Een inkoopmanager heeft recentelijk, in dit kader, een succes behaald door het contract met de stenenleverancier te heronderhandelen met als resultaat een kostenbesparing van tien procent. Tijdens de management team vergadering wordt deze inkoopmanager door de directeur geprezen en als voorbeeld gesteld voor de rest.

Na verloop van tijd komen er meer en meer klachten vanaf de werkvloer over de kwaliteit van de stenen, en het percentage van afgekeurde stenen neemt toe. Intern onderzoek wijst uit dat sommige partijen deels van mindere kwaliteit zijn. Navraag bij de inkoopmanager over de reden hiervoor levert geen bevredigend resultaat op.

De directeur besluit navraag te doen bij de accountmanager van de stenenleverancier. Deze vertelt hem dat in aanvulling op het recentelijk herziene contract een addendum is opgesteld. Daarin afgesproken dat de stenen van gemengde kwaliteit mogen zijn en dat het aannemersbedrijf hiervoor periodiek een vaste vergoeding ontvangt.

De directeur geeft aan zo'n vergoeding nooit te hebben ontvangen en de accountmanager verstrekt ter controle het rekeningnummer waarnaar de bonus is overgemaakt. Na vergelijking met de salarisadministratie blijkt dit rekeningnummer de privérekening te zijn van de inkoopmanager. De inkoopmanager wordt geconfronteerd met de bevindingen en vervolgens op staande voet ontslagen.

Druk is, naast de gelegenheid en rationalisatie, een element van de fraudedriehoek waarbij rekening moet worden gehouden bij het plannen en de wijze van uitvoeren van de controle van de jaarrekening. In deze casus zou de accountant aandacht moeten besteden aan de wijze van contractvorming bij dit specifieke contract, inclusief functiescheiding. De inkoopmanager was blijkbaar in staat om zelfstandig de onderhandelingen te voeren en het contract af te sluiten. Daarnaast dient de accountant na te gaan waarom het addendum blijkbaar niet is geregistreerd in het contractenregister.

De rubriek wordt verzorgd door: Remco de Groot, Ernst & Young Fraud Investigation & Dispute Services, Michel Grummel, Alvarez & Marsal Dispute Analysis Benelux, Ellen van Nimwegen, PricewaterhouseCoopers Forensic, Jurgen van Vliet, Deloitte Forensic & Dispute Services.