Nieuws 09 juli 2014

Ondernemers tegen, beleggers voor opheffing geheimhouding accountants

Ondernemerskoepel VNO-NCW is mordicus tegen opheffing van de geheimhoudingsplicht van accountants. De controle functioneert alleen als vertrouwelijkheid is gewaarborgd. Beleggers daarentegen willen dat de accountant gedeeltelijk of zelfs geheel wordt ontheven van de geheimhoudingsplicht.

"Accountants kunnen zich beter met andere zaken bezighouden: de kwaliteit van hun werk, de interne governance van hun organisaties en transparantie daarover", aldus reageert woordvoerder Roelf van der Kooij van VNO-NCW, op de discussie over opheffing van de geheimhouding van accountants.

De functie van de verplichte geheimhouding voor accountants kwam op gang na het opinieleidersdebat op 3 juli over de toekomst van het accountantsberoep. Vanuit PwC en KPMG werd de geheimhoudingsplicht als onderwerp van discussie ter sprake gebracht. Ook ondernemers en beleggers geven nu hun mening.

"Accountants kunnen alleen optimaal controleren wanneer ze over alle relevante en vertrouwelijke informatie van gecontroleerde ondernemingen kunnen beschikken", vervolgt Van der Kooij. "Wordt de geheimhoudingsplicht doorbroken, dan bestaat het gevaar van terughoudendheid van verschaffen van informatie, hetgeen de rol van de accountant marginaliseert."

"Het verschaffen van informatie over een onderneming is de taak van de onderneming(s leiding), niet van de accountant. Wanneer accountants bepaalde risico's tegenkomen,  dienen zij dit intern bij bestuur en/of commissarissen te melden en te bespreken. Het is de verantwoordelijkheid van de onderneming zelf daar in voorkomend geval iets mee te doen. Aandeelhouders kunnen daar het bestuur, commissarissen én de accountant over bevragen. Accountants beschikken over het ultimum remedium een afkeurende verklaring te geven of hun opdracht in te trekken."

Beleggers vinden daarentegen dat de accountant juist meer informatie over controlecliënten moet verspreiden. "Behalve de onderneming zijn ook andere stakeholders klant van de accountant, zoals de fiscus, leveranciers en beleggers. Iedereen die gebruikmaakt van het jaarverslag is klant van de accountant", zegt directeur Errol Keyner van beleggersvereniging VEB. "Ook de accountant zelf moet dit begrijpen."

"De geheimhouding van de accountant moet dan ook worden afgeschaft, het liefst via wetgeving. Transparantie moet bij wet geregeld worden, in plaats van afhankelijk te zijn van de keuze hierover van bedrijven."

Alleen als het gaat om informatie die uitsluitend de onderneming aangaat, is geheimhouding relevant, vervolgt Keyner. Ter illustratie: het recept van Coca Cola gaat alleen de fabrikant aan. Maar zodra het gaat om financiële informatie, is de accountant de aangewezen partij om te duiden, toe te lichten en te verklaren. Aannames bij de controle vragen vaak om nadere toelichting."

Keyner begrijpt dat de bereidheid om vertrouwelijke informatie te delen met de accountant kleiner wordt zonder verplichte geheimhouding voor de accountant. "Maar ik verwacht niet dat bedrijven bewust gaan misleiden als gevolg van meer openheid."

Eumedion, de belangenbehartiger van institutionele beleggers, is geen voorstander van algemene opheffing van de geheimhouding, zegt directeur Rients Abma. "Dat zou de vrije gegevensuitwisseling tussen de onderneming en de accountant onder druk kunnen zetten, wat de kwaliteit van de accountantscontrole niet ten goede komt."

Wel wil Eumedion dat de accountant uitgebreider mag informeren op de ava. "Wij zijn er voor om tijdens de aandeelhoudersvergadering de ontheffing van de geheimhoudingsplicht uit te breiden naar de risicoparagraaf in het jaarverslag en de hoofdpunten van de management letter."

"Wat ons betreft moet de signaleringsfunctie in de uitgebreide controleverklaring worden verbreed van financiële verslaggevingsrisico's naar de strategische, operationele, compliance-, duurzaamheids- en governancerisico's van de onderneming."

In tegenstelling tot de VEB denkt Eumedion niet dat er grote veranderingen nodig zijn in de regelgeving rond de geheimhouding. "De externe accountant is bij vrijwel alle beursondernemingen aanwezig op de aandeelhoudersvergadering waarin de vaststelling van de jaarrekening aan de orde komt."

"Uit NBA-onderzoek over de accountant in de ava blijkt dat de externe accountant door de beursondernemingen in vrijwel alle gevallen wordt ontheven van zijn geheimhoudingsplicht voor de duur van de ava. De ontheffing heeft dan betrekking op de controlewerkzaamheden van de jaarrekening die voorligt, de controleaanpak, de reikwijdte van de controle etcetera."

"Eumedion-deelnemers hebben in het afgelopen ava-seizoen ervaren dat de externe accountant uitgebreid inging op de vragen van de aandeelhouders over alle facetten van de jaarrekening. In zoverre is de discussie over het afschaffen van de geheimhoudingsplicht ten aanzien van de verantwoording over de controlewerkzaamheden aan de ava van beursondernemingen een symbolische."