Jan Wietsma

Eind februari berichtte het FD al dat een groot aantal ondernemers die een coronaschuld bij de Belastingdienst hebben openstaan, een aanmaningsbrief hebben ontvangen. Dat leidde tot de nodige commotie bij ondernemers en hun adviseurs.

Uit een brief van staatssecretaris Van Rij (Fiscaliteit en Belastingdienst) van 9 maart jl. is inmiddels duidelijk geworden dat er 73.000 ondernemers zijn die nog niet begonnen zijn met het aflossen van hun coronaschulden. Circa dertigduizend ondernemers hebben een of meer termijnen gemist en ongeveer achttienduizend ondernemers zijn in gebreke met het betalen van belastingen die betrekking hebben op de periode na 1 oktober 2022.

Gele kaart

Het merendeel van deze ondernemers heeft over het feit dat ze in gebreke zijn gebleven ook op geen enkele manier met de Belastingdienst gecommuniceerd. Overigens krijgen alle ondernemers eind maart een brief met daarin een overzicht van de nog openstaande belastingschuld. In de maand mei gaat de Belastingdienst beschikkingen afgeven aan ondernemers die dan nog niets van zich hebben laten horen. In die zin kan de brief van de staatssecretaris als een gele kaart worden beschouwd.

'Bij een groot deel van deze ondernemingen is er sprake van meervoudige schuldenproblematiek.'

Bij een groot deel van deze ondernemingen is er sprake van meervoudige schuldenproblematiek. Dat houdt in dat deze ondernemingen ook nog schulden open hebben openstaan bij het UWV in verband met de NOW en/of bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) in verband met de TVL. Daarnaast is er nog een categorie ondernemingen die ook nog schulden hebben bij verhuurders en toeleveranciers. En in enkele gevallen is er ook nog sprake van aflossingsproblematiek bij financiers.

Mogelijkheden om het schuldenvraagstuk aan te pakken

Nu zijn er op dit moment meerdere mogelijkheden om het schuldenvraagstuk aan te pakken, waarbij moet worden bedacht dat iedere overheidsinstelling zijn eigen aanpak kent. Per instantie worden de belangrijkste regels hier toegelicht:

Belastingdienst

Betaalpauze
De Belastingdienst biedt de mogelijkheid aan ondernemingen om een betaalpauze aan te vragen. Een betaalpauze duurt drie maanden en kan maximaal twee keer worden aangevraagd. Een aanvraag voor een periode van één keer een halfjaar mag ook. Het is tevens mogelijk om een betaalpauze met terugwerkende kracht tot 1 oktober 2022 aan te vragen.

'Voor ondernemers die alleen levensvatbaar zijn als een deel van de belastingschuld wordt kwijtgescholden, hanteert de Belastingdienst tot 1 oktober 2023 een 'soepel' beleid.'

Verlenging aflossingstermijn
Ondernemingen met een schuld van € 10.000 of meer, kunnen bij de Belastingdienst een onderbouwd verzoek indienen om de aflossingstermijn van zestig maanden op te rekken naar 84 maanden. Voorwaarde is dat de onderneming in de kern financieel gezond en levensvatbaar is. Gaat het om een oorspronkelijke coronaschuld van € 50.000 of meer, dan dient de ondernemer ook een zogenaamde levensvatbaarheidsverklaring van een derde te overleggen; dit kan een accountant, bank of andere deskundige zijn.

Kwijtschelding
Voor ondernemers die alleen levensvatbaar zijn als een deel van de belastingschuld wordt kwijtgescholden, hanteert de Belastingdienst tot 1 oktober 2023 een 'soepel' beleid. Hieraan stelt de Belastingdienst wel de nodige voorwaarden, maar de praktijk leert dat een goed onderbouwd en uitgewerkt voorstel met de nodige welwillendheid door de Belastingdienst wordt opgepakt. Bij dit kwijtscheldingsverzoek kan ook een derdenverklaring worden gevraagd.

Meer informatie over het beleid is te vinden op de website van de Belastingdienst.

UWV

Betaalpauze
Ondernemingen die nu niet aan hun betalingsverplichtingen in verband met het terugbetalen van de NOW kunnen voldoen, kunnen bij het UWV vragen om een betaalpauze van maximaal twaalf maanden. Deze betaalpauze geldt voor iedere afzonderlijk afgegeven beschikking.

Verlenging aflostermijn
Ondernemingen kunnen bij het UWV ook een verzoek indienen om hun NOW-schuld in zestig maandelijkse termijnen af te lossen. Dit kan voor iedere afzonderlijke afgegeven beschikking.

Kwijtschelding
Wanneer een onderneming een verzoek doet om een geheel of gedeeltelijke vrijstelling van een NOW-beschikking bij het UWV, dient deze rekening te houden met een aantal aandachtspunten:

1. De UWV is terughoudend als het gaat om het meewerken aan een minnelijk schuldenakkoord, omdat dit al snel als mogelijkse staatssteun kan worden uitgelegd.
2. Als sprake is van een WHOA-startverklaring, dan is het voor het UWV mogelijk om aan te sluiten bij de voorwaarden die de Belastingdienst stelt aan een kwijtscheldingsverzoek.
3. Het UWV kan alleen verzoeken voor kwijtschelding in behandeling nemen als een definitieve beschikking is afgegeven.

Meer informatie over het beleid is te vinden op de website van het UWV.

RVO

Betaalpauze
Ondernemingen die nu niet aan hun verplichtingen in verband met het terugbetalen van de TVL kunnen voldoen, kunnen bij de RVO telefonisch vragen om een betaalpauze.

Verlenging aflostermijn
Ondernemingen kunnen bij de RVO ook een verzoek indienen om hun TVL-schuld in zes, twaalf, achttien of 24 maandelijkse termijnen af te lossen. In een persoonlijke regeling kan aflossing in zestig maandelijkse termijnen worden afgesproken. 

Kwijtschelding
Een onderneming kan een verzoek voor geheel of gedeeltelijke kwijtschelding doen, mits die onderneming na het honoreren van het kwijtscheldingsverzoek weer levensvatbaar is. De RVO heeft hiervoor eigen beleidsregels, die in de praktijk aansluiten bij de beleidsregels van de Belastingdienst.

Meer informatie over het beleid is te vinden op de website van de RVO.  

Infosheet

In de infosheet, die ook als pdf bij dit artikel is gevoegd, is gedetailleerde informatie te vinden over de diverse aspecten met betrekking tot de terugbetaling van coronaschulden.

De rol van de accountant

Als het gaat om de verantwoordelijkheid en zorgplicht van de accountant, is het belangrijk om vast te stellen welke rol de accountant vervult in relatie tot zijn of haar klant of werkgever.

Accountants die in een onderneming verantwoordelijk zijn voor de financiële bedrijfsvoering en accountants die administratieve diensten verrichten voor hun klanten of periodiek financiële overzichten opstellen, hebben een grotere zorgplicht als het gaat om tijdig het onderkennen van levensvatbaarheidsvraagstukken dan accountants die alleen de jaarrekening samenstellen of de aangifte IB en/of VPB verzorgen.

In alle gevallen geldt dat wanneer je als accountant ziet dat een werkgever of klant nu of in de toekomst niet aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen, je het gesprek met de klant zult moeten aangaan over de te nemen maatregelen, waarbij het aan te bevelen is om hiervan een gespreksnotitie te maken en deze te delen met de werkgever of klant.

'Werk niet mee aan verzoeken voor betaalpauzes of betalingsregelingen, als nu al blijkt dat die niet kunnen worden nagekomen.'

Daarnaast is het belangrijk dat je, wanneer je als accountant namens je klant of werkgever een verzoek voor een betaalpauze doet, vaststelt dat de klant of werkgever na afloop van de betaalpauze wel weer aan alle betalingsverplichtingen kan voldoen. Datzelfde geldt als er een verzoek voor een betalingsregeling in termijnen wordt gedaan. Kortom: Werk niet mee aan verzoeken voor betaalpauzes of betalingsregelingen, als nu al blijkt dat die niet kunnen worden nagekomen. Ga dan met de ondernemer het gesprek aan over de mogelijkheden die er zijn voor geheel of gedeeltelijke kwijtschelding of gecontroleerd stoppen.

Bij het indienen van een verzoek om geheel of gedeeltelijke kwijtschelding is er meestal sprake van teamwork tussen de ondernemer, zijn eigen accountant, een financieel en/of juridisch deskundige op het terrein van kwijtschelden, waarbij ieder zijn verantwoordelijkheid heeft en neemt.

Rode kaart

Staatssecretaris Van Rij heeft nu een gele kaart uitgedeeld. Laat dat een wake-up call zijn voor ondernemer en accountant. Ondernemers met een coronabelastingschuld moeten er sowieso voor zorgen dat ze niet uit de regeling lopen, want daarmee ontnemen zij zichzelf de mogelijkheid om ook in de toekomst gebruik te kunnen maken van betalingsafspraken met de Belastingdienst.

Nu niet acteren bij mogelijke problematische schulden, leidt in mei onherroepelijk tot een rode kaart voor de ondernemer en daarmee indirect zijn of haar accountant. Zijn er problematische schulden bij klant of werkgever, onderneem dan direct actie. Een gewaarschuwd mens geldt niet voor niets voor twee.

• Pdf-overzicht: Coronaschuldenterugbetalingen
• NBA Helpt: alle informatie over de gevolgen van corona en de steunmaatregelen