Op een dag plaatst het Duitse bedrijf Karu GmbH, een nieuwe en relatief onbekende klant, een lucratieve order: een grote hoeveelheid mobiele telefoons met een totale waarde van € 500.000. De deal komt voor TC Ware min of meer uit de lucht vallen en is gezien de recente terugloop in haar verkopen zeer welkom. TC Ware heeft op relatief eenvoudige wijze een gunstige prijs met Karu GmbH kunnen afspreken. De partij telefoons wordt door Karu GmbH opgehaald bij TC Ware. Aangezien de levering binnen de Europese Unie plaatsvindt, past TC Ware het nul procent btw-tarief toe (intracommunautaire levering). De factuur wordt binnen enkele dagen door Karu GmbH voldaan. Aan het einde van het desbetreffende kwartaal geeft TC Ware haar intracommunautaire leveringen door aan de Belastingdienst in het kader van de btw-aangifte.

Vier maanden na de levering staat de fiscus op de stoep en verzoekt TC Ware inzage te verlenen in de levering. De fiscus geeft aan dat vermoedelijk sprake is van carrouselfraude binnen de keten van leveringen waar TC Ware eveneens onderdeel van uit heeft gemaakt. Uiteindelijk blijkt uit het onderzoek van de fiscus dat TC Ware niet direct betrokken is geweest bij de fraude. De fiscus stelt zich echter wel op het standpunt dat TC Ware ten onrechte het nul procent btw-tarief heeft toegepast en komt met een naheffing van € 95.000 aan btw. Aangezien Karu GmbH de telefoons zelf heeft opgehaald, beschikt TC Ware over onvoldoende bewijs dat ze daadwerkelijk naar Duitsland zijn vervoerd. De inval van de fiscus blijft daarnaast niet onopgemerkt binnen de markt en levert voor TC WARE een aanzienlijke hoeveelheid bad exposure op. Verschillende afnemers en leveranciers hebben hun orders tijdelijk ingetrokken of hun leveringen opgeschort. Al met al loopt TCWare dus zowel zware financiële als reputatieschade op die (achteraf beschouwd) goed voorkomen had kunnen worden.

Uit het onderzoek van de fiscus blijkt dat Karu GmbH de telefoons direct aan een ander Duits bedrijf (Sell GmbH) heeft geleverd, die vervolgens op haar beurt de telefoons doorleverde aan een Italiaanse onderneming (Cu Srl.). De levering van Karu GmbH aan Sell GmbH werd belast met negentien procent Duitse btw. De levering van Sell GmbH aan Cu Srl. is als intracommunautaire levering belast tegen het nul procent btw-tarief. Daarom heeft Sell GmbH een btw-aftrek geclaimd van € 95.000 (€ 500.000 x negentien procent). De Duitse fiscus heeft de vooraftrek btw verleend. Echter, Karu GmbH heeft de door haar aan Sell GmbH in rekening gebrachte btw nooit voldaan. Vervolgens zijn zowel Karu GmbH als Sell GmbH direct opgeheven en is het management met de noorderzon vertrokken. Gevolg: een directe schadepost van € 95.000 voor de Duitse schatkist, met weinig kansrijke verhaalsmogelijkheden.

Deze casus is een goed voorbeeld van een situatie waarbij bonafide partijen zoals TC Ware worden meegesleept in malafide praktijken zoals van Karu GmbH en Sell GmbH. Een kritische beoordeling van nieuwe leveranciers en cliënten kan dit voorkomen. De accountant kan dan beoordelen of zijn cliënt voldoende waarborgen heeft rondom cliëntacceptatie. Een relatief eenvoudig open bronnenonderzoek kan al veel informatie verschaffen over een onbekende afnemer of leverancier.

In deze casus leverde een open bronnenonderzoek (quick scan) naar Karu GmbH de volgende red flags op:

• zeer recente oprichtingsdatum;
• geen track record als afnemer/leverancier van mobiele telefoons;
• management van Karu GmbH eveneens geen enkele link met de telecomsector.

In de onderhavige zaak speelde daarnaast ook dat:

• de deal onder voor TC Ware zeer gunstige voorwaarden plaatsvond;
• Karu GmbH een nieuwe cliënt was en een onbekende marktpartij;
• de partij telefoons door Karu GmbH zelf bij TC Ware werd opgehaald.

Dit zijn allemaal duidelijke signalen die een grote waakzaamheid vragen. Ook in dit geval bleek weer eens: 'If it all seems too good to be true, it probably is.'

Deze rubriek wordt verzorgd door: Remco de Groot, Ernst & Young Fraud Investigation & Dispute Services, Michel Grummel, Alvarez & Marsal Dispute Analysis Benelux, Ellen van Nimwegen, PricewaterhouseCoopers Dispute Forensic, Jurgen van Vliet, Deloitte Forensic & Dispute Services.