John Weerdenburg

Als gevolg van de ontstane onrust rond Standaard 4410 heeft de NBA begin 2016 een tijdelijke commissie 4410 benoemd met onder meer als opdracht:

1. Het geven van duidelijkheid over wat er in een samensteldossier moet worden opgenomen aan documentatie en hiermee duidelijkheid geven over de toepassing van de Standaard aan (openbaar) accountants, waaronder toetsers.
2. Duidelijke aanwijzingen geven over het van toepassing zijnde normenkader aan (openbaar) accountants, waaronder toetsers.

De commissie (bestaande uit Carel Verdiesen, Gert Jan van der Wielen en Steef Visser) heeft op 30 maart 2016 een rapportage uitgebracht, die uiteindelijk de basis is geweest van Handreiking 1136 (Standaard 4410 inzake samenstellingsopdrachten).

Een handreiking die iedere accountant in de samenstellingspraktijk moet kennen. En waarom? Omdat je er blij van wordt! En dat zeggen we niet zo snel bij regelgeving van de NBA. Deze handreiking geeft duidelijk uitleg over de toepassing van Standaard 4410, maar sluit tevens aan bij de wijze van werken in de mkb-praktijk.

'Omdat je er blij van wordt! En dat zeggen we niet zo snel bij regelgeving van de NBA.'

Zo wordt in de handreiking duidelijk welke regels, naast Standaard 4410, van toepassing zijn bij een samenstellingsopdracht. Er wordt aandacht besteed aan het toepassingsgebied van Standaard 4410 (dus inclusief de micro-entiteit), de uitgangspunten én de randvoorwaarden bij de opdracht. Zo is inmiddels wel bekend dat er afbakening bestaat tussen administratieve dienstverlening en samenstellen. Ik heb hier al eerder over gepubliceerd.

Recapitulatie

Het belangrijkste onderdeel van deze handreiking is bijlage 1 van de handreiking; de recapitulatie van de documentatievereisten. Per onderdeel van de opdracht (kwaliteitsbeheersing; aanvaarden van de klant en de opdracht; voorbereiding; uitvoering en rapportage) wordt aangegeven welke elf aspectenaltijd uit een dossier moeten blijken en welke zeven aspecten als betreffende omstandigheid zich voordoet. De bijlage bevat een toelichting waarbij wordt vermeld op welke wijze het dossier moet zijn ingericht.  

Vragenlijst

In 2016 heeft de Raad voor Toezicht een nieuwe vragenlijst dossieronderzoek samenstellingsopdrachten geïntroduceerd. Deze vragenlijst is compacter dan de vorige en is gebaseerd op goede verwerking én dossiervorming van voornamelijk de significante aangelegenheden. Deze zijn de kern van de toetsing. Ze worden bij de toetsing geselecteerd op basis van de bestudering van de jaarrekening.

Vanuit deze significante aangelegenheden worden de vier (B) kernvragen (planning; uitvoering, evaluatie en oordeelsvorming; rapportering, communicatie, documentatie; opdrachtaanvaarding- en continuering) door de toetsers beoordeeld en gewogen. Aan deze vier kernvragen, zijn een aantal subvragen (C) gekoppeld, die moeten worden ingevuld als de toetser bij de B-kernvragen het antwoord 'neen' moet geven.

Opvallend is dat de inhoud van Handreiking 1136 niet is verwerkt in deze vragenlijst. Terwijl de handreiking ook  een normenkader moest geven voor de toetsers. Een koppeling tussen de elf verplichte aspecten en de zeven aspecten als betreffende omstandigheid zich voordoet zou eigenlijk een logisch vervolg zijn.

Resultaat

In de vragenlijst die u onderaan dit stuk kunt downloaden treft u deze koppeling alsnog aan. U ziet allereerst de vier kernvragen van de toetsing met daarbij, per onderdeel, de elf aspecten die altijd moet blijken, genummerd van 1 tot en met 11, en de zeven aspecten die moeten blijken als deze van toepassing zijn, geletterd van a tot en met g.

'Uit de toetsingen 2016 is gebleken dat vooral Handreiking 1136 een positieve invloed heeft gehad op de uitkomst van de toetsingen.'

Enkele verplichte onderdelen (1, 8 en 9) komen bij meerdere vragen aan bod. Zo zal de betrokkenheid van de accountant bij alle fasen in het samenstelproces moeten blijken en kunnen de posten 8 (info nodig bij toelichting bij de jaarrekeningen) en 9 (doorlezen van de jaarrekeningen) zowel in de uitvoering en/of bij de documentatie blijken.

Uit de toetsingen 2016, waarbij Auxilium Adviesgroep betrokken is geweest, is gebleken dat vooral Handreiking 1136 een positieve invloed heeft gehad op de uitkomst van de toetsingen. Alles overziend heeft de onrust van vorig jaar dus uiteindelijk resultaat opgeleverd voor de mkb-accountant.

• Koppeling WP dossieronderzoek samenstellingsopdrachten en dossiervereisten