Marc Schweppe

Het Klimaatakkoord is onverbiddelijk: Auto's met een motor op fossiele brandstof worden uitgefaseerd en vanaf 2030 worden alleen nog elektrische nieuwe auto's verkocht. Nog maar acht jaar te gaan, maar volgens onderzoek van PwC moet die snelle omschakeling haalbaar zijn.

Tegelijk gaat het even moeilijk met de verkoop van elektrische auto's, vooral door problemen met de levering van chips. In 2021 daalde het aantal elektrische auto's dat op kenteken werd gezet ten opzichte van het jaar ervoor. Tachtig procent van de nieuwe auto's heeft nog altijd een brandstofmotor. Elektrische auto's moeten het vooral van de leasemarkt hebben, voor particulieren zijn ze vaak te duur. Maar ook die leasemarkt heeft het zwaarder, want sinds corona is thuiswerken normaal en de leaseauto minder nodig. Experts uit de branche verwachten flinke veranderingen: meer vraag naar private lease en werken met een mobiliteitsbudget, in plaats van een leaseauto.

'In het recente verleden was de bijtelling vaker cruciaal voor omschakeling naar emissievrij.'

Bij de jaarwisseling steeg de bijtelling voor een elektrische auto van twaalf naar zestien procent en boven een aanschafprijs van 35 mille naar 22 procent. Uit onderzoek van leasemaatschappij ALD Automotive bleek dat leaserijders vinden dat de overheid de omschakeling naar elektrisch rijden meer moet stimuleren. In het recente verleden was de bijtelling vaker cruciaal voor omschakeling naar emissievrij. In 2019 waren de Tesla's in ons land niet aan te slepen, dankzij de toen nog lage bijtelling van slechts vier procent. Ruim dertigduizend stuks werden er in 2019 op kenteken gezet. Maar afgelopen jaar verkocht Tesla in ons land nog maar dik 4.100 auto's, zo schrijft het FD. Dat komt deels door nieuwe concurrenten, maar ook door de minder gunstige bijtelling.

Accountants geven het goede voorbeeld

Eind november 2021 pleitte een coalitie van bedrijven en branche- en milieuorganisaties voor een regeerakkoord met scherpe doelen voor emissievrije mobiliteit. Een 'vlootnorm' moet daarbij al in 2025 zorgen voor een zakelijk wagenpark zonder uitstoot. Zo specifiek is dat in het nieuwe regeerakkoord niet terug te lezen, maar toch: Leaserijders moeten het voortouw nemen bij het snel omschakelen naar emissievrij rijden.

Accountantsorganisaties geven in dat opzicht het goede voorbeeld, lijkt het. Op 9 december berichtte Grant Thornton op weg te zijn naar "emissieloze mobiliteit in 2025". Directe aanleiding: een flinke groep medewerkers nam tegelijk een elektrische leaseauto in ontvangst. Ook werd aangekondigd dat alle aflopende leasecontracten op basis van fossiele brandstof overgaan naar elektrisch.

Volgens Theo Ostermann, bestuurder en portefeuillehouder HR bij Grant Thornton, hoort een nieuw mobiliteitsbeleid bij het internationale duurzaamheidsdoelstellingen van de organisatie. "We kiezen voor een duurzaam en flexibel mobiliteitsbeleid. De eerste stap is de overgang naar elektrische leaseauto's. Maar we kijken ook naar flexibel reizen met deelauto's, (lease-)fietsen/e-bikes en/of openbaar vervoer." GT onderzoekt via pilotgroepen wat het beste bij de organisatie past en heeft sinds de zomer een 'mobiliteitscoördinator' in dienst, die zich richt op uitwerking van de mobiliteitsplannen.

Hoe staat het bij andere accountantsorganisaties? Eind 2017 vroeg Accountant.nl voor het eerst aan enkele kantoren naar de verduurzaming van de leasevloot. Toen was nog niet iedereen zover; gemikt werd op 2025 en de actieradius van elektrische auto's was nog een probleem. Voorjaar 2019 was een aantal kantoren al wat verder. En inmiddels wordt de overstap naar elektrisch echt gemaakt, zo blijkt uit een nieuw rondje langs de velden.  

Elektrisch rijden als norm

KPMG gaat bij de omschakeling het meest drastisch te werk. Daar zijn sinds afgelopen zomer alle nieuw bestelde auto's elektrisch. Inmiddels rijden er meer dan duizend elektrische KPMG-auto's rond en alle nieuwe leasecontracten gaan uit van elektrisch rijden. De route naar een uitstootvrij wagenpark is vastgelegd in de ondertekening van het AndersReizen-consortium begin 2021, aldus KPMG. "Ons wagenpark bestaat uit meer dan tweeduizend auto's, dus we zijn op weg."

'Van de nieuwe collega's kiest zeventig procent voor elektrisch.'

Het beleid van Deloitte is er op gericht om per eind 2025 een volledige elektrische/waterstof aangedreven vloot te hebben. Inmiddels is circa twintig procent van de vloot volledig elektrisch en alle (ook nog af te sluiten) contracten van benzineauto's of hybride auto's lopen voor 31 december 2025 af. "Voor nieuwe benzine/hybride contracten wordt de looptijd derhalve steeds korter en daarmee duurder voor de werknemer", zo stelt Deloitte. "We zien sinds de invoering van dit beleid al een behoorlijke stijging van het aantal nieuw bestelde elektrische auto's, hoewel dit ook te maken zal hebben met de veranderende fiscale behandeling per 1 januari 2022."

