Nieuws 25 april 2013

SRA: ruim 3 procent krimp werkgelegenheid accountancy

Bij een kwart van de accountantskantoren die bij kantorenorganisatie SRA zijn aangesloten daalt de werkgelegenheid. Veel daarvan heeft te maken met ontslagen. Het banenverlies wordt geschat op zeshonderd tot duizend. Toch is er weinig sociale onrust bij accountantskantoren.

Op basis van een onlangs gehouden enquête onder de leden schat SRA de krimp van het aantal banen op drie tot vijf procent. "Daarbij gaat het niet alleen om natuurlijk en vrijwillig verloop maar ook over ontslagen", zegt Theo Reuters, hoofd hrm van SRA.

Het aantal medewerkers van de 370 accountantskantoren die bij SRA zijn aangesloten bedraagt ruim twintigduizend. Het banenverlies zou daarmee uitkomen op een dikke zeshonderd tot een kleine duizend.

Harde cijfers over ontslagen of ander verloop zijn er echter niet. "Het is niet altijd duidelijk of verloop gewenst of geforceerd is", zegt Reuters. "Er zijn ook mensen bij accountantskantoren die zelf besluiten om te vertrekken omdat zij zien dat het toekomstperspectief minder wordt. Van ontslag is dan uiteraard geen sprake."

Ook is het krimpscenario niet overal hetzelfde, constateert Sjoerd Anjema, voorzitter van de commissie hrm van SRA. "Er zijn ook kantoren die geen krimp kennen of die zelfs groei doormaken. Toch is krimp wel de grootste gemene deler."

De waarneming van SRA volgt op een aantal berichten over accountantskantoren waar ontslagen vielen. Begin dit jaar botste Accon avm met FNV Bondgenoten over ontslagen. Ruim een maand later oogstte Countus lof van CNV Bondgenoten over de manier waarop met ontslagen werd omgegaan.

De oorzaken voor de krimp zijn bekend. Veel werkzaamheden zijn geautomatiseerd, vervolgt Anjema. "Bepaalde werkzaamheden drogen gewoon op. Vaak is dat het lager gekwalificeerde werk. Medewerkers die dit werk uitvoerden krijgen andere functies aangeboden, of er worden oplossingen elders gezocht. De meeste kantoren hebben deze omslag in werkzaamheden zien aankomen, maar de crisis heeft die versneld."

Veel kantoren spelen in op deze ontwikkeling door nieuwe vormen van dienstverlening te ontwikkelen, zoals pensioenadvies, brancheadvies of kredietverlening. Herplaatsing van overbodig personeel binnen kantoren is niet altijd realistisch, zegt Reuters. "Nieuwe dienstverlening vraagt soms om vaardigheden die er nog niet zijn. Zo moet je voor pensioenadvisering gecertificeerd zijn."

Hoewel er banen sneuvelen bij de overgang naar nieuwe dienstverlening, is er volgens SRA weinig te merken van een harde sanering onder het personeel. "Accountantskantoren zijn hier al langer mee bezig", zegt Reuters. "Al jaren kijken ze kritisch naar hun personeelsbestanden. Elke vacature is kritisch onder de loep genomen."

"Het gemiddelde SRA-kantoor voert een goed sociaal beleid. Dat komt omdat de partners bij kantoren alle medewerkers persoonlijk kennen en daar verbondenheid mee voelen. Zij spannen zich in om voor elke boventallige medewerker een oplossing te vinden die bij hen past."

"Ik ken verhalen van partners die proberen om medewerkers te plaatsen bij cliënten", voegt Anjema toe. "Vanuit hun rol als adviseur krijgen accountants vaak als eerste te horen dat er bij cliënten vraag is naar versterking van de financiële administratie. Is dat niet mogelijk, dan wordt er gekeken naar omscholing of outplacement. Ze nemen er vaak de tijd voor, soms meer dan een half jaar. Hierdoor is de sociale onrust bij accountantskantoren beperkt gebleven."

SRA verwacht dat de personele krimp nog geruime tijd zal aanhouden. "Er wordt gezegd dat de crisis voorbij is in 2015. Maar in 2008 verwachtten we dat de crisis in 2010 over zou zijn, en we zitten er nog in. De gevolgen doen zich nu heel hard voelen, vooral in het mkb. Het is goed mogelijk dat de krimp in de accountancy blijft voortduren."

"Niet zo dramatisch als in de bouw, waar hele gerenommeerde bedrijven omvallen. Ondernemers in de accountancy hebben de vinger financieel goed aan de pols. Maar je ziet wel dat er belangrijke strategische keuzes worden gemaakt die iedereen raken, zoals het clusteren van kantoren en het lanceren van nieuwe diensten."