Daniëlle Dubbel

In de arbeidsovereenkomst maken werkgever en medewerker afspraken over het tijdstip waarop het loon moet worden betaald. De regel is dat weekloon na een week en maandloon na een maand wordt uitbetaald. Dit tijdvak kan schriftelijk in de arbeidsovereenkomst worden verlengd, met dien verstande dat bij weekloon uitbetaling nooit langer mag duren dan een maand en bij maandloon nooit langer dan een kwartaal.

De laatste tijd gebeurt het steeds vaker dat werkgevers het loon op een later moment betalen dan gebruikelijk. Dit is inherent aan de economische crisis; werkgevers beweren vaker dan voorheen dat er niet genoeg geld is om de medewerkers tijdig te betalen.

Onlangs kwam het Langeland Ziekenhuis te Zoetermeer in de publiciteit doordat zij haar medewerkers vanwege financiële problemen in december maar de helft van hun salaris uitbetaalde en de andere helft in januari wilde voldoen. Nadat het personeel hiertegen in opstand kwam en de werknemersorganisaties zich ermee bemoeiden bleek het toch mogelijk de andere helft nog in december uit te betalen.

Maar hoe zit dat nu juridisch? Is de werkgever daartoe gerechtigd? En onder welke omstandigheden? En wat kan de medewerker hiertegen doen?

Als de werkgever het loon niet volgens de gebruikelijke afspraken tijdig overmaakt, kan de medewerker het beste een (aangetekende) brief sturen waarin hij aangeeft hoeveel loon hij nog te goed heeft. Het is verstandig daarin tevens aan te geven dat de medewerker zich beschikbaar houdt voor het verrichten van de werkzaamheden.

De medewerker dient in de brief ook een termijn op te nemen waarbinnen hij de werkgever in de gelegenheid stelt alsnog tot betaling over te gaan. Denk hierbij aan een termijn van ongeveer twee weken.

Wanneer de werkgever hieraan geen gehoor geeft, kan de medewerker overgaan tot een zogenaamde kortgedingprocedure. Hij heeft immers een spoedeisend belang. In deze versnelde procedure treft de rechter een voorlopige voorziening. In de regel conformeren beide partijen zich aan deze uitspraak. Zo niet, dan kan er via een bodemprocedure alsnog uitgebreid inhoudelijk op de zaak worden ingegaan.

Een werkgever die zonder redelijke grond te laat is met het uitbetalen van loon, is wegens de vertraging een wettelijke verhoging alsmede wettelijke rente verschuldigd.

Deze verhoging bedraagt:

• 5 procent voor de vierde tot en met de achtste werkdag na de dag waarop het loon moest worden betaald;
• daarna 1 procent voor elke volgende werkdag, met een maximum van 50 procent van het loon.

De verhoging kan snel oplopen tot 50 procent  van het bedrag. Wel kan de rechter de verhoging beperken tot een lager bedrag. De werkgever hoeft de verhoging niet te betalen als hij kan aantonen dat de vertraging niet aan hem te wijten viel.

Daarnaast wordt de werkgever veroordeeld in de proceskosten als hij geen deugdelijke reden heeft voor het niet of te laat betalen van het loon. Het is dus zaak dat de werkgever zich ervan vergewist dat de omstandigheden dusdanig zijn dat uitbetaling van loon op een later tijdstip dan met de medewerker is overeengekomen, gerechtvaardigd is.

Bovendien moet een werkgever die omstandigheden met bewijsmateriaal kunnen staven. Daar zal niet snel sprake van zijn. En de consequenties voor werkgevers zijn aanzienlijk. Dus werkgevers, wees gewaarschuwd!