Monica Verbugt

Elk APF heeft zijn eigen kenmerken, die van belang zijn bij het maken van een gedegen keuze voor een bepaald APF. Het APF biedt goede mogelijkheden voor werkgevers en pensioenfondsen. Argumenten om te kiezen voor een APF kunnen - afhankelijk van de uitgangssituatie - onder meer zijn: het verlagen van de governance vereisten, lagere kosten en algeheel efficiëntere pensioenuitvoering. Maar daarnaast zijn er meer aspecten om rekening mee te houden. We noemen er vier:

1. Kostenstructuur

Een belangrijk aandachtspunt is de inrichting en transparantie van de kostenstructuur, waarbij duidelijk inzicht in uitvoerings- en beleggingskosten zou moeten worden verkregen, rekening houdend met de verplichtingen in het APF. Om een goede vergelijking te kunnen maken tussen de verschillende aanbieders van een APF, is het hebben van goed inzicht in alle bijkomende kosten onontbeerlijk. Dit geldt voor zowel de kosten op de korte termijn als voor de kosten in de toekomst. Er worden immers geen lange termijn kostengaranties afgegeven.

2. Onafhankelijkheid

De zes genoemde initiatieven worden opgericht door commerciële marktpartijen. Deze partijen doen forse investeringen om het APF een succes te laten zijn. De juridische entiteit van een APF is een stichting zonder winstoogmerk.

'Het APF dient volledig onafhankelijk te kunnen opereren.'

Bij de selectie van een uitbestedingspartner door het APF is het van belang dat er gekozen kan worden voor een marktconforme aanbieder, oftewel het APF dient volledig onafhankelijk te kunnen opereren om op die manier het hoogst haalbare pensioenresultaat te bereiken. De Nederlandsche Bank ziet deze onafhankelijkheid als een van de belangrijkste punten bij de vergunningsaanvraag.

3. Multi-client versus single-client

Uiteindelijk kies je niet voor het 'hele APF', maar juist voor een specifieke kring binnen het APF. Het is vooral van belang dat je je binnen deze kring thuisvoelt. Je kunt kiezen voor een multi-client of een single-client kring.

Het APF maakt onderscheid naar verschillende multi-client kringen met eigen kenmerken als risicohouding, beleggingsbeleid, premiebeleid en verwachte toeslagverlening. In een multi-client kring delen de deelnemers het pensioenvermogen met elkaar en daarmee ook alle risico's zoals beleggings-, arbeidsongeschiktheids-, kort- en langlevenrisico. Samengaan met anderen in één kring betekent dan ook dat je solidair moet zijn en risico's met elkaar moet willen delen. Het is van belang de aard en omvang van verwachte en mogelijke herverdelingen op voorhand na te gaan.

'Samengaan met anderen in één kring betekent dan ook dat je solidair moet zijn.'

Binnen een eigen kring is meer invloed mogelijk. Dit is echter alleen mogelijk voor de grote partijen en hier staat ook een ander kostenplaatje tegenover.

4. Exit-voorwaarden

Veelal zal een overgang naar een APF in principe een keuze voor de langere termijn zijn. De komende jaren zal de ontwikkeling van de APF-markt uitwijzen welke APF'en en kringen succesvol blijken. Wie bij aanvang onverhoopt een 'verkeerde' keuze heeft gemaakt, wil deze keuze wellicht herstellen en met alle opgebouwde rechten overstappen naar een andere pensioenuitvoerder.

'De exit-voorwaarden binnen een APF zijn wezenlijk anders.'

De exit-voorwaarden binnen een APF zijn wezenlijk anders dan die  bij een eigen pensioenfonds of een verzekerde regeling. Het is van belang de exit-voorwaarden goed te bestuderen en stil te staan bij de bijbehorende risico's, als ook bij de complexiteit van een eventuele toekomstige exit.

Het APF is geen heilige graal, maar wel een uitvoeringsvorm die oplossingen kan bieden als bijvoorbeeld financierbaarheid of volwaardige governance in de huidige situatie in het geding is of dreigt te komen. Een route dus die in veel gevallen onderdeel zou moeten uitmaken van het keuzepalet.

Monica Verbugt is senior analist bij Willis Towers Watson.