PwC heeft zich wereldwijd gecommitteerd om naar Net Zero te gaan in 2030 en daar is zakelijk reizen ook onderdeel van, aldus het kantoor. Momenteel is 59 procent van het wagenpark elektrisch en naar verwachting stijgt dit in januari naar zo'n 65 procent. "Van de nieuwe collega's kiest zeventig procent voor elektrisch en de verwachting is dat dit aantal alleen maar zal groeien nu er steeds meer aanbod komt. In 2025 willen we geen fossiele auto's meer hebben in ons wagenpark."

Onderdeel van het streven van EY om in 2025 klimaatneutraal te zijn, is dat het wagenpark eind 2025 geheel elektrisch is. Daarom zijn elektrische leaseauto's vanaf 1 januari 2022 de norm en kiezen medewerkers bij een nieuwe leaseauto bij voorkeur voor elektrisch. Wie toch de voorkeur geeft aan een niet-elektrische of hybride auto moet rekening houden met mogelijk hogere leasekosten, vanwege een looptijd van het contract tot uiterlijk december 2025.  

In de strategie van Mazars ligt vast dat elektrisch of hybride rijden de norm wordt, maar het kantoor werkt nog aan verdere uitwerking van die strategie. "Op dit moment stimuleren wij het aangaan van leasecontracten met elektrische auto's door een hoger budget ter beschikking te stellen dan bij een niet-elektrische auto", zo stelt het kantoor.

'Ons doel is om eind 2025 klimaatneutraal te zijn voor huisvesting en mobiliteit.'

Flynth stimuleert sinds een aantal jaren elektrisch rijden door het aanbieden van gunstige voorwaarden bij de medewerkers. Hierdoor rijdt een belangrijk deel van de medewerkers al elektrisch. Verplicht overstappen naar een auto met batterijen is nog niet aan de orde, "maar mede door de gunstige voorwaarden gebeurt dit wel steeds meer".

Baker Tilly ziet ook "een verschuiving", maar elektrisch rijden is niet verplicht, medewerkers hebben de keuze. Wie kiest voor een volledig elektrische auto of een auto met uitstoot tot 50 gr/km krijgt een korting op de eigen bijdrage. Wanneer een medewerker kiest voor een fossiele brandstof auto, geldt per categorie een maximale CO2-uitstoot.

Mobiliteitsbudget

Gaan kantoren, mede door de coronapandemie en het thuiswerken, van leaseauto's over naar een mobiliteitsbudget, dat door medewerkers naar eigen inzicht gebruikt mag worden? Daar wordt aan gewerkt, zo blijkt. Vaak is het onderdeel van een breder duurzaamheidsbeleid.

"Ons doel is om eind 2025 klimaatneutraal te zijn voor huisvesting en mobiliteit", aldus Deloitte. Verhogen van de energie-efficiency in de kantoren en helemaal overschakelen op groene stroom moet daaraan bijdragen, naast overstappen op elektrische of waterstofauto’s voor automobiliteit. Ook heeft Deloitte al autoloze mobiliteitsregelingen en wordt begin dit jaar gestart met twee pilots om verdere flexibilisering hiervan te onderzoeken. Daarbij wordt gekeken naar het toevoegen van opties als kortdurende leasecontracten, een leasefiets of wellicht elektrische scooters.

'We houden momenteel tegen het licht hoe we vergroening het beste kunnen bereiken.'

Een nieuwe mobiliteitsregeling moet medewerkers van EY "optimale flexibiliteit" bieden om samen de CO2-footprint van het kantoor naar nul te krijgen; EY streeft ernaar om in 2025 klimaatneutraal te zijn. In de praktijk betekent dat een individueel mobiliteitsbudget, gelijk aan de huidige vaste woon-werkvergoeding of het budget om bijvoorbeeld een leaseauto te rijden. Met een mobiliteitsapp kunnen medewerkers het vervoer boeken dat het beste past bij de reis en planning. Bijvoorbeeld een combinatie van trein, taxi of (deel)scooter voor bezoek aan een klant in het centrum van een stad.

Ook de corporate sustainability strategie van Mazars is gericht op verkleining van de impact op het klimaat en de CO2-voetafdruk. Daarbij hoort verduurzaming van het inkoopbeleid en de kantoren, stimuleren van openbaar vervoer en aanschaf van elektrische of hybride auto's. Vergaderen op afstand en minder reizen voor afspraken zijn de norm. Mazars onderzoekt een meer bij deze tijd passend mobiliteitsbudget, waarbij gebruik van openbaar vervoer en flexibiliteit in de vorm van tijd- en plaatsonafhankelijk werken "een nog grotere rol gaan spelen".

Bij KPMG hebben medewerkers de keus tussen een elektrische leaseauto of een mobiliteitsbudget waarmee ook het OV-vervoer wordt gestimuleerd. Begin dit jaar komt ook dit kantoor met een mobility app, "die medewerkers helpt op weg naar de meest duurzame route via de weg of OV met de minste CO2-uitstoot".

Binnen Flynth wordt ook gewerkt aan verduurzaming van het totale mobiliteitsbeleid; een extern bureau moet helpen om hierin verdere stappen te zetten. "We houden momenteel tegen het licht hoe we vergroening het beste kunnen bereiken, rekening houdend met de specifieke situatie van Flynth, haar klanten en medewerkers." Het kantoor streeft ernaar komende zomer het nieuwe beleid te hebben vastgesteld.

Medewerkers van Baker Tilly hebben al de keuze tussen een auto of een mobiliteitsbudget. De meeste mensen kiezen voor een auto, aldus het kantoor. Om het gebruik van het openbaar vervoer (trein/bus/OV-fiets) te stimuleren hebben leaserijders een NS Business Card. 

PwC geeft aan dat door de coronapandemie medewerkers vaker thuis werken en daarmee het advies van de overheid wordt gevolgd, "maar van een mobiliteitsbudget is momenteel nog geen sprake".