Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een accountant-administratieconsulent verricht diverse werkzaamheden voor een bv met twee dga’s. De twee vennoten krijgen onder meer ruzie over een huurbetaling aan de persoonlijke vennootschap van de tweede vennoot. De accountant brengt daarna desgevraagd advies uit over de onderbouwing van de te activeren post ‘onderzoek en ontwikkeling’.

Na vergeefse bemiddelingspogingen schrijft de accountant in een e-mail aan de eerste vennoot dat hij:

• zijn aanvankelijke opdracht voor de vennootschap heeft afgerond;
• daarna nog “een stukje begeleiding” heeft geleverd aan de vennootschap;
• de vennoten heeft geadviseerd de onderlinge gesprekken te stoppen;
• vervolgens door de tweede vennoot is aangezocht om te bemiddelen in de exit tussen de twee; dit telefonisch met de eerste vennoot heeft besproken;
• door die eerste vennoot is bedankt dat hij dit wilde doen;
• ervan uitgaat dat de eerste vennoot zich ook laat bijstaan door een eigen adviseur.

De eerste vennoot neemt de aandelen over van de tweede. De twee ruziën over de genoemde verdere werkzaamheden van de accountant, waardoor diens factuur onbetaald blijft. In augustus 2015 beveelt de kantonrechter de bv om die factuur te betalen.

De maand daarop zegt de eerste vennoot, die nu enig aandeelhouder is, tegen de accountant dat hij tuchtrechtelijk verwijtbaar heeft gehandeld. De vennoot stelt voor dat:

• hij nog zes openstaande termijnen betaalt;
• de accountant de rest kwijtscheldt;
• hij dan geen tuchtklacht zal indienen.

Als de accountant het voorstel afslaat, dient de eerste vennoot een klacht in.

Klacht

De accountant heeft:

a) niet objectief gehandeld inzake een huurbetaling;

b) niet integer gehandeld door het belang van de andere dga eenzijdig te dienen;

c) zijn geheimhoudingsplicht geschonden;

d) niet integer gehandeld voor eigen gewin.

Oordeel

De klacht is ongegrond.

Ad a en b

Het standpunt van de accountant over de huurbetaling valt hem tuchtrechtelijk niet te verwijten. De accountant heeft in zijn e-mail op een open en toetsbare manier een verdedigbaar standpunt ingenomen namens de tweede vennoot, omdat de zakenpartners feitelijk op het punt stonden om uit elkaar te gaan. Daarbij was het alleszins verdedigbaar om in te schatten dat de juridische werkelijkheid rondom de omstreden huurbetaling niet overeenstemde met de economische werkelijkheid. De klagende vennoot wist ook dat de accountant niet meer het gezamenlijk belang van alle betrokken partijen behartigde.

Volgens de VGBA is een accountant niet in zijn algemeenheid verplicht zich terug te trekken als er een (niet aanstonds overbrugbaar) belangenconflict rijst tussen de bestuurders/aandeelhouders van een entiteit. In zo’n situatie moet de accountant bij het verlenen van zijn dienst wel voortdurend bedacht te zijn op mogelijke bedreigingen voor de naleving van die fundamentele beginselen en voldoende maatregelen nemen als zo’n bedreiging zich voordoet. Dan is extra waakzaamheid geboden als hij de dienstverlening voortzet voor een deel van zijn cliënten.

In die situatie schendt de accountant het fundamentele beginsel van objectiviteit niet alleen als hij inderdaad niet objectief blijkt in zijn oordeelsvorming, maar óók als duidelijk is dat hij zich heeft begeven in een situatie waarin zijn objectiviteit te zeer in het gedrang komt (zie ook deze, deze, deze en deze uitspraak). Onder zulke omstandigheden kan het geboden zijn om je volledig terug te trekken als accountant van álle bestuurders/aandeelhouders én de entiteit. Het is dan niet voldoende om eenzijdig de opdrachtrelatie met een deel van de cliënten te beëindigen (zie ook deze uitspraak).

Als de accountant in het vervolg nog maar een deel van zijn cliënten gaat bijstaan, moet hij er volgens het fundamentele beginsel van objectiviteit allereerst voor zorgen dat het voor alle betrokken partijen duidelijk is dat hij alleen nog de belangen behartigt van één van de partijen of een deel van hen. In zo’n situatie moet hij ook speciaal letten op de naleving van de geheimhoudingsplicht, met name ten aanzien van vertrouwelijk informatie.

In dit geval heeft de accountant de fundamentele beginselen echter niet geschonden.

Ad c en d

Deze klachtonderdelen zijn onvoldoende onderbouwd.

Maatregel

Geen.