Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een in Hong Kong gevestigde vennootschap houdt 95% van de aandelen in een Indonesische vennootschap op Bali. Twee Nederlandse broers, die een recyclingbedrijf hebben in Nederland, hebben interesse in de ontwikkeling van een vakantieresort op Bali. De broers werken met een registeraccountant aan een participatie in de Indonesische dochter. Zij lenen 5 ton aan de Hongkongse holding. Dit bedrag zal worden afgetrokken van de 8,5 ton die zij zullen betalen voor 45% van de aandelen in de dochter.

De moeder zal als zekerheid voor de lening een pandrecht vestigen op haar aandelen in de dochter. Er ontstaat echter een meningsverschil over de inhoud van de pandakte c.q. het percentage van de aandelen waarop het pandrecht gevestigd zal worden. De broers willen hun 5 ton terug met een boete van 5 ton en procederen daarover bij de Rechtbank Limburg (Roermond).

In augustus 2013 veroordeelt de rechtbank de holding om 8 ton te betalen aan de broers, plus de wettelijke rente en de proceskosten. In november 2013 veroordeelt de rechtbank de enig aandeelhouder in de holding om aan deze betalingsverplichtingen te voldoen. De holding en de aandeelhouder zijn in hoger beroep gegaan tegen deze vonnissen. De appelzaak loopt nog als de Accountantskamer uitspraak doet over de klacht die de holding, de dochter en de aandeelhouder hebben ingediend tegen de registeraccountant, die als adviseur van de broers bij de afgeketste deal betrokken was.

Klacht

De accountant:

• heeft de werkelijke intenties van de broers gemaskeerd en het directiestatuut en aandeelhoudersstatuut voor de dochter niet (tijdig of voortvarend) gemaakt;
• heeft de jurist van zijn kantoor niet gecorrigeerd toen die tijdens een bespreking zei dat het de bedoeling was de dochter over te nemen en de aandeelhouder buiten spel te zetten;
• is voor de broers blijven werken ook nadat zij uit het project wilden stappen en heeft dus niet de neutrale rol vervuld die van de accountant mag worden verwacht;
• is tijdens de kort-gedingzitting achter de broers blijven zitten, terwijl er al over was gesproken dat hij als getuige gehoord zou kunnen worden;
• heeft een bepaling in de pandovereenkomst opgenomen die erop gericht was de holding zo spoedig mogelijk "kalt zu stellen" en haar alle aandelen in de dochter af te nemen;
• wist al op 8 juni 2011 dat er geen aandelentransactie was gepland en dat hij de broers zou helpen op korte termijn de onderneming van de klagers af te nemen en heeft zich laten gebruiken om de klagers 4 miljoen euro afhandig te maken;
• heeft samen met de broers de voorzieningenrechter en de rechtbank op het verkeerde been gezet en met zijn passieve houding niet voorkomen dat de voorzieningenrechter en de rechtbank een voor de klagers schadelijk vonnis hebben geveld.

Oordeel

De klacht is ongegrond. De klagers hebben het uitgebreide en goed onderbouwde verweer van de accountant namelijk niet kunnen pareren met feiten en omstandigheden. In dat verweer zegt de accountant onder meer dat:

• hij altijd duidelijk is geweest over zijn rol als adviseur van de broers;
• de aandeelhouder van de holding als jurist en advocaat beschikte over voldoende kennis en over een aanzienlijk professioneel netwerk dat hem bijstaat;
• de klagers de feiten verdraaien;
• de broers het vertrouwen in de klagers verloren, omdat zij steeds niet voldeden aan het verzoek om informatie;
• duidelijk was afgesproken dat het pandrecht zou worden gevestigd op álle aandelen;
• het pandrecht diende als zekerheid voor de lening en niet om de aandeelhouder "kalt zu stellen";
• hij als waarnemer van de advocaat bij de procedures zat en niet als getuige is gehoord;
• hij niet wist en niet kon weten hoe veel de grond waard was en dus niet uit was op de 4 miljoen voor de broers;
• hij een actieplan heeft opgesteld om financiële informatie af te dwingen;
• hij en de broers er steeds vanuit zijn gegaan dat de aandeelhouder van de holding als geen ander de overeenkomsten en de gevolgen daarvan kon beoordelen;
• de klagers het bestaan van een kapingsstrategie of complottheorie geenszins aannemelijk hebben gemaakt;
• hij is teruggetreden als adviseur van de broers toen hun advocaat een procedure begon en de schade voor de klagers dus niet meer kon beperken;
• pas in hoger beroep duidelijk zal worden of de rechter een verkeerd oordeel heeft gegeven, dat de accountant dan volgens de klagers had moeten voorkomen.

Maatregel

Geen.