Hoewel gemodificeerde mais een gewild product is, heeft de Graanschuur financieel een moeilijke periode achter de rug. Enkele termijncontracten met betrekking tot de levering van mais zijn voor te hoge prijzen afgesloten, kort voor het ineenstorten van de markt. Gelukkig is er een buitenlandse investeerder gevonden die de onderneming heeft behoedt voor de ondergang en die thans grootaandeelhouder is bij de onderneming.

Deze buitenlandse grootaandeelhouder ziet mogelijkheden voor innovatie en investeert in het bedrijf door licenties voor het modificeren van het mais. Voor de aankoop van deze licenties verwacht men een totale investering nodig te hebben van € 80 miljoen. Een deel daarvan kan worden gefinancierd met een door de grootaandeelhouder ter beschikking gestelde achtergestelde lening van € 35 miljoen, waardoor de schuldratio verbetert.

De lening wordt verstrekt door een buitenlandse entiteit van de grootaandeelhouder en maakt de weg vrij om het restant van de financiering van € 45 miljoen bij een bank - ook buitenlands - te verkrijgen. Beide financiers zullen een eerste tranche van € 12,5 miljoen beschikbaar stellen.

Mede als gevolg van de kredietcrisis heeft de controlerend accountant specifieke vragen gesteld over de toegenomen schuldenpositie van De Graanschuur en hij vraagt de grootaandeelhouder hem te informeren als de verstrekking van de lening heeft plaatsgevonden. De accountant ontvangt informatie in de vorm van een printout van de bankmutatie waaruit de overboeking van een eerste tranche a € 12.5 miljoen blijkt.

De accountant verifieert de verkregen informatie bij het hoofd van de administratie en vraagt om een toelichting bij de documentatie die hij heeft verkregen. Het hoofd van de administratie verwijst naar een e-mail van de grootaandeelhouder waarin is gespecificeerd hoe hij boekingen moest maken om de eerste tranche van € 12.5 miljoen van de lening van de buitenlandse grootaandeelhouder in de administratie te verantwoorden. Het hoofd van de administratie heeft conform deze instructie geboekt.

De accountant stelt vast dat de buitenlandse grootaandeelhouder de toegezegde en verantwoorde lening (eerste tranche) van € 12.5 miljoen niet heeft verstrekt. Verder constateert hij dat de buitenlandse grootaandeelhouder de administratie opdracht heeft gegeven om de nog niet verstrekte lening af te lossen door de eerste tranche van € 12,5 miljoen die beschikbaar is gesteld door de bank. Zodra de buitenlandse grootaandeelhouder merkt dat men zijn onregelmatigheden heeft ontdekt, trekt hij zich terug, met als onherroepelijk gevolg het faillissement van De Graanschuur.

Uit het onderzoek door de curator blijkt dat de buitenlandse grootaandeelhouder als bewijs voor zijn storting van de eerste tranche van € 12.5 miljoen een bewerkte printout (vervalst) van de bankmutatie heeft gebruikt van de betaling van de eerste tranche door de bank! Hierdoor wordt de indruk gewekt dat hij de eerste tranche van € 12,5 miljoen aan De Graanschuur heeft overgemaakt, terwijl het feitelijk de betaling van de eerste tranche door de bank betrof.

Blijf kritisch op de informatie die u ter hand wordt gesteld ter verificiatie van te controleren posten. Het gaat hier om belangrijke schulden, waarvan onvoldoende onderbouwing aanwezig was. Een kritische houding en doorvragen is cruciaal..

Deze rubriek wordt verzorgd door: Remco de Groot, Ernst & Young Fraud Investigation & Dispute Services, Michel Grummel, Alvarez & Marsal Dispute Analysis Benelux, Ellen van Nimwegen, PricewaterhouseCoopers Dispute Forensic, Jurgen van Vliet, Deloitte Forensic & Dispute Services.