Nieuws 11 maart 2011

'AFM kan met huidige bevoegdheden meer dan ze doet'

De wettelijke bevoegdheden van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) hoeven niet te worden uitgebreid om beter toezicht op financiële verslaggeving mogelijk te maken. Dat blijkt uit de evaluatie van de Wet toezicht financiële verslaggeving door de Universiteit van Tilburg.

De evaluatie is verricht door Jan Bouwens, Edith Leung en Arnt Verriest van de Universiteit van Tilburg in opdracht van het ministerie van Financiën. 

Volgens de onderzoekers laat de toezichthouder diverse mogelijkheden nu nog ongebruikt. De doeltreffendheid van het toezicht kan daarnaast worden opgevoerd als de AFM de toon van haar communicatie aanpast. Overdreven strengheid werkt contraproductief. 

Sinds 2007 houdt de AFM toezicht op de naleving van de internationale verslaggevingsregels IFRS. Dat houdt in dat de jaarrekeningen van beursgenoteerde bedrijven en de controlewerkzaamheden van accountants worden onderzocht. De Wet toezicht financiële verslaggeving (Wtfv), waarin een en ander is geregeld, is een uitvloeisel van de boekhoudschandalen uit het begin van deze eeuw. 

Volmondig 'ja'

De Tilburgse economen hebben ten eerste onderzocht of de nieuwe wet een bijdrage heeft geleverd aan de kwaliteit van de financiële verslaggeving en ten tweede of door het toezicht ondernemingen zich beter aan de voorschriften zijn gaan houden. 

"Een volmondig 'ja' is het antwoord op beide vragen", aldus Arnt Verriest. Die conclusie wordt getrokken op grond van gesprekken met een groot aantal deskundigen en belanghebbenden, op grond van de marktreacties rond de aanbevelingen van de AFM en op grond van een technische analyse van de kwaliteit van verslaggeving. 

Verriest: "De uitkomst is niet alleen dat de kwaliteit van de verslaggeving in Nederland de afgelopen jaren is verbeterd, maar ook dat die verbetering sterker is dan in de ons omringende landen, zoals Duitsland, Frankrijk en België." 

Informeler

In het rapport wordt ook een aantal kritische noten gekraakt over de wijze waarop de AFM het toezicht uitoefent. Die betreffen bijvoorbeeld de toon waarop de AFM communiceert. Veel belanghebbenden verbazen zich over de strengheid daarvan. Uit het rapport: "Wij raden de AFM aan op een meer informele manier aan toezicht te doen en een minder strenge toon te gebruiken in het communiceren met bedrijven onder toezicht." 

Verriest: "Velen zijn van mening dat de toezichthouder doeltreffender, meer en sneller informatie zal kunnen verkrijgen van bedrijven als deze direct benaderd worden. Gewoon even opbellen, bij wijze van spreken." 

Spyker

Dergelijke wijzigingen in de manier van opereren kunnen het toezicht van de AFM verder verbeteren, aldus het rapport. 

De toezichthouder pleit zelf voor uitbreiding van de bevoegdheden, met name bij het opvragen van informatie bij ondernemingen. Het gaat dan vooral om bestuursrechtelijke middelen. 

Volgens het evaluatierapport is dat niet nodig. "De AFM kan al bij de Ondernemingskamer informatieoverdracht afdwingen. Van die mogelijkheid wordt echter geen gebruik gemaakt. Wij adviseren de AFM dat wel te doen." 

Tot slot wordt in het rapport vastgesteld dat het 'onterecht' is dat de AFM na de Spyker-zaak terughoudend is geworden om zaken naar de Ondernemingskamer te brengen. "Het verlies van een enkele zaak kan onmogelijk een voldoende argument vormen om geen zaken meer aan te spannen bij de Ondernemingskamer."