» Direct naar annotatie

Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Als eind 2021 de praktijk van een accountant-administratieconsulent wordt getoetst, voldoet één van de drie getoetste dossiers niet aan de eisen. De toetser kan de beoordeling van het NOW-1 dossier - een NV COS 4415N-opdracht - niet afronden, omdat er geen (verplichte) opdrachtgerichte kwaliteitsbeoordeling (OKB) is uitgevoerd. Als aandachtspunt noteert de toetser dat:

• er geen OKB heeft plaatsgevonden conform Standaard 4415N.19;
• de accountant heeft aangegeven een dienstverlener een OKB-opdracht te hebben gegeven;
• die dienstverlener er vanwege de vele aanvragen nog niet aan toe is gekomen;
• hierover correspondentie aanwezig is;
• de OKB-opdracht nog uitgevoerd moet worden, eventueel in combinatie met volgende NOW-opdracht(en) (Standaard 4415N.19 - A17a).

De toetser en de accountant hebben op de dag van de toetsing een eindbespreking gehouden over de twee andere dossiers (een 4410-dossier en 4400-dossier) en afgesproken dat het oordeel volgt na de toetsing van het NOW1-4415-dossier. De toetser heeft de volgende dag telefonisch contact met de accountant en bespreekt daarbij de bevindingen van de toetsing van het NOW1-dossier.

In januari 2022 krijgt de accountant schriftelijk bericht dat de Raad voor Toezicht het eindoordeel over de kantoortoetsing heeft aangehouden in afwachting van nadere informatie en documentatie. In de vijftien maanden daarna vraagt de NBA herhaaldelijk naar de status van de NOW-dossiers. In november 2022 en februari 2023 spreekt de toetser de accountant telefonisch. In het laatste gesprek geeft de accountant volgens de aantekeningen van de toetser aan dat:

• de accountant het dossier komende maandag zal voltooien;
• de accountant het dossier daarna naar de OKB'er zal sturen;
• de OKB'er er naar verwachting uiterlijk eind februari 2023 mee klaar is.

In maart en april 2023 vraagt een NBA-medewerker de accountant om informatie over de stand van zaken in het NOW-dossier. De accountant reageert niet op dit verzoek en evenmin op eenzelfde verzoek van de Raad voor Toezicht, die hem graag wil spreken. Aangezien de accountant ook niet reageert op datumvoorstellen, plant de raad zelf een gesprek. De accountant komt niet opdraven. Als de raad laat weten een tuchtklacht te zullen indienen, laat de accountant zijn inschrijving doorhalen per 1 januari 2024.

De NBA dient op 17 juli 2024 een klacht tegen de accountant in bij de Accountantskamer.

Klacht

De accountant weigert mee te werken aan de kantoortoetsing.

Oordeel

De klacht is gegrond.

De accountant doet in zijn verweer alsof het NOW-dossier zijdelings aan de orde is gekomen, alleen om de raad te informeren over de uitvoering in de praktijk. Maar het Recapitulatieverslag laat iets anders zien. De toetser heeft drie dossiers geselecteerd voor de kantoortoetsing en die keuze in het Recapitulatieverslag als volgt toegelicht:

• er zijn niet veel opdrachten binnen de praktijk;
• er is één grote cliënt (44 procent van de omzet);
• behalve deze 4410-opdracht is nog een incidentele opdracht rapport feitelijke bevindingen (4400-opdracht) geselecteerd;
• omdat het kantoor NOW/TVL-opdrachten uitvoert voor niet-samenstelcliënten, is één extra dossier geselecteerd: een NOW1-4415-opdracht.

In (artikel 5 lid 1) van de Verordening op de kwaliteitsbeoordelingen staat dat de accountant medewerking verleent aan een kantoortoetsing. De accountant heeft niet aan die verplichting voldaan. Volgens het NOW-dossier is er geen OKB uitgevoerd, terwijl die wel verplicht is (Standaard 4415N.19). In december 2021 heeft de accountant tegen de toetser gezegd dat hij al wel een OKB-opdracht had gegeven. De NBA heeft daarom een oordeel over de kantoortoetsing aangehouden.

Later is gebleken dat de accountant toen geen opdracht heeft gegeven om een OKB uit te voeren. In december 2022 was het dossier volgens de accountant nog niet klaar om aan de OKB-dienstverlener voor te leggen voor een OKB. Twee maanden later zegt de accountant opnieuw dat hij nog in afwachting is van stukken om het NOW-dossier  af te ronden en naar de OKB-dienstverlener toe te sturen. Vanaf dat moment heeft hij niet meer gereageerd op de verzoeken om informatie over de stand van zaken.

De accountant heeft wisselende verklaringen afgelegd.  Bij de kantoortoetsing zei hij dat hij "tijdig" de OKB-opdracht had gegeven, maar een jaar later bleek het dossier nog niet klaar om aan de OKB-dienstverlener voor te leggen. Op de zitting heeft de accountant gezegd dat het Recapitulatieverslag van de toetser op dit punt niet juist is en bij de toetser kennelijk de indruk is ontstaan dat hij al wel een opdracht had gegeven. Wat er ook van zij, volgens de Accountantskamer moet het de accountant van meet af aan duidelijk zijn geweest dat de NBA de kantoortoetsing pas kon afronden nadat de stukken van de OKB waren overgelegd.

Op de zitting heeft de accountant gezegd dat hij de meerwaarde van de OKB in dit geval niet ziet, want:

• het dossier is al beoordeeld door een ander (de toetser);
• de OKB is verplicht gesteld om een onafhankelijke beoordeling te krijgen;
• er is een onafhankelijke beoordeling aangezien de NOW-cliënt geen bestaande relatie was;
• de accountant heeft daarom gaandeweg besloten geen OKB meer te laten uitvoeren.

De klacht gaat niet over de afwijking van een verplichting uit hoofde van NV COS 4415N, maar over onvoldoende meewerken aan een kantoortoetsing. De accountant had de NBA uit eigen beweging moeten informeren over zijn keuze. In plaats daarvan heeft hij nergens meer op gereageerd. Dat is in strijd met het fundamentele beginsel van professionaliteit.

Maatregel

Berisping. De accountant was als kwaliteitsbepaler van het kantoor verantwoordelijk voor een correcte medewerking aan de kantoortoetsing. In feite heeft hij de NBA aan het lijntje gehouden voor wat de OKB betreft. Toen hij had besloten geen OKB meer uit te laten voeren, had hij dat moeten zeggen aan de NBA, in plaats van de NBA niet juist in te lichten. De Accountantskamer weegt in zijn voordeel mee dat de toetser verder geen tekortkomingen heeft aangetroffen in de getoetste dossiers en de accountant in de negenenveertig jaar dat hij werkzaam is als accountant niet eerder een tuchtklacht heeft gehad.

Annotatie Lex van Almelo

Een accountant die negenenveertig jaar in het vak zit, krijgt kwaliteitstoetsers over de vloer. In één van de drie getoetste dossiers zit een tekortkoming: de OKB ontbreekt, terwijl Standaard 4415N.19 die wel voorschrijft bij NOW-dossiers. De accountant zegt glashard tegen de toetser dat hij een externe dienstverlener al heeft opgedragen een OKB uit te voeren. Maar als hij maanden later zegt dat het dossier nog niet compleet is en dus nog niet naar de OKB'er kan worden gestuurd, blijkt dat niet waar. De accountant gelooft het verder wel en reageert nergens meer op. De toetsers, die nog steeds wachten op de OKB-uitslag, kunnen de kwaliteitstoetsing daardoor niet afronden. De accountant heeft geweigerd mee te werken aan de toetsing. De maatregel blijft beperkt, omdat dit de eerste klacht is in zijn negenenveertigjarige loopbaan. De accountant heeft zich na het indienen van de klacht uitgeschreven. Toch jammer om een lange staat van dienst te laten eindigen met een berisping.