Categorie: Externe verslaggeving
Onderwerp: Wettelijke reserve ingehouden winst deelnemingen
Regelgeving: RJ 240.229A en artikel 2:389 lid 6 BW

Vraag

Een volle dochter van onze cliënt heeft in 2008 ontwikkelingskosten op haar balans geactiveerd en conform lid 2 van artikel 2:365 BW daarvoor een wettelijke reserve gevormd. Moet onze cliënt op haar balans per ultimo 2008 eveneens een wettelijke reserve opnemen?

Antwoord

Deze vraag kan niet zonder meer met ja of nee worden beantwoord. Lid 6 van artikel 2:389 BW geeft aan dat een wettelijke reserve moet worden gevormd voor het aandeel in de niet-uitgekeerde winsten en rechtstreekse vermogensvermeerderingen sinds het moment van de eerste waardering van de deelneming tegen nettovermogenswaarde (dit is in de meeste gevallen het verschil tussen de eerste waardering op het moment van verkrijging en de nettovermogenswaarde van de deelneming per ultimo van het jaar), te verminderen met uitkeringen die zonder beperkingen kunnen worden bewerkstelligd. 

De door de dochter gevormde wettelijke reserve leidt niet tot een vermogensvermeerdering bij de dochter, maar tot een vermindering van de mogelijkheid van dividenduitkering aan de moeder. Of de moeder een wettelijke reserve moet vormen hangt af van de omvang van de vrije reserves die de dochter al had voorafgaand aan de waardering tegen nettovermogenswaarde door de moeder. Voor de beoordeling of de moeder een wettelijke reserve moet vormen dienen de volgende twee stappen te worden doorlopen:

Stap 1: Bepaal de omvang van het aandeel in de niet-uitgekeerde winsten en de rechtstreekse vermogensvermeerderingen sinds de eerste waardering van de deelneming tegen nettovermogenswaarde.

Stap 2: Breng hierop in mindering de uitgekeerde dividenden en de uitkeringen die zonder beperkingen kunnen worden gerealiseerd.

Alleen bij een positieve uitkomst moet de moeder voor het bedrag daarvan een wettelijke reserve vormen. Ter illustratie zijn in de tabel vier voorbeelden opgenomen, waarbij er steeds van uit wordt gegaan dat de moeder de dochter per 1 januari 2008 heeft verkregen.

Verloop vrije reserves deelneming	Vb 1	Vb 2	Vb 3	Vb 4
Saldo 1 januari 2008	10	10	10	10
Resultaat boekjaar	3	3	3	3
Naar wettelijke reserve	-4	-4	-12	-12
Didivenduitkering	0	-3	0	-1
Saldo 31 december 2008	9	6	1	0
Vermogensvermeerdering	3	3	3	3
Af: dividend	0	-3	0	-1
Af: uitkeerbaar	-9	-6	-1	0
Saldo	-6	-6	2	2
Wettelijke reserve moeder	0	0	2	2