Uit een analyse blijkt dat die daling wordt veroorzaakt door een stijging van de transportkosten voor deze klanten. IA doet daar onderzoek naar. De stijging van de transportkosten wordt naar tevredenheid toegelicht en blijkt met name te zijn veroorzaakt door prijsdruk als gevolg van schaalvergroting bij concurrenten en een neergaande economie.

Twee maanden later ontvangt XDD via haar klokkenluidersregeling een brief waarin gewag wordt gemaakt van een relatie tussen de accountmanager van XDD en de eigenaar van een Italiaans transportbedrijf TuttiT (TT). XDD verricht nader onderzoek naar de verwijten en besluit vervolgens een forensisch accountant in te huren. Onderzoek toont aan de TT in handen is van een voormalige werknemer van XDD. De voormalige werknemer heeft 17 maanden geleden ontslag genomen en is de broer van de accountmanager van XDD.

Als gevolg van deze aanvullende bevindingen geeft de audit committee van XDD een externe accountant opdracht de kwestie nader te onderzoeken. Uit het onderzoek blijkt dat TT het transport verricht voor diverse (voornamelijk) grotere accounts van XDD en dat de marges op juist deze klanten zijn gedaald. Verder constateren de onderzoekers dat de grootaandeelhouder van TT drie zeer exclusieve sportauto’s heeft aangekocht ter waarde van 720.000 euro en een villa heeft gekocht van 800.000 euro - zonder hypotheek. Dit roept extra vragen op, omdat op het salaris van deze voormalige werknemer loonbeslag was gelegd. Tevens constateren onderzoekers uit e-mail-onderzoek dat de accountmanager heeft samengespannen met de inkoper van XDD, waardoor de contracten met TT tegen ongunstigere voorwaarden zijn afgesloten.

Het blijft altijd moeilijk om fraude te voorkomen als medewerkers samenspannen, waardoor functiescheidingen worden doorbroken, en waarbij ook een derde partij is betrokken. In dit geval waren de accountmanager, de inkoper en de leverancier betrokken bij de fraude. Regels ten aanzien van nevenwerkzaamheden en mogelijke belangenverstrengelingen zijn hierbij van belang. Daarnaast kunnen deze risico’s sterk worden verminderd door gedegen onderzoek te verrichten naar je leveranciers en de sleutelfunctionarissen of contactpersonen van je leveranciers.

De rubriek wordt verzorgd door: Remco de Groot (Ernst & Young Fraud Investigation & Dispute Services), Michel Grummel (Alvarez & Marsal Dispute Analysis Benelux), Ellen van Nimwegen (PricewaterhouseCoopers Forensic) en Bart Graafland (Deloitte Forensic & Dispute Services).