Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

AWB 13/307 en 13/313

Converse voert een civiele procedure tegen Sport Trading Holland wegens inbreuken op zijn merkrechten. Sport Trading geeft zijn externe accountant de opdracht om de herkomst en echtheid te onderzoeken van Converse sportschoenen. De registeraccountant komt met een verslag van feitelijke bevindingen zonder zekerheid te geven over de getrouwheid van het cijfermateriaal en toelichtingen. De accountant stelt vast dat:

• de geleverde schoenen origineel zijn;
• dan wel direct zijn gekocht bij de merkhouder;
• dan wel afkomstig zijn van Europese merk-distributeurs.

De accountant baseert zich op:

• inkoop- en verkoopfacturen;
• vrachtbrieven/cmr's;
• geld- en goederenbewegingen;
• artikelcodes;
• "overige informatie" die ter beschikking is gesteld, "al dan niet op grond van eigen onderzoek"
• verklaringen die onder ede zijn afgelegd bij de notaris.

Sport Trading gebruikt de bevindingen in verschillende civielrechtelijke procedures over vermeende merkinbreuken. In één van die procedures gelast de Rechtbank Haarlem dat een onafhankelijk forensisch accountant inzage krijgt in de digitale administratie van Alpi International Forwarders. Volgens dit onderzoek is Sport Trading wel degelijk betrokken bij parallelimporten en merkinbreuken. Het gebruikt daarvoor een veelvoud van wel en niet-bestaande bedrijven en vervoersdocumenten.

De accountant van Sport Trading komt met een toelichting, aanvulling en reactie. Hij herhaalt dat hij zijn werkzaamheden niet heeft uitgevoerd in het kader van een assurance-opdracht en hij dus geen zekerheid heeft verstrekt over de getrouwheid van informatie.

Converse dient een klacht tegen de externe accountant van Sport Trading in bij de Accountantskamer. Die verklaart de klacht gegrond en legt een waarschuwing op. Zowel Converse als de accountant gaan in hoger beroep.

AWB 13/990

Sport Trading en een gelieerde vennootschap dienen een klacht in tegen de forensisch accountant die in opdracht van Converse de digitale administratie van Alpi International Forwarders onderzocht. De Accountantskamer heeft deze klacht grotendeels gegrond verklaard en een waarschuwing opgelegd. Sport Trading en twee gelieerde vennootschappen gaan hiertegen in hoger beroep.

Beroepsgronden

AWB 13/307 en 13/313

Beroepsgronden van de accountant

De Accountantskamer heeft ten onrechte gezegd dat:

1. de accountant geen deugdelijke grondslag had voor zijn bevindingen en conclusies, want de accountant heeft wel degelijk die gehele route onderzocht, zij het dat hij daarvoor niet zelf is afgereisd naar Hongarije.
2. aan het rapport van 3 augustus 2009 “een aspect van assurance” niet ontzegd kan worden;
3. de gebruikte bewoordingen “concluderend” zijn en dat daaraan “een aspect van assurance niet kan worden ontzegd”; de kamer heeft hierbij onvoldoende gemotiveerd dat de overwegingen uit deze en deze uitspraak hier ook van toepassing zijn en miskend dat deze uitspraken nog niet waren gedaan toen de accountant zijn onderzoek deed;
4. één van de rapporten geen deugdelijke grondslag had op basis van andere rapportages die diverse gebreken vertoonden;
5. het trekken van conclusies gelijk staat aan het geven van assurance, maar niets gezegd over de vraag of voldaan wordt aan de basisvoorwaarden voor toepassing van NVCOS 3000.

Beroepsgronden van Converse

De Accountantskamer:

I. heeft de klacht te beperkt opgevat en de inhoud van enkele brieven buiten beschouwing gelaten net als het feit dat het rapport van de accountant ook los van het assurance-karakter niet helder, inzichtelijk en consistent is geformuleerd;

II. had gezien de ernst en de aard van het handelen van de accountant een duidelijker signaal moeten afgeven dan het signaal dat uitgaat van een waarschuwing.

AWB 13/990

Volgens Sport Trading e.a. heeft de Accountantskamer de klachtonderdelen a en e ten onrechte ongegrond verklaard.

Oordeel

AWB 13/307 en 13/313

Het beroep van de accountant is ongegrond. Het beroep van Converse is gegrond.

Hoger beroep accountant

De accountant wist voordat hij zijn rapport uitbracht dat:

• zijn opdrachtgevers in verschillende civiele procedures met Converse waren verwikkeld over de vraag of die opdrachtgevers inbreuk hadden gemaakt op de merkrechten van Converse;
• de wederpartijen van Converse in die procedures een beroep zouden doen op het rapport.

Hij heeft die partijen niettemin expliciet toestemming verleend om zijn rapport ter kennis van de rechter te brengen. Onder die omstandigheden moest hij zeker weten dat de inhoud een deugdelijke grondslag had. De eis van een deugdelijke grondslag vloeit in de gegeven omstandigheden al voort uit het fundamentele beginsel van deskundigheid en zorgvuldigheid. Daarom kan in het midden blijven of de standaarden NVCOS 4400 of NVCOS 3000 van toepassing zijn.

In navolging van de Accountantskamer vindt het college dat de bevindingen onvoldoende zijn om te concluderen dat de schoenen op de Europese markt zijn gebracht door een officiële Converse-distributeur. Voor die conclusie was nader onderzoek nodig naar de herkomst van de schoenen. De accountant had in dit geval bij distributeur Infinity in Hongarije moeten nagaan of de schoenen inderdaad via dat bedrijf in het Europees verkeer waren gebracht. De accountant heeft echter alleen gekeken naar de facturen die hij had gekregen van de Spaanse sub-distributeur Ressokd Rings, die de schoenen via een andere (Hongaarse) sub-distributeur van Infinity zou hebben betrokken.

Het college vindt daarom net als de Accountantskamer dat de accountant geen deugdelijke grondslag had voor zijn rapport van 3 augustus 2009 en daarom ondeskundig en onzorgvuldigheid heeft gehandeld. Anders dan de accountant meent, heeft de Accountantskamer zich bij zijn oordeel niet (mede) gebaseerd op de inhoud van de andere rapportages.

Hoger beroep Converse

Ad I

De Accountantskamer heeft impliciet gezegd dat de klachtonderdelen, waarvan Converse in hoger beroep een expliciet oordeel vraagt, gegrond zijn.

Ad II

Volgens het college kan een klager wel degelijk hoger beroep instellen vanwege de opgelegde maatregel. Die beperking van de mogelijkheid om hoger beroep in te stellen volgt niet uit artikel 43 van de Wet tuchtrechtspraak accountants (Wtra), zie deze uitspraak.

De accountant heeft het fundamentele beginsel van deskundigheid en zorgvuldigheid geschonden door conclusies te trekken die niet berusten op een deugdelijke grondslag. Hij wist dat zijn rapporten zouden worden gebruikt in diverse civiele procedures waarmee grote (financiële) belangen gemoeid zijn.

Als registeraccountant is de rapporteur er zelf voor verantwoordelijk voor dat zijn bevindingen een deugdelijke grondslag vormen voor zijn conclusies, ook al:

• zijn de gerapporteerde bevindingen wellicht feitelijk juist;
• is de accountant transparant (geweest) over de werkzaamheden die hij heeft uitgevoerd;
• konden de professionele partijen die met de rapporten werden geconfronteerd zich een eigen oordeel vormen over de (bewijs)waarde van de rapporten.

De accountant heeft de belangen van Converse en het maatschappelijk belang van eerlijke rechtsvinding onvoldoende voor ogen gehad bij zijn werkzaamheden. Het college acht daarom het opleggen van de maatregel van berisping passend en geboden.

AWB 13/990

Het beroep is ongegrond.

Ad a

In klachtonderdeel a wordt de forensische accountant verweten dat hij niet heeft aangegeven dat hij is opgetreden als (openbaar) accountant. Het college vindt net als de Accountantskamer dat uit het rapport – en met name uit de ondertekening - genoegzaam blijkt dat de accountant is opgetreden als registeraccountant. In het rapport staat weliswaar: “Voor zover van toepassing, vermelden wij hier nog dat de betreffende medewerker(s) en onderzoekers (…) niet zijn opgetreden als (openbaar accountant).” Voor lezers van het rapport moet echter duidelijk zijn dat deze zin niet slaat op de accountant.

Ad e

In klachtonderdeel e wordt de accountant verweten dat hij geen deugdelijke grondslag had voor zijn bevindingen en conclusies. In hoger beroep komen Sport Trading e.a. met vijf argumenten waarom dit klachtonderdeel gegrond had moet worden verklaard. Het college vindt dat geen van de argumenten hout snijdt.

Maatregel

AWB 13/307 en 13/313

Berisping.

AWB 13/990

Waarschuwing.

Zie ook dit bericht.