Word geen konijn
Vier jaar terug was ik op een feestje waar een deel van de heren werkte binnen het bankwezen. De een nog belangrijker dan de ander. Het ging vooral over auto's en wie waar op welke plek zat.
Het werd niet laat voor mij.
Fascinerender vond ik dat ik twee jaar later op het feestje van dezelfde mensen, opnieuw deze heren sprak. Het gesprek ging nu over hun afkoopsommen, vacatures en huwelijksleed.
Ik moet hier aan denken omdat het lijkt dat voor een aantal accountants eenzelfde teloorgang aan de orde is of kan gaan zijn. Teloorgang in termen van salarisval (vraag ook de notarissen maar eens naar hun ervaringen), ontslagen, verregaande verarming van het takenpakket door doorgeslagen kostenreducties en nog zo wat van die crisisgevolgen.
Wat mij verder opviel aan de heren was dat ze zo weinig bezorgd waren over hun toekomst. De meegekregen zak met geld zat hun eerder in de weg dan dat het hen verder hielp. Ze wisten eigenlijk niet goed wat ze met zichzelf aan moesten. Weg was de status, weg hun identiteit en bovenal de liefde bekoeld (dit zou natuurlijk als eerste genoemd horen te worden maar dat gebeurde niet).
Het effect leek nog het meest op een konijn gevangen in het licht. Ze waren, zo oogde het, verbijsterd over het aangedane onrecht dat zo ongenadig hard bij hen was neergekomen. Ze straalden vooral een grote passiviteit uit.
De term die zich hier opdringt, is die van Agyris waarbij hij spreekt over 'overskilled incompetence'. Hiermee bedoelt hij, vrij vertaald, heel goed zijn in iets wat niet meer relevant is. Dus je beheerst je vak tot in je vingertoppen (nou ja, dat denk je), maar de wereld is verder gegaan en heeft geen behoefte meer aan jouw kennis. En daar sta je dan met je goede gedrag en je vakkennis langs de kant van de weg.
Hoe word je geen konijn?
Vrij naar managementgoeroe Stephen Covey kom ik tot een aantal vragen waarmee je kunt nagaan of je al over de datum heen bent:
- Durf je eerlijk te zijn over je professionele ontwikkeling of vertel je jezelf sprookjes?
- Heb je echt het beste met de ander (klant, teamlid, maatschappij) voor?
- Heb je de capaciteiten van nu, ben je werkelijk relevant?
- Boek je resultaten die er toe doen?
Of zoals Seth Godin in zijn zeer aan te raden boek Linchpin zegt: 'Will they miss you?' Dat zinnetje mag iedere professional met enig regelmaat boven zijn (scheer)spiegeltje hangen, wat mij betreft.
Los van de baan waar je nu in zit, of het bestaan dat je nu voor jezelf hebt ingericht, zou je jezelf kunnen aanwennen om met regelmaat dit soort lastige vragen aan jezelf te stellen, misschien met hulp uit je omgeving.
En voor degenen die nu al roepen: 'Dat vind ik helemaal geen lastige vragen.' Tja, voor hen is sowieso al enig werk aan de winkel.
Ga met enig regelmaat na of je bestaansrecht als professional nog voldoende is gewaarborgd. Verbreed juist nu je horizon. Zodat wanneer er een (verdere) shake-out plaatsvindt binnen de accountancygelederen jij niet de kop van Jut bent, de commotie laat voor wat het is en verder werkt aan je eigen verdiende plek binnen het professionele universum.
Weet wat je waard bent voordat een ander je als waardeloos beschouwt.