Opinie 19 januari 2009

NIVRA-NOvAA: (sh)it happens again? No!

Om met de deur in huis te vallen: ik ben voorstander van de voorgenomen NIVRA-NOvAA-fusie. Dat was ik zo'n tien jaar geleden ook. Maar toen liep het anders. Daarom een terugblik.

Als nog niet zo heel lang afgestudeerde accountant woonde ik, volgens mij in 1998, voor het eerst een Ledenvergadering van het NIVRA bij. Hoofdonderwerp was de voorgenomen fusie tussen NIVRA en NOvAA. Er waren veel jonge accountants aanwezig. Net afgestudeerde RA's, die na een relatief lange studie enorme moeite hadden met de sociale promotie van - de minder lang gestudeerd hebbende - AA's. Zij stemden dan ook tegen de fusie.

Voorts was er een oppositieclub van tien RA's met daarin enige prominente en zeer bij het beroep betrokken collega's. Als ik het mij goed herinner hoorden onder meer Hans Blokdijk, Brenda Westra en Vincent Tophoff bij de 'bende van 10'.

Ze hadden voor een deel zeer valide argumenten, die de instemming van een groot deel van de aanwezigen kregen. Maar niet van het toenmalige NIVRA-bestuur.

Dat bestuur reageerde enigszins arrogant. Geef ons jullie steun nu, vandaag, en wij lossen de problemen wel op. Het bestuur maakte de fout de argumenten weg te wuiven, althans onvoldoende serieus te nemen. Het besluit moest kennelijk worden doorgedrukt.

Er werd toentertijd door het bestuur niet gevreesd voor een negatieve stemuitkomst. De grote accountantskantoren waren immers voor de fusie en het Accounting Establishment was ervan overtuigd dat de zaak was afgedicht, mede omdat zij voldoende voorstemmers naar de vergadering hadden gestuurd.

Ik ging naar de vergadering met de intentie voor de fusie te stemmen. Louter door de manier waarop de vergadering verliep en niet alle leden serieus in hun commentaar werden ontvangen, ben ik omgeslagen. Ik stemde tegen. Zo waren er meer die dag. Ik meen dat de uitslag 345 tegen en 341 voor was. A close call.

Achteraf bezien denk ik dat het goed was dat de fusie toen niet is doorgegaan. Ik ben echter nog steeds voorstander van de fusie en zal op de Ledenvergadering waar dat aan de orde is dan ook voor stemmen. Tenminste, als kritische leden niet als negatief worden neergezet maar serieus worden genomen. Maar ook bestuurders leren hun lessen.

Waarom ben ik voorstander? Duidelijkheid naar onze opdrachtgever: het maatschappelijk verkeer. Eén beroep dat met één tong spreekt. Dat is duidelijk en dempt de verwarring en het onbegrip dat ik nu vaak bespeur.

De markt kan en zal zelf wel bepalen welk accountantskantoor of welk individu voor de grote diversiteit aan organisaties het meest geschikt is om deze te bedienen. Dat heeft met de aanwezige generieke kennis te maken - geborgd door respectievelijk een kwaliteitsborgingsysteem en een opleiding waarin een drempel is gelegd - maar meer nog met hun specialistische kennis.

Dát moet het onderscheid zijn voor de markt, en niet de AA- of RA-titel. Bovendien krijgen kleinere kantoren wellicht meer kans te laten zien dat ook zij een goed product kunnen leveren. Sowieso zal er meer concurrentie komen.

Mijn stem zal niet doorslaggevend zijn. Maar ik ben dus positief gestemd. En naar ik verwacht veel accountants met mij. Deze week werden de resultaten van de ledenraadplegingen bekend. Binnen de NOvAA is 78,9 procent van de geraadpleegde leden positief over de fusie, binnen het NIVRA is dat 67,8 procent.

Ook op andere vragen wordt overwegend positief gereageerd (percentages boven de vijftig procent). NOvAA-leden zijn over het algemeen iets positiever gestemd dan de NIVRA-leden. Vermoedelijk hebben zij ook het meest te winnen bij een fusie.

Overigens zou ik wel graag willen weten - en dat is niet vermeld bij de resultaten van de ledenraadpleging - hoeveel leden er in absolute zin hebben gestemd en wil ik enig inzicht hebben in andere punten die de representativiteit van de steekproef raken.

Nu kun je de mening zijn toegedaan dat die percentages hoger zouden moeten liggen. Idealiter is dat ook zo, maar gegeven de historie lijkt me dit voor nu het maximaal haalbare, dat het huidige bestuur dan ook moet koesteren. Net als de positieve teneur vanuit de politiek en vanuit ondernemerskringen.

Bovendien is er nog tijd genoeg om twijfelaars en critici met kracht van argumenten te overtuigen. Er lijkt voldoende draagvlak voor de fusie. Daarom zeg ik, kijkend naar de titel van deze bijdrage: Shit won't happen again!