Lex van Almelo

‘Professioneel bewindvoerder of curator? U heeft RDR Accountants nodig’, staat boven één van de ‘nieuws’-berichten van genoemd accountantskantoor. Het leverde al enkele klanten op met een beginnende praktijk. Maar ook telefoontjes van mentoren die maar vier cliënten hebben en overwegen te stoppen, zegt registeraccountant Wim Houwerzijl. De kwaliteitseisen, de accountantsverklaring en de accountantsrapportage maken de ‘hobby’ te duur.

Maar de juridische dienstverlener en de zorgverlener die de belangen van meer dan drie onmondige cliënten behartigen, kunnen niet om de accountant heen. Houwerzijl kan ze aan de hand van het Accountantsprotocol Besluit Kwaliteitseisen CBM duidelijk maken waaraan een organisatie moet voldoen. “Het protocol helpt een beetje de weg te vinden.”

Geen zekerheid (assurance)

De accountant moet daarvoor een steekproef van minstens tien dossiers nemen. Als er meer dan honderd dossiers zijn  moet hij minstens 10 procent daarvan bekijken.

NBA-medewerker  Michèl Admiraal, die samen met de sector en een klankbordgroep van mkb-accountants het protocol in elkaar timmerde: “Er is nog wel discussie over de vraag in hoeverre je aan die 10 procent moet vasthouden als een grote organisatie bijvoorbeeld duizend dossiers heeft. Dan zou je namelijk honderd dossiers moeten bekijken, terwijl je bij vijfentwintig dossiers ook wel een duidelijk beeld zult hebben.”

De accountant legt zijn waarnemingen neer in een rapport van feitelijke bevindingen en geeft daarbij geen assurance. Admiraal: “De NBA vond dat het weinig zin heeft om het ministerie van Veiligheid en Justitie een accountantsverklaring verplicht te laten stellen. Met zo’n standaardverklaring weet de kantonrechter eigenlijk nog niets. Je kunt de accountant daarom beter laten beschrijven wat hij aantreft. Gelukkig is naar ons geluisterd”

Samenstellingsverklaring

Het protocol geldt niet alleen voor de kwaliteitsrapportage, maar ook voor de accountantsverklaring bij de jaarrekening. Daarbij is een samenstellingsverklaring voldoende als de organisatie van de curator of bewindvoerder minder dan 1 miljoen euro per jaar omzet heeft en minder dan 10 fte personeel.

Admiraal: “Het kost anders al gauw een paar duizend euro, dat is een hoop extra geld voor een kleine onderneming. Zeker als de accountant bijvoorbeeld uitkomt met een oordeelonthouding omdat de noodzakelijke functiescheiding ontbreekt. Daarom is gekozen voor een samenstellingsverklaring. Dat is een stuk goedkoper en beperkt de administratieve lasten zoveel mogelijk.”

Belangenverstrengeling

Voor de kwaliteitsrapportage moet de accountant onder andere kijken of er geen sprake is van belangenverstrengeling. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat de curator of bewindvoerder op rekening van de cliënt uitgaven doet voor zijn organisatie. Of dat hij een verzekering voor de cliënt afsluit bij een kantoor waarvan hij zelf eigenaar is. Het kan zelfs gaan om familieleden van de curator, bewindvoerder of mentor die cadeaus aannemen.

Admiraal: “Hoe kan de accountant dat nu nagaan? Dat is vooral een kwestie van verwachtingen managen. De accountant kan niet alles vinden en dat moet een kantonrechter begrijpen. Daarom is in het protocol precies omschreven wat de accountant wel en niet doet.

Belangenverstrengeling komt niet dramatisch vaak voor, maar je moet het natuurlijk wel proberen op te sporen. De vraag is wel in hoeverre dat met een onderzoek van één keer per jaar lukt.”

Maatwerk

Admiraal vindt het bijzonder dat alle partijen in de sector enthousiast aan het protocol hebben meegewerkt, van de vertegenwoordiging van de rechtbanken tot alle brancheorganisaties en mkb-accountants in de sector aan toe. En dat binnen krap zes weken. Volgens hem is het protocol bij uitstek een voorbeeld van het streven van de NBA om voor sectoren assurance op maat en accountantsproducten op maat te bieden.