Actieprogramma MKB-accountant: one size fits all
Hoewel de termijn om te reageren op het consultatiedocument MKB-accountant 2020 verstreken is, heb ik na een zalige vakantie van maar liefst 4 weken begin augustus toch kennisgenomen van het Actieprogramma MKB-accountant.
Zoals op deze website al eerder is verkondigd, 'het mkb' bestaat niet. Enorm veel bedrijven die qua grootte enorm van elkaar kunnen verschillen, kunnen tot het mkb worden gerekend. Eén actieprogramma zal dan ook niet alle mkb-ondernemers ervan kunnen overtuigen dat de accountant het vertrouwen waard is.
In het Actieprogramma MKB-accountant wordt er gesproken over de openbare accountant als vertrouwenspersoon. Hoewel het uitgangspunt goed is, wijst de praktijk toch uit dat veel mkb-ondernemers ook volop vertrouwen hebben in hun vaste contactpersoon van het lokale administratiekantoor.
"De accountant onderscheidt zich met zijn of haar brede kennis", waarna het actieprogramma vervolgt, "door alle jaarrekening- en fiscale diensten en door het advies wat de accountant kan geven". Hoewel veel accountantsorganisaties inderdaad ook fiscale dienstverlening aanbieden, ben ik toch geneigd om te veronderstellen dat de accountant vooral over een basiskennis beschikt op fiscaal gebied en dat de lastigere en interessantere vraagstukken aan een fiscaal deskundige worden overgelaten. Oftewel, de kennis zit weliswaar bij één organisatie, maar niet bij één persoon of één mkb-accountant.
Voorts stelt het actieprogramma zelf dat de mkb-ondernemers juist minder advies lijken af te nemen. Hoewel zeker verwacht mag worden dat door de digitalisering de administratieve werkzaamheden sterk zullen afnemen, staat deze constatering wel haaks op de verwachte accentverschuiving van administreren naar adviseren. De verklaring staat mogelijk ook al genoemd in het actieprogramma: mkb-ondernemers vinden de accountant duur.
Ik ben benieuwd of de koersbepaling, het eerste thema uit het actieprogramma, zal resulteren in praktische handreikingen voor het business model 2015. Over ruim twee jaar zullen we het weten.
"Het maatschappelijk verkeer stelt extra vertrouwen in de door accountants samengestelde rapportages en verklaringen." Deze constatering ondersteunt de constatering van Arnout van Kempen dat de samenstelverklaring een assurance-product is.
Mijn ervaring is echter dat zeker niet iedere mkb-ondernemer behoefte heeft aan assurance. Tussen de relatief kleine bedrijven die maar net de grenzen van een kleine onderneming overschrijden en dus als middelgroot kwalificeren en wettelijk controleplichtig zijn, vind je meer dan eens goede praktijkvoorbeelden waarbij assurance wordt geleverd zonder dat de ondernemer daar echt prijs op stelt. Daarentegen lijken banken wel in toenemende mate te vragen naar verklaringen van de accountant te worden gevraagd.
Een aantal initiatieven uit het tweede en derde thema van het actieprogramma juich ik in ieder geval van harte toe. Daartoe reken ik onder meer het scherper kijken naar de totstandkoming van nieuwe regelgeving, om te voorkomen dat de omvang en complexiteit van deze regelgeving (verder) toeneemt.
Het bieden van de oplossing voor het verstrekken van verklaringen bij SBR-rapportages, zal de mkb-accountant zeker behulpzaam zijn in een tijd van voortgaande digitalisering.
Tot slot juich ik ook toe dat de mkb-accountant zal worden geprofileerd, ook ten opzichte van andere dienstverleners.
Recapitulerend stel ik vast dat het Actieprogramma MKB-accountant een aantal goede initiatieven lanceert, maar one size fits all is hier niet van toepassing. De initiatieven zullen niet iedere mkb-ondernemer bereiken en kunnen overtuigen dat de accountant het vertrouwen waard is. Maar het actieprogramma is een stap in de goede richting.