Anja Zandee-Dingemanse

Auto's die minder vervuilend zijn, worden fiscaal gunstiger belast. Velen laten zich bij hun keuze dan ook leiden door die fiscale voordelen. Onlangs heeft staatssecretaris Wiebes het wetsvoorstel Wet uitwerking Autobrief II naar de Tweede Kamer gestuurd. Dit betekent dat er in de jaren 2017 tot en met 2020 weer wijzigingen in de autobelastingen zullen plaatsvinden.

Werknemer/dga

De werkgever die een auto ter beschikking stelt aan zijn werknemer moet voor privégebruik een bepaald percentage van de cataloguswaarde van de auto bij het loon optellen. De directeur-grootaandeelhouder (dga) is werknemer, dus dit geldt ook voor hem. Een auto van de zaak en de daarmee gepaard gaande bijtelling is bij een nieuwe auto doorgaans voordeliger dan kilometers declareren. De onbelaste vergoeding voor met een privé-auto gereden zakelijke kilometers bedraagt slechts 19 cent , all-in.

Voor de dga kan het voordelig zijn de auto na één of twee jaar in privé over te nemen en kilometers te gaan declareren. De auto kan tegen de relatief lage tweedehandswaarde naar privé overgaan. Uitgegaan mag worden van de inkoopprijzen van handelaren.

Ondernemer

Ook de ondernemer die een auto van de zaak heeft, moet rekening houden met de bijtelling voor privégebruik. Wel kunnen dan alle aan die auto verbonden kosten, lasten en afschrijvingen ten laste van de winst worden gebracht, ook bijvoorbeeld tijdens vakantie in het buitenland betaalde kosten voor brandstof, tol, parkeren en reparaties. De bijtelling voor de ondernemer is beperkt tot maximaal het bedrag van de autokosten dat ten laste van de winst is gebracht.

Als vuistregel kan worden aangehouden dat een nieuwe auto het beste zakelijk kan worden gereden. Een gebruikte auto kan doorgaans het beste privé worden gereden. In dat geval kan een aftrekpost opgevoerd worden van 19 cent voor de zakelijk gereden kilometers en voor woon-werkkilometers.

Let wel: de keuze voor ondernemingsvermogen is definitief. De ondernemer zit aan die keuze vast zolang de auto in zijn bezit is. Door de regels van de vermogensetikettering is voor een etiketteringswijziging namelijk een bijzondere omstandigheid vereist, bijvoorbeeld een ingrijpende wijziging van het gebruik of een wetswijziging.

Bijtelling

Het standaard bijtellingspercentage is momenteel 25 over de cataloguswaarde inclusief btw en bpm. Voor zeer milieuvriendelijke auto's geldt een verlaagd percentage van 15 en voor gematigd milieuvriendelijke auto's geldt een percentage van 21. Voor elektrische auto's is de bijtelling 4 procent. Auto's die voor 1 juli 2012 voor het eerst op naam zijn gesteld blijven het toen geldende bijtellingspercentage houden zolang de eigenaar of de berijder gelijk blijft.

Voor een auto van vijftien jaar of ouder wordt de bijtelling niet berekend over de historische catalogusprijs, maar over de actuele waarde in het economisch verkeer. Voor deze auto's bedraagt de bijtelling 35 procent. Het rijden in een auto van vijftien jaar of ouder kan niettemin zeer voordelig zijn. Een in goede staat verkerende Citroën XM van zestien jaar kost zo'n 6.000 euro. De bijtelling is dan dus slechts 2.100 euro. En alle onderhoudskosten zijn gewoon aftrekbaar.

Geen bijtelling  

De bijtelling kan achterwege blijven indien met de auto op jaarbasis niet meer dan 500 kilometer privé wordt gereden. Om dat te kunnen aantonen dient een kilometeradministratie bijgehouden te worden. Ga daar serieus mee om: de Belastingdienst zet alle mogelijke controlemiddelen in, van camera's tot de Nationale Autopas.

De grens van 500 kilometer wordt per jaar bekeken en niet per auto. Het is dus niet mogelijk de eerste helft van het jaar niet bij te tellen en de tweede helft van het jaar wel.

Boete

Het niet aangeven van de bijtelling voor privégebruik auto kan een forse boete opleveren. De verzuimboete bedraagt 4.222 euro.

Als de werknemer een 'verklaring geen privégebruik' heeft overlegd, wordt de naheffing in beginsel aan de werknemer opgelegd en ook de boete. Dit is anders als de werkgever wist dat de verklaring vals was.

Autobrief II

In het nieuwe wetsvoorstel wordt de bijtelling voor het privégebruik van de auto aangepast. Vanaf 2019 zijn er nog maar twee bijtellingspercentages: 4 en 22. Maar voordat we zo ver zijn, hebben we met een complex overgangsrecht te maken.

In het wetsvoorstel dat op 1 januari 2017 moet ingaan, wordt het bijtellingspercentage voor nieuwe auto's verlaagd van 25 naar 22. Dit algemene bijtellingspercentage van 22 geldt alleen voor nieuwe auto's die op of na 1 januari 2017 voor het eerst te naam worden gesteld. Voor andere auto's blijft het algemene bijtellingspercentage 25.

Daarnaast worden de CO₂-gerelateerde kortingen op de bijtelling stapsgewijs afgebouwd en vanaf 2019 geldt voor zeer zuinige auto's geen korting meer en bedraagt de bijtelling 22 procent. Voor volledig elektrische auto's geldt van 2017 tot en met 2020 een bijtelling van 4 procent. In 2019 en 2020 geldt dat percentage alleen over de cataloguswaarde tot en met 50.000 euro. Op het deel van cataloguswaarde boven 50.000 euro is het algemene bijtellingspercentage van 22 van toepassing, tenzij de motor van de auto wordt aangedreven door waterstof. Een hele vereenvoudiging!

De wetgever gebruikt belastingregels om het gedrag van burgers te beïnvloeden. Zo wordt ook bij de bijtelling voor de auto van de zaak ingezet, in het kader van milieubeleid. Meerdere bijtellingspercentages en diverse overgangsregels maken de bijtellingsregels echter onnodig ingewikkeld. Echt effectief is dat niet.