Nieuws 02 november 2010

Accountant NY immuun voor claim als bedrijf zelf fraudeert

Aandeelhouders in de staat New York kunnen geen schadeclaim indienen tegen controlerend accountants die fraude van de onderneming over het hoofd hebben gezien. Het recht van de staat New York staat geen claims tegen derden toe als de onderneming zelf de schade heeft veroorzaakt.

Dat heeft een verdeeld Court of Appeal in New York onlangs beslist in twee zaken van AIG- en Refco-aandeelhouders tegen PricewaterhouseCoopers respectievelijk KPMG, Ernst & Young en Grant Thornton. De claims stuiten volgens het hof af op de principes van in pari delicto en imputation. In pari delicto komt erop neer dat je geen schadevergoeding kunt eisen bij een derde als je boter op het hoofd hebt. Een onderneming die fraudeert, veroorzaakt zelf de schade voor de aandeelhouders, die daarop dus geen derden als accountants of advocaten mogen aanspreken.

Volgens het principe van imputation is een onderneming niet aansprakelijk voor handelingen van haar vertegenwoordigers wanneer vaststaat dat deze puur uit eigen belang hebben gehandeld, in strijd met de belangen van de vennootschap.

Namens de meerderheid van de zeven raadsheren legde Susan Phillips Read uit dat het versoepelen van de principes om de claims ontvankelijk te kunnen verklaren niet opweegt tegen het belang bij stabiliteit en zekerheid in het handelsrecht. Daarbij komt dat het hof er niet van overtuigd is dat het aansprakelijk stellen van derden een extra prikkel is om wangedrag en beroepsfouten van accountants en andere derden af te schrikken.

Raadsheer Carmen Beauchamp (bij een gerechtshof en de Hoge Raad heten vrouwen raadsheer) vertolkt de mening van de minderheid. Die vindt het in het algemeen belang om met het risico van aansprakelijkheid de zorgvuldigheid in de beroepsuitoefening van ‘poortwachters' te vergroten en de kans op missers te verkleinen.

De uitspraak van het hof heeft tot grote beroering geleid. Onder meer omdat controlerend accountants hierdoor praktisch immuun worden voor nalatigheid als een werknemer van het bedrijf zich bezondigt aan fraude.

Vermoedelijk zal het US Supreme Court te zijner tijd het laatste woord spreken over de kwestie.