Als onderbouwing voor de bonus stuurt de directeur een scan mee van een door de secretaris van de raad van toezicht ondertekende brief. In de brief staat dat deze bonus wordt toegekend vanwege de goede prestaties in het afgelopen kalenderjaar. De brief vermeldt verder dat aan een van de locatiedirecteuren een bonus wordt toegekend van € 1.000 eveneens vanwege de goede prestaties in het afgelopen jaar.

Nogmaals bonus

In december van hetzelfde jaar geeft de directeur opnieuw per e-mail de externe salarisverwerker opdracht tot uitbetaling van een bonus aan zichzelf, eveneens ter grootte van tien procent van zijn bruto jaarsalaris over 2009. Als onderbouwing stuurt hij deze keer een scan mee van een door de secretaris van de raad van toezicht ondertekend salarismutatieformulier. Beide in 2009 uitbetaalde bonussen zijn ten laste gebracht van het resultaat. In de jaarrekening zijn de salariskosten van de directie niet toegelicht.

Op 1 februari 2010 beëindigt de directeur van de Welzijnsinstelling zijn werkzaamheden vanwege het bereiken van de leeftijd waarop hij met vervroegd pensioen kan. Per deze datum wordt een nieuwe directeur aangesteld.

Bij de controle van de jaarrekening 2010 constateert de accountant bij het uitvoeren van een cijferanalyse dat de salariskosten van de directie in 2010 circa twintig procent lager zijn dan in het voorafgaande jaar. Dit verschil wordt door de accountant nader geanalyseerd. Hierbij signaleert hij dat in 2010, in tegenstelling tot 2009, geen bonus is uitgekeerd aan de (nieuwe) directeur. Deze verwijst de accountant voor zijn vragen hierover naar de voorzitter van de Raad van Toezicht. De voorzitter verklaart aan de accountant dat de raad van toezicht aan de inmiddels vertrokken directeur geen bonussen heeft toegekend.

Een onderzoek

De vragen van de accountant zijn voor de Raad van Toezicht aanleiding geweest om een forensisch accountant een onderzoek te laten uitvoeren naar de twee in 2009 uitbetaalde bonussen. Uit het uitgevoerde onderzoek blijkt dat de raad in 2008 en 2009 geen besluiten heeft genomen over de bezoldiging van de vorige directeur en evenmin over de toekenning van een bonus. In het personeelsdossier van de directeur werd eveneens geen onderbouwing aangetroffen voor de in 2009 uitbetaalde bonussen. Uit onderzoek in de veiliggestelde digitale omgeving blijkt dat deze documenten valselijk zijn opgemaakt.

De forensisch onderzoekers confronteren de directeur hiermee en hij bekent dat hij in het zicht van zijn aanstaande pensionering extra geld wilde hebben ten behoeve van de verbouwing van zijn huis.

De accountant heeft in 2010 met voldoende diepgang de cijfers onderzocht. De vraag is echter of hij niet al bij de controle van de jaarrekening 2009 had moeten signaleren dat aan de directeur tweemaal een bonus was uitgekeerd en hiervoor nader onderzoek had moeten doen in onder meer het personeelsdossier van de directeur en/of de (vertrouwelijke) notulen van de Raad van Toezicht.

Deze rubriek wordt verzorgd door: Remco de Groot, Ernst & Young Fraud Investigation & Dispute Services, Michel Grummel, Alvarez & Marsal Dispute Analysis Benelux, Ellen van Nimwegen, PricewaterhouseCoopers Dispute Analysis & Investigation Services, Jurgen van Vliet, Deloitte Forensic & Dispute Services.