Nieuws 22 maart 2022

Busy Season Talks: 'Publiek belang nu belangrijker dan ooit'

In alweer de veertigste editie van de Busy Season Talks, op dinsdag 15 maart, stond de oorlog in Oekraïne centraal, net als de gevolgen daarvan voor het accountantsberoep. "Accountants zijn goed in buiten beeld blijven."

Hosts Hakan Koçak en Aleks Kayhan spraken met Berry Wammes, algemeen directeur NBA, en Bart Jonker, bestuurder van Grant Thornton. GT was het eerste kantoor dat na de Russische inval meldde zich terug te trekken uit Rusland en de banden met de memberfirm daar te verbreken. Dat afscheid maakt de situatie niet simpeler, benadrukte Bart, "daar is tijd voor nodig".

Aleks Kayhan zocht in deze onzekere tijd steun in de muziek en koos bij de start voor 'Stil in mij' van Van Dik Hout. "Sla je arm om me heen en hou me stevig vast." 'Vriend van de show' Arnout van Kempen gaf een korte historische beschouwing over de rol van de accountant tijdens de beide wereldoorlogen. Oorlog levert vooral meer werk op voor accountants, want bij een landelijke crisis wordt er meestal meteen iets gevraagd van het beroep.

Opvallend feitje: De vennootschapsbelasting is nog een erfenis van de Duitse bezetter uit 1942. Het moreel leiderschap van het beroep is nu zichtbaarder dan destijds tijdens de Tweede Wereldoorlog, stelde Arnout. "Accountants zijn vooral erg goed in buiten beeld blijven; door zich afzijdig te houden van politiek gaat er niet veel fout." Tegelijk mag het beroep nog altijd trots zijn op Limperg, die als hoogleraar destijds nadrukkelijk opkwam voor de rechten van zijn joodse medewerkers aan de universiteit.

Alert

De nieuwe NBA Alert 45, die ingaat op de gevolgen van de sanctiewetgeving voor het beroep, maakt duidelijk dat accountants tegen dilemma's aanlopen. "Ingewikkeld was vooral de vraag 'wel of niet doorgaan met controles, want die zijn immers in het publiek belang'", aldus Berry Wammes. Ook de toezichthouders hadden niet meteen een antwoord.

Controle maakt ook economische activiteit mogelijk, daarom is gekozen voor opschorten ervan, in afwachting van juridisch advies. Ook lastig is het omgaan met niet-gesanctioneerde organisaties, die wel banden hebben met Rusland. De Alert wordt afhankelijk van de situatie geactualiseerd. Inmiddels is een werkgroep actief met praktijkmensen uit de kantoren. Ook is er intensief contact met andere Europese beroepsorganisaties en met toezichthouders.

Belangrijk is de eigen, ethische afweging die accountants moeten maken. "We worden op onszelf teruggeworpen", stelde Berry. "Discussies gaan nu over de basis: Waar sta je voor als accountant?" Aleks beaamde dat: "Het publiek belang lijkt nu belangrijker dan ooit."

Flashback

Bart Jonker had bij de inval in Oekraïne een flashback naar de uitbraak van de coronapandemie. Binnen Grant Thornton werd meteen intensief overleg gevoerd en een 'escalatieladder' besproken. Uitgangspunt: Maatregelen en sancties vanuit de overheid volgen en vertalen naar de eigen organisatie. Soms kom je daarbij in een "grijs gebied" en soms moeten ook "de goeden onder de kwaden lijden". Zeker is dat klanten vaak hard worden geraakt: stijgende grondstofprijzen, hogere energieprijzen, inflatie. Zaken die impact hebben op marges en het verdienvermogen van ondernemingen. "Dingen die je dus ook terugverwacht in hun risico-analyses."

Bart ervaart binnen GT veel empathie, niet alleen met de collega's in Oekraïne, ook met die in Rusland, waarmee de banden nu worden verbroken. "Die zijn ook slachtoffer van de situatie." Er wordt gewerkt in een 'mensenbusiness', aldus Bart. "Het gaat niet alleen om de cijfers." Ook relevant: De situatie is een "enorme, goudomrande kans" voor het versnellen van de energietransitie.

Strijder

Je werk goed doen en blijven werken vanuit je rol als accountant, is in de huidige situatie het beste uitgangspunt, stelde Arnout. Hij zag een zelfvertrouwen in het beroep dat hij "lang niet gezien" had. Het beroep heeft sinds de inval duidelijke keuzes gemaakt en eigen afwegingen durven maken.  

Zo kort na de coronapandemie is de huidige situatie zeker voor jonge werknemers iets dat invloed heeft op de gemoedstoestand. "Praat er veel over met collega's, ga niet voor jezelf je zorgen groter maken, dat helpt niet", benadrukte Berry. "Zoek verbinding, doe de dingen die je altijd doet, maar doe ze samen." Eerder sprak hij in Brussel met een militair adviseur van de Europese Commissie. Diens advies: "Wees een strijder: waakzaam, moedig en met mededogen."

Editie 41: Show me the money!

Op 22 maart gaat het in editie 41 van de Busy Season Talks over belonen en waarderen in de accountancy. Zeker met de huidige war on talent een heel relevant thema. Wat vinden de huidige generaties belangrijk in belonen en waarderen? Zijn arbeidsvoorwaardenpakketten nog van deze tijd? Zien we in de accountancy ook verschillen tussen mannen en vrouwen in beloningen? En zo ja, waarom?

Hosts Tülay Dilsiz-Gedik en Wendy Groot spreken hierover met Sophie van Gool (auteur van 'Waarom vrouwen minder verdienen'), Jan Bouwens (hoogleraar UvA) en Rob Bergmans (managing partner Deloitte). Aanvang zoals altijd om 20.00 uur op Clubhouse. Meer over de Busy Season Talks is te vinden via LinkedIn of de BST-community van de NBA. 

• Visuele weergave editie 40 door 'tekenend accountant' Ferry Timp