Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een registeraccountant in business laat zich in 2009 op interim-basis inhuren door SNS Property Finance (SNSPF) om deze vastgoedtak van de bank te herstructureren. Hij ontvangt 225 euro per uur exclusief btw. Zijn oude werkgever heeft hem de klus bezorgd. Beiden spreken af dat de accountant zijn oude werkgever een bemiddelingsvergoeding van 75 euro betaalt voor elk uur dat hij bij SNSPF declareert.

De oude werkgever wil graag dat de accountant deze fee betaalt via een externe vennootschap. De accountant stuurt kopieën van de facturen die hij heeft ingediend bij SNSPF. De externe vennootschap berekende de omvang van de fee en stuurt de accountant facturen met als omschrijving 'adviesdiensten'. De accountant betaalt de facturen. Daarna stuurt de oude werkgever op naam van een vennootschap in Tsjechië facturen aan de externe vennootschap met als omschrijving consultancy services.

De accountant brengt bij SNSPF via de oude werkgever twee nieuwe adviseurs aan. De accountant en de oude werkgever spreken af dat de accountant hiervoor een bemiddelingsvergoeding ontvangt van 7,50 euro voor elk uur dat de twee adviseurs declareren bij SNSPF. Deze vergoeding wordt verrekend met de bemiddelingsfee van 75 euro per uur. Hiervoor stuurt de accountant aan de externe vennootschap facturen waarop als omschrijving 'adviesdiensten' staat.

SNS Reaal opent een intern onderzoek naar de contracten van SNSPF met externe medewerkers. In maart 2013 verhoort de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst de accountant over de facturen.

SNS Reaal laat de accountant kort daarna weten dat hij is opgenomen in het Incidentenregister en het Externe Verwijzingsregister van SNS Reaal. De accountant vecht deze registratie aan, samