De 'exotische' lening
Onderneming X is een handelsonderneming die handelt in auto-onderdelen. De accountant van de onderneming heeft een opdracht tot controle van de jaarrekening. De accountant ontvangt voorafgaand aan de controle een (concept)balans van de administrateur.
De balans luidt als volgt:
Balans handel in auto-onderdelen | |||||
Gebouwen | 100 | Eigen vermogen | 200 | ||
Transportmiddelen | 50 | ||||
Materiële vaste activa | 150 | Lening Zuid-Amerika Investment twee procent | 750 | ||
Voorraden | 500 | Crediteuren | 100 | ||
Overlopende passiva | 100 | ||||
Liquide middelen | 500 | Kortlopende schulden | 200 | ||
Balans debet | 1.150 | Balans credit | 1.150 |
Heeft de accountant op basis van deze balans een aanwijzing voor een ongebruikelijke transactie zoals bedoeld in de wet Melding Ongebruikelijke Transacties (hierna Wet MOT)?
De accountant heeft bij deze transactie onderliggende documentatie opgevraagd, maar na zware drang slechts summiere informatie ontvangen. Hij zal er dus op alert moeten te zijn dat mogelijk sprake is van witwassen. De 'Lening Zuid Amerika Investment' voldoet daarnaast aan een aantal subjectieve indicatoren zoals opgenomen in de wet MOT. De lening heeft bijvoorbeeld een ongebruikelijk laag rentepercentage, en het lijkt bovendien niet gebruikelijk dat de cliënt een dergelijke lening in Zuid Amerika afsluit.
Maar hoe kun je nu witwassen met een 'exotische' lening?
Dit zou op de volgende wijze plaats kunnen vinden. De cliënt heeft naast de activiteiten in de handelsonderneming tevens lucratieve bijverdiensten met de handel in drugs. De inkomsten daarvan, een bedrag van circa € 750.000, heeft hij in een land met minder wet- en regelgeving op het gebied van witwassen in het bancaire circuit gebracht. Van hieruit heeft hij het geld overgeboekt naar de investeringsmaatschappij in Suriname.
De investeringsmaatschappij leent vervolgens het geld aan de handelsonderneming, waarbij een (summiere) leningovereenkomst is opgesteld. Het geld heeft nu een ogenschijnlijk legale herkomst gekregen. De handelsonderneming kan nu met de lening legale activiteiten financieren.
In deze situatie is sprake van een ongebruikelijke transactie. De accountant moet de transactie onverwijld melden bij het Meldpunt MOT. Hij mag de cliënt niet informeren over de melding; dit is strafbaar.
Uit voorgaande casus blijkt dat het vaststellen of al dan niet sprake is van een ongebruikelijke transactie, kennis vraagt van de accountant omtrent de indicatoren van witwassen. Als de accountant deze kennis ontbeert, zal hij niet kunnen voldoen aan hetgeen van hem wordt gevraagd uit hoofde van de wet MOT.
Deze rubriek wordt verzorgd door: Remco de Groot, KPMG Integrity & Investigation Servces, Michel Grummel, Deloitte Forensic & Dispute Services, Bernard Prins, PricewaterhouseCoopers Dispute Analysis & Investigation Services.
Gerelateerd

Het Paard van Troje in de 21ste eeuw
Computers updaten is een belangrijke stap in de verdediging tegen cybercrime. Helaas zijn veel bedrijven rijkelijk laat met het updaten van hun systemen. En dat...

Witgewassen motoren?!
Een onderneming die motoren voor de scheepvaart verkoopt probeert het risico op wanbetaling te verminderen door ondernemers in Afrika contant te laten betalen. Aanvankelijk...

Achterstallig onderhoud
Een woningcorporatie huurt externe medewerkers in voor allround administratieve taken. Een van die medewerkers neemt het echter niet zo nauw met de regels en probeert...

Duurzame daken met een vlekje
Dankzij een klokkenluidersmelding ontdekt de internal-auditafdeling van een uitvoeringsinstantie van subsidieregelingen dat er wordt gefraudeerd. Zowel de accountant...

Kink in de kabel
Een controller van een producent van computerkabels en hardwarecomponenten zwicht onder druk van een aandeelhouder en gaat 'creatief' om met de cijfers. Het leidt...