Toon aan de top, gaat u daarover of ik?
Hoogleraar Hans Strikwerda reageerde vorige week in het FD nogal heftig op een betoog van Muel Kapteijn in die krant van 7 november. Onderwerp: de rol van de accountant bij ‘toon aan de top'.
Strikwerda bestrijdt de visie van Kaptein dat accountants, in het kader van de jaarrekeningcontrole, een controle uit dienen te voeren naar het bestaan én de werking van een normen- en waardensysteem bij grote ondernemingen.
In 2009 was Strikwerda medeauteur van een publicatie van de Stichting Maatschappij en Onderneming (SMO). Deze stichting stelt zich ten doel de dialoog tussen bedrijfsleven en samenleving te initiëren en te stimuleren. De conclusies in deze studie, Het nieuwe ondernemen, staan op gespannen voet met hetgeen Strikwerda in zijn reactie op Kaptein stelt.
In het ten geleide bij deze studie schrijft Hans Smit: "Ook de huidige crisis markeert een overgang naar een nieuwe maatschappelijke ordening. Er worden vraagtekens gezet bij het zelfcorrigerend vermogen van de vrije markt en werkgevers, werknemers en overheid lijken steeds meer met de rug naar elkaar te gaan staan."
En: "Het antwoord op die vraag heeft geen eeuwigheidswaarde en is sterk afhankelijk van de maatschappij waarin de onderneming opereert".
Zowel de Europese Unie als het Nederlandse parlement hebben besloten dat de beroepsorganisaties striktere eisen moeten opleggen aan hun leden. Ook de VEB en andere grote organisaties die opkomen voor de belangen van beleggers hebben accountants nadrukkelijk gewezen op hun wettelijk verankerde rol als vertrouwenspersoon van de samenleving.
De Nederlandse Beroepsorganisatie van Accountants heeft deze handschoen opgepakt en in nieuw beleid vertaald. Zij houdt er daarbij nadrukkelijk rekening mee dat, zoals Strikwerda ook zelf verwoordt, zij niet kan en mag wachten op disfunctionerende instituties.
Een vertrouwenscrisis kan alleen effectief worden verholpen door vertrouwensgedrag tot de kern van de hersteloperatie te maken. Dat is wat accountants doen.
In dat kader moet de samenleving er op kunnen vertrouwen dat iedere onderneming, iedere instelling en ieder bestuursorgaan een intern normen- en waardensysteem formuleert, instelt en handhaaft. Accountants zien toe op een betrouwbare werking van dat systeem. Dat is, ik schreef het al eerder, hun taak en verantwoordelijkheid.
Gerelateerd
NBA publiceert aanbevelingen voor bestuurders en toezichthouders voor preventie en detectie van fraude
De Werkgroep Fraude van de NBA publiceert twee brochures met aanbevelingen voor bestuurders en toezichthouders van organisaties voor de preventie en detectie van...
In de verte klinkt de toon aan de top
‘Daar heb je hem weer, met zijn mooie woorden. Weet hij dan niet hoe het hier echt werkt?’ Geef ze maar eens de kost, de leiders over wie zo wordt gesproken. Misschien...
Toon aan de top
De felle discussies binnen de beroepsgroep, tussen 2007 en 2010, over de toon aan de top, deden de NBA bestuur besluiten om daar in oktober 2010 een discussierapport...
Pas toe én leg uit als principe
Een paar weken geleden schreef ik op deze plaats over de toon aan de top. Met daarin een relativering van het belang van die toon.
Naar een op kwaliteit gerichte cultuur
Afgelopen weken vonden de openbare verhoren plaats door de parlementaire enquêtecommissie Fyra. U weet wel, die trein die nog geen vier maanden heeft gereden vanwege...