Categorie: VGBA, ethiek en onafhankelijkheid
Onderwerp: langdurige betrokkenheid bij dienstverlening aan een niet-oob cliënt
Regelgeving: Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO)e

Vraag...

Bij een niet-oob cliënt wordt al vijf jaar een samenstelopdracht uitgevoerd en in jaar zes is deze cliënt controleplichtig geworden. Inmiddels zijn we bezig met controlejaar drie. De vraag is of beide perioden bij elkaar moeten worden opgeteld voor de zevenjaarstermijn als bedoeld in artikel 28, tweede lid.

Die bepaling vereist dat na een periode van zeven aaneengesloten jaren betrokkenheid bij een assurance-opdracht voor dezelfde cliënt gemotiveerd moet worden weerlegd en vastgelegd dat de duur van de betrokkenheid van een key assurance-partner of een ander senior lid van het assurance-team geen bedreiging is voor de onafhankelijke uitvoering van de controle-opdracht.

Antwoord...

Nee, dit hoeft niet. Artikel 28, tweede lid, is niet van toepassing want er is nog geen sprake van zeven jaren betrokkenheid bij de assurance-opdracht (hier: de controle). Dit betekent echter niet dat geen sprake kan zijn van een bedreiging als gevolg van langdurige betrokkenheid. Dit zal moeten worden getoetst aan artikel 28, eerste lid: "Een bedreiging die een maatregel vereist doet zich voor wanneer een onaanvaardbaar risico van vertrouwdheid of eigenbelang ontstaat als gevolg van langdurige betrokkenheid van een key assurance-partner of een ander senior lid van het assurance-team bij dienstverlening aan dezelfde verantwoordelijke partij." Doel van artikel 28 is kortgezegd de onafhankelijke uitvoering van, in dit geval, een controle-opdracht waarborgen tegen een bedreiging als gevolg van vertrouwdheid. Die bedreiging ontstaat als er een nauwe band bestaat tussen een lid van het controleteam en de cliënt. Als al enige jaren voor dezelfde cliënt werkzaamheden worden uitgevoerd, ontstaat vaak een band met die cliënt, ongeacht de aard van die werkzaamheden. Er wordt immers geregeld gezamenlijk overlegd. Daar komt bij dat de samenstelwerkzaamheden ook vertrouwdheid en verwevenheid met het controle-object meebrengt (en bovendien enig risico van zelftoetsing). Of dit tot een bedreiging voor de onafhankelijke uitvoering van de controle leidt, hangt af van verschillende elementen. Hier is bijvoorbeeld relevant of de personen die bij de uitvoering van de controle betrokken zijn ook de samenstelwerkzaamheden in de voorgaande periode hebben verricht en zo ja, wat hun rol daarbij was en wat nu hun rol in het controleteam is. Een ander element is bijvoorbeeld of tussentijds ook veranderingen in het management van de cliënt hebben plaatsgevonden. Als zich een bedreiging voordoet, dan mag de controle alleen worden gecontinueerd als die bedreiging wordt weggenomen. Daartoe moeten maatregelen worden genomen die de onafhankelijke uitvoering van de controle-opdracht waarborgen (artikelen 28, eerste lid, en 6, derde lid, onderdeel b). In dat geval geldt de algemene vastleggingsverplichting van artikel 12 .