Opinie

Doorpakken in 2015

Nu het nieuwe jaar is begonnen, kijken we terug op een veelbewogen 2014. Het accountantsberoep is als nooit te voren in beweging gekomen. Maar her en der lijkt de motor alweer te haperen. Het echte werk moet nog beginnen. In het publiek belang.

Na een indringende oproep van politiek Den Haag zette de NBA een werkgroep van jonge en bevlogen accountants aan de slag. Het poldermodel dat we al jaren kennen, werd losgelaten. Ook werd niet gekozen voor de trage besluitvormingsmachine via ledenconsultaties en Algemene Ledenvergaderingen, maar om commitment van de grote accountantskantoren gevraagd.

Het resultaat mocht er zijn. Een sterk rapport. Dat door ‘de betrokken kantoren' werd omarmd, zoals NBA-voorzitter Huub Wieleman recent constateerde.

De gekozen route werd ook in Den Haag met instemming begroet. Maar er ging gaandeweg wel wat verloren. De sectorbrede focus maakte plaats voor concentratie op de oob-kantoren. Sterker nog: de werkgroep schreef expliciet in haar rapport verbreding te hebben overwogen (lees: naar de niet-oob kantoren) maar daarvan af te zien omdat dit schadelijk zou zijn voor de betrokken bedrijven (lees: het mkb).

Als belangenbehartiger voor mkb-accountants pakte Novak de handschoen op die de werkgroep noodgedwongen liet liggen. Het simpelweg 'doorvertalen' van 53 maatregelen die grotendeels gericht zijn op de oob-praktijk is niet voldoende, vond Novak. Ook mkb-accountants moeten volop aan de bak, maar wel met een eigen analyse, agenda en visie.

Een prima initiatief, zei minister Dijsselbloem in een overleg met de Tweede Kamer, waarbij hij aannam dat Novak en SRA dit in samenspraak met de NBA verder zouden oppakken. Ook PvdA-Kamerlid Henk Nijboer vond dat de aandacht voor mkb-accountants niet onder mocht sneeuwen.

Met deze Haagse aanbeveling in de achterzak, is Novak vol verwachting naar de NBA afgereisd. Daar bleek de urgentie voor dit broodnodige initiatief niet te worden gevoeld. Tot onze verbazing en verbijstering liet het NBA-bestuur weten de noodzaak niet te zien om aan de slag te gaan met een maatwerkrapport voor een derde van alle ingeschreven accountants.

Ook NBA-directeur Berry Wammes blijft in zijn laatste column stug volhouden dat het héle accountantsberoep gewoon aan de slag kan met de 53 maatregelen van de werkgroep. Iets wat de werkgroep zelf nota bene voor mkb-accountants een heel slecht idee vond...

Waarom blijft Novak toch zo hameren op een eigen rapport? Kunnen mkb-accountants niet gewoon aan de slag met een enkele maatregel uit het rapport en de brede reeks aan initiatieven die de NBA de afgelopen tijd in de etalage heeft gezet? Nee dus. Wat wij missen in de NBA-aanpak is een samenhangende visie.

Volgens Novak is beterschap voor de beroepsgroep niet mogelijk zonder een deugdelijke diagnose. Voor oob-accountants is die diagnose even indringend als overtuigend gesteld door de werkgroep. Voor mkb-accountants moet hetzelfde gebeuren. De urgentie om te veranderen werd niet door iedereen gevoeld, constateerde Berry Wammes na een bijeenkomst met niet-oob-kantoren. Dat herkennen wij én sterkt ons in de overtuiging dat niet-oob accountants meer moeten doen dan een handjevol van de 53 maatregelen overnemen en de rest met ‘niet van toepassing' wegvinken. De werkgroep was de eerste om dat te onderkennen en juist daarom is maatwerk nodig.

Bij de NBA wordt de deur dicht gehouden voor een initiatief dat 7.000 NBA-leden echt serieus neemt. Diep en diep triest. Novak kan zich daar niet bij neerleggen. En daarom maken we vol overtuiging ons goede voornemen voor 2015 bekend: een eigen rapport dat een heldere diagnose stelt en een integrale behandeling biedt voor een bestendige toekomst van mkb-accountants. Ook dat dient een publiek belang.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Marco Moling (1972) is eigenaar van Accountax Accountants & Bedrijfsadviseurs. Hij is daarnaast voorzitter van de Novaa.

Guus Ham is directeur van de Nederlandse organisatie van accountants en accountantskantoren (Novak), de branchevereniging van mkb-accountants.

Gerelateerd

5 reacties

Wim Nusselder

Beste Jan W., Het ontgaat mij wie zich aangesproken zou moeten voelen door “Wie meent dat groepen accountants als cellen langs elkaar heen kunnen leven heeft”.

Jan Wietsma

Wie meent dat groepen accountants als cellen langs elkaar heen kunnen leven heeft weinig begrepen van de samenhang van verantwoordingen in de financiële keten. Alleen een integrale aanpak met - aandacht voor de verschillende accenten - zal leiden tot herstel van vertrouwen. Wat ik wel belangrijk vindt is dat het NBA bestuur nu in een officiële publicatie aangeeft wat de status is van het rapport In het Publiek Belang. Onder een groot deel van de leden heerst toch het idee dat het rapport geschreven is voor de OOB-kantoren en voor de rest van de accountants meer informerend is. Kortom wil het NBA-bestuur dat alle leden in beweging komen dan zal men daar meer werk van moeten maken door aan te geven wat de status van het rapport is.

Arjan Brouwer

AT:Wim, Als dat wordt bedoeld dan ben ik het daar helemaal mee eens. Het rapport ziet inderdaad toe op de accountantscontrole. De oproep van Nijboer en ook de opmerking van Dijsselbloem op 13 november zagen m.i. daar op toe. Ik ben het helemaal met je eens dat het van belang is dat naar de hele keten wordt gekeken en daar hoort dus ook samenstellen bij. Overigens zou je in dat kader ook kunnen denken aan de rol van accountants in business en internal auditors. In ons rapport benoemen we dat wel, maar hebben we daarvoor geen specifieke maatregelen voor opgenomen Laat duidelijk zijn dat ik het uitstekend vind als de handschoen door andere groepen wordt opgepakt en er een initiatief komt om tot een vergelijkbare set van maatregelen te komen voor de samenstelpraktijk. Mijn reactie was erop gericht dat ik ervoor wil waken dat de perceptie zou ontstaan dat ons rapport alleen is gericht op de OOB controlepraktijk (Marco en Guus schrijven "De sectorbrede focus maakte plaats voor concentratie op de oob-kantoren") en MKB accountants niet ook hard met dit rapport aan de slag moeten gaan. Dat is geenszins het geval. Wij hebben ons niet beperkt tot de OOB praktijk, je hebt gelijk dat we ons wel hebben gericht op de controlepraktijk, zowel OOB als niet-OOB.

Wim Nusselder

Beste Arjan, Het rapport “In het publiek belang” waaraan jij meeschreef bevat volgens de ondertitel “Maatregelen ter verbetering van de kwaliteit en onafhankelijkheid van de accountantscontrole”. Die ondertitel wordt deels gecorrigeerd door de opmerking op pagina 28 “Gezien de focus van de reeds ingevoerde maatregelen op onafhankelijkheid, concentreren de maatregelen die de werkgroep nu voorstelt zich op de kwaliteit van de controle”. MKB-accountants hebben meer samenstelopdrachten dan controleopdrachten. Guus en Marco pleiten voor een aparte probleemanalyse en oplossingsagenda voor de MKB-accountantspraktijk die -neem ik- recht doet aan vooral dat verschil. Welke argumenten heb JIJ (los van wat de LOA vond) om het slechts te hebben over “doorvertalen” van maatregelen en achterliggende ideeën gericht op CONTROLEkwaliteit en geen noodzaak te zien voor (waarschijnlijk andere) maatregelen gericht op SAMENSTELkwaliteit? Bij de maatregelen die mij van belang lijken voor onafhankelijkheid van de CONTROLEREND accountant ten opzichte van zijn (gecontroleerde) klant verwacht ik overeenkomsten met de maatregelen die waarschijnlijk nodig zijn om SAMENSTELLEND accountants voldoende onafhankelijk te maken van hun klanten (al is onafhankelijkheid voor samenstellend accountants minder van belang dan voor controlerend accountants). Tussen de maatregelen die van belang zijn voor de KWALITEIT van samengestelde financiële verslagen en van de controle op (door de klant zelf samengestelde) financiële verslagen verwacht ik veel minder overeenkomsten.

Arjan Brouwer

Beste Guus en Marco, Ik denk dat het uitstekend is om de verbetermaatregelen die de werkgroep heeft geformuleerd en de gedachte achter de maatregelen in het werkgroeprapport specifiek door te vertalen naar de consequenties voor MKB accountant. Als de perceptie bestaat dat de werkgroep een bewuste keuze heeft gemaakt om het rapport en de 53 maatregelen primair te richten op OOB accountants dan neem ik dat misverstand graag weg. Van de 53 maatregelen is bij 17 maatregelen aangegeven dat ze van toepassing zijn op OOB kantoren. Het gaat dan vooral om maatregelen rondom de instelling van een rvc, een aantal specifieke beloningsgerelateerde maatregelen en de uitgebreide controleverklaring en het optreden op de AvA bij OOB's. Ook heeft de werkgroep gereflecteerd op de vraag of verplichte rotatie en scheiding van controle en advies verbreed zou moeten worden naar niet-OOB's. Ik denk dat het voor deze maatregelen passend was om ervoor te kiezen om ze niet voor te schrijven voor kleinere kantoren cq. alle gecontroleerde ondernemingen. Wat overigens natuurlijk niet betekent dat kleinere kantoren deze of vergelijkbare maatregelen niet kunnen nemen ten behoeve van het realiseren van de doelstelling die er uiteindelijk mee bereikt moet worden. Daarnaast zal een uitbreiding van de OOB definitie mogelijk ook leiden tot een uitbreiding van het aantal OOB kantoren. Implementatie van de overige maatregelen zal m.i. ook de MKB accountants absoluut raken en ook daar impact hebben. Ik denk dan bijvoorbeeld aan: - Invoering van een beloningsregeling waarin de beloning voor kwaliteit voorop staat - Uitfasering van het goodwill model - Afzonderlijke verklaring bij het directieverslag - Uitbreiding van werkzaamheden en rapportage ten aanzien van fraude - Rapportage over kwaliteitsindicatoren - Intensivering van de OKB's - Invoering van een standaard tav de overdracht bij wisseling van accountant - Invoering van een verplichte PE training over datgene wat kantoren en accountants moeten leren van zaken die in de praktijk verkeerd gaan Voor een beter begrip van de argumenten voor en tegen een NBA initiatief voor een afzonderlijke diagnose en additionele maatregelen voor MKB accountants bovenop de sectorbrede analyse en maatregelen van de werkgroep zou het wellicht aardig zijn als Marco, als plaatsvervangend voorzitter van de ledengroep openbaar accountants bij de NBA, inzicht geeft in de inhoudelijke argumenten die hierover binnen het bestuur van de ledengroep en tussen het ledengroepbestuur en het NBA bestuur zijn uitgewisseld.

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.