Categorie: onafhankelijkheid
Onderwerp: geschenken en gastvrijheid - netwerk
Regelgeving: artikel 27 van de VIO

Vraag

Als een ander onderdeel van het samenwerkingsverband waartoe een accountantspraktijk behoort een geschenk met een waarde van meer dan € 100 ontvangt van of verstrekt aan de klant, is dit dan een bedreiging voor de onafhankelijke uitvoering van de assurance-opdracht. En zo ja, zijn specifieke maatregelen vereist?

Antwoord

Deze vraag ziet op de uitleg van artikel 27 van de Verordening inzake de onafhankelijkheid van accountants bij assurance-opdrachten (ViO). Dat artikel heeft betrekking op het ontvangen en verstrekken van geschenken en persoonlijke uitingen van gastvrijheid (hierna: geschenken) in de relatie tussen een accountant (controleur) en de verantwoordelijke partij (gecontroleerde). De vraag is opgekomen doordat de tekst van artikel 27 en de toelichting daarop niet geheel in overeenstemming blijken.

Geschenken met een waarde van meer dan € 100 worden gezien als een bedreiging voor de onafhankelijke uitvoering van de assurance-opdracht. Om deze bedreiging te kunnen wegnemen, zijn specifieke maatregelen voorgeschreven. Onbedoeld is de tekst van het artikel beperkt tot geschenken die door de accountantseenheid, een bestuurder of interne toezichthouder daarvan, of door een lid van het assurance-team zijn ontvangen of verstrekt.

In de toelichting is te lezen dat ook geschenken die zijn ontvangen of verstrekt door een ander onderdeel van het netwerk onder de werkingssfeer van het artikel vallen. Dit in overeenstemming met de Code of Ethics (CoE) for Professional Accountants van de International Ethics Standards Board for Accountants, waaraan artikel 27 in beginsel is ontleend. In artikel 27 staat dit niet en het artikel is dus beperkt tot de accountantseenheid zelf.

In eerste instantie lijkt het er misschien op dat ook de CoE zich beperkt tot de accountantseenheid. In de desbetreffende paragraaf 290.230 wordt immers slechts de firm genoemd. Alleen paragraaf 290.3 geeft aan dat daar waar in het vervolg wordt gesproken over de firm, ook de network firm wordt bedoeld, tenzij dit expliciet wordt uitgesloten.

Zolang de regelgeving niet formeel is aangepast zullen accountants op basis van het toetsingskader moeten bepalen, dat wil zeggen aan de hand van de artikelen 5 en 6 van de ViO, of deze regels op vergelijkbare wijze moeten worden toegepast bij geschenken en gastvrijheid aan en vanuit andere onderdelen van het netwerk. Daarbij zullen accountants ook meewegen of hun organisatie zich houdt aan de regels van de CoE.

De NBA heeft deze inconsistentie in de regelgeving onderkend en overweegt of zij aanvullende regelgeving aan de ledenvergadering zal voorleggen.