Opinie 09 november 2009

Fusie NIVRA-NOvAA: 1 + 1 ≠ 3

Ik ben teleurgesteld. Teleurgesteld in het concept-fusievoorstel van beide besturen. De titel alleen al: 'Twee titels, één beroepsorganisatie'. Overigens in de inleiding nog eens vet gedrukt. Gaat het dus daarom? Twijfelende AA's op zoek naar erkenning over de streep trekken?

Deze fusie zou op basis van gelijkwaardigheid moeten plaatsvinden. De feestmaand is nog niet begonnen, maar de NOvAA geeft al de nodige cadeaus weg. Ik noem er een aantal.

De bestuurssamenstelling. Nogal fors en de omvang en rol van de accountants in business roept ook vragen op. Bij de groep openbare accountants vormen de grote en middelgrote kantoren samen altijd een meerderheid. Veel AA's werken bij kleine kantoren. Accountants bij grotere organisaties stellen veelal het organisatiebelang boven hun individuele mening. Overigens lees ik ook nergens de definitie van een mkb-accountant. Een bestuurssamenstelling op basis van een nadere analyse van het openbaar beroep en de mkb-klant zou wenselijker zijn.

De financiële situatie van beide organisaties lijkt mij als accountant ook niet geheel onbelangrijk.

Ik mis meerdere scenario's - die overigens wel waren toegezegd - door een objectieve commissie. Lekker objectief: de commissieleden hebben een (bestuurs)verleden bij de beroepsorganisaties. Over ethiek gesproken. Mooie woorden over synergievoordelen, met als klap op de vuurpijl nog de restitutie van contributiegelden richting AA's. Om de AA's nog maar eens te laten geloven dat zij echt beter af zijn. Een sigaar uit eigen doos.

Grootste kritiekpunt: de mooie, prachtige volzinnen in het document over synergie en maatschappelijk belang worden nergens concreet onderbouwd met feiten en cijfers. Een prognose voor de komende jaren zou een mooi instrument zijn om aan te tonen richting leden dat kostenvoordelen en contributieverlaging reëel zijn. Niet gevonden. Overigens laten juist de meeste onderzoeken zien dat fuseren leidt tot minder efficiency.

De meerwaarde voor de mkb-accountant vind ik evenmin terug. De vertaling van strategische (mkb-)doelstellingen naar processen en structuur met prestatie-indicatoren zou wenselijk zijn. Laat maar eens zien hoe de synergie voor de mkb-accountant zich concreet vertaalt in de nieuwe beroepsorganisatie en welke normen en meetinstrumenten daarvoor ontwikkeld zijn.

Onderwerpen als cultuurverschillen en de wijze van integratie worden overigens helemaal vermeden. Echter, wel essentieel en vaak een van de hoofdredenen voor een fusiemislukking. Het enige wat ik lees is dat veel AA's en RA's eendrachtig samenwerken. Vertederend!

Het maatschappelijke belang ontgaat mij ook. Mijn klanten kunnen het verschil niet eens aangeven tussen een boekhouder en een accountant. Laat staan tussen een AA en een RA.

De wenselijkheid vanuit de politiek wordt ook als argument gebruikt. Bangmakerij. Behoudens een brief over de voortgang van onze minister, kan ik nergens een onweerstaanbaar kabinetsstandpunt terugvinden. Het lijkt mij dat Den Haag dezer dagen wel andere prioriteiten heeft.

Als die politieke druk al zo hoog is, ga je trouwens niet verhuizen naar Amsterdam. Maar ja, langdurige huurverplichtingen in de hoofdstad waren ook niet bekend op het moment dat de intentieverklaring ondertekend werd. Los van het feit dat MKB-Nederland ook in Den haag gehuisvest is, vind ik het ook een klap in het gezicht van de NOvAA-medewerkers. Zij hebben onze beroepsorganisatie mede opgebouwd.

De organisatie met het geld neemt het zwakke financiële broertje over en mag als verrassing naar Amsterdam tegen de achtergrond van cultuurverschillen en onzekerheid over baanbehoud, uitgezonderd het management. Ideale voorwaarden voor integratie.

Het is duidelijk wie de sterkere onderhandelingspartner is. Belooft veel goeds voor de toekomst.

Als RA zal ik in elk geval vóór de fusie stemmen. Zo'n kans komt nooit meer. Als AA kan ik niet anders concluderen dat van synergie voor de mkb-accountant onvoldoende sprake is. Uw toekomst ligt in uw handen!