'Maaltijdbezorger voor Deliveroo is opdrachtnemer'
Op 23 juli 2018 besliste de kantonrechter Amsterdam dat een maaltijdbezorger van Deliveroo niet is te beschouwen als een 'werknemer' in arbeidsrechtelijke zin, maar als opdrachtnemer.
Michel T Schroots
Eiser is op 4 juni 2016 op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd als maaltijdbezorger in dienst getreden bij Deliveroo, een digitaal platform waarop restaurants worden gekoppeld aan klanten. De einddatum van de arbeidsovereenkomst is 3 februari 2018 en in de arbeidsovereenkomst is bepaald dat deze niet zal worden verlengd.
Op 1 november 2017 schrijft Deliveroo in een e-mail aan haar werknemers dat zij in de toekomst uitsluitend nog met opdrachtovereenkomsten gaat werken in plaats van met arbeidsovereenkomsten. Deliveroo biedt onder meer aan eiser een dergelijke overeenkomst aan. Eiser bevestigt op 2 november 2017 per e-mail aan Deliveroo zijn arbeidsovereenkomst graag te willen omzetten in een opdrachtovereenkomst. Hierop sluiten eiser en Deliveroo per 14 november 2017 een opdrachtovereenkomst. In laatstgenoemde overeenkomst is uitdrukkelijk vastgelegd dat géén sprake is van een arbeidsovereenkomst. Desondanks stelt eiser zich ten overstaan van de rechter op het standpunt dat sprake is van een arbeidsovereenkomst met Deliveroo.
Arbeidsovereenkomst
Artikel 7:610 BW bepaalt dat een arbeidsovereenkomst een overeenkomst is waar de ene partij, de werknemer, zich verbindt in dienst van de andere partij, de werkgever, tegen de betaling van een bepaald loon gedurende zekere tijd arbeid te verrichten. Er moet sprake zijn van persoonlijke arbeid, loon èn een gezagsverhouding. De kantonrechter oordeelt in dit geval dat de overeenkomst van 14 november 2017, gelet op de inhoud daarvan, niet is te beschouwen als een arbeidsovereenkomst in de zin van artikel 7:610 BW.
Partijen hebben ook niet beoogd een arbeidsovereenkomst aan te gaan en eiser is zich er steeds bewust van geweest dat hij op basis van een opdrachtovereenkomst als zelfstandig ondernemer voor Deliveroo zou gaan werken. Dit blijkt uit het feit dat eiser op 29 november 2017 een eenmanszaak heeft ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel, met als doelomschrijving "het bezorgen van eten voor Deliveroo". Verder heeft eiser een btw-nummer aangevraagd.
De kantonrechter overweegt verder dat ook uit de uitvoering van de tussen partijen gesloten overeenkomst blijkt dat geen sprake is van een arbeidsovereenkomst. Eiser stelt dat sprake zou zijn van een gezagsverhouding, omdat Deliveroo met behulp van actuele gegevens bepaalt wie welke bezorging krijgt. Volgens eiser vindt die selectie niet willekeurig plaats en duidt dit (dus) op de voor een arbeidsovereenkomst vereiste gezagsverhouding.
Algoritme 'Frank'
Deliveroo erkent dat het algoritme 'Frank' aan de hand van de positie van de ingelogde maaltijdbezorgers in een zone ten opzichte van de bestellingen bepaalt welke bezorger de bestelling als eerste aangeboden krijgt. Het staat iedere bezorger echter steeds vrij om een bestelling te weigeren. De bestelling zal vervolgens aan een andere bezorger worden aangeboden. Deliveroo weerspreekt dat sprake is van een zogenoemd 'rankingsysteem', waarbij de bezorger die het best presteert van de bezorgers die op dat moment zijn ingelogd als eerste een bestelling krijgt aangeboden.
Van een rankingsysteem is dus geen sprake, maar het staat wel vast dat de maaltijdbezorgers die volgens Deliveroo goed presteren priority access krijgen om een tijdvak in een bepaalde zone te reserveren. Daardoor hebben die bezorgers meer kans om op gewilde tijden bestellingen aangeboden te krijgen. Ook de bezorgers die naar de maatstaven van Deliveroo minder goed presteren kunnen echter nog steeds tijdvakken boeken, zij het later dan bezorgers met voorrang. Het is daarnaast mogelijk om zonder vooraf een tijdvak te boeken in te loggen en de op dat moment aanboden bestellingen te bezorgen.
De kantonrechter oordeelt dat het systeem van priority access zou kunnen duiden op (een vorm van) gezag van Deliveroo ten opzichte van eiser, maar dat dit onvoldoende is om tot de conclusie te kunnen komen dat sprake is van een gezagsverhouding in arbeidsrechtelijke zin (zeker ook omdat een bestelling geweigerd kan worden).
Eigen kleding
Het staat eiser verder vrij om zijn werkzaamheden voor Deliveroo te verrichten in zijn eigen kleding, voor zover deze kleding voldoet aan de door Deliveroo gestelde veiligheidsvereisten. Het feit dat eiser vrijwillig Deliveroo-kleding draagt die hij met het sluiten van de arbeidsovereenkomst op 4 juni 2016 heeft ontvangen maakt dit niet anders en duidt (ook) niet op het bestaan van een arbeidsovereenkomst tussen partijen.
Ten slotte mocht eiser ook opdrachten uitvoeren van concurrerende bedrijven of zich laten vervangen door een ander, onder de voorwaarde dat de vervanger aan de veiligheidsvereisten van Deliveroo zou voldoen.
Staartje
Uit de uitvoering van de opdrachtovereenkomst kan volgens de kantonrechter, gelet op de hiervoor genoemde omstandigheden, niet worden afgeleid dat sprake is van een arbeidsovereenkomst tussen eiser en Deliveroo. Eiser is dan ook geen werknemer, maar als opdrachtnemer. De kantonrechter merkt afsluitend nog op dat, voor zover het als ongewenst wordt ervaren dat platforms als Deliveroo opdrachtovereenkomsten aanbieden, het aan de wetgever is om daartegen maatregelen te treffen. Het is te verwachten dat deze situatie nog een staart(je) krijgt.
Gerelateerd
Veel meer zzp'ers gestopt in aanloop naar handhaving wet
Het aantal zzp'ers dat is gestopt met hun bedrijf is in december fors toegenomen. Iets meer dan 21.000 zelfstandigen zonder personeel stopten er vorige maand mee,...
ABN Amro: btw-tarief hindert inperken zzp'ers zorg en onderwijs
De zorg, kinderopvang en het onderwijs krijgen veel last van het handhaven op schijnzelfstandigheid door de Belastingdienst. Om aan de regels tegemoet te komen,...
Aantal startende zzp'ers fors gedaald
Het aantal startende zzp'ers is fors gedaald ten opzichte van 2023, blijkt uit cijfers van de Kamer van Koophandel (KvK) waar kennisplatform Onderneming.nl over...
Wet DBA, opheffing van het handhavingsmoratorium en de rol van de accountant
De Belastingdienst gaat vanaf 2025 handhaven op schijnzelfstandigheid, in het kader van de Wet DBA. Richt daarom als accountant een deugdelijk proces in voor cliënten,...
Uitzendbranche ziet kansen rond handhaving schijnzelfstandigheid
Voor de uitzendbranche biedt de handhaving op schijnzelfstandigheid door de Belastingdienst kansen. Een op de tien zzp'ers die geraakt dreigt te worden door de veranderingen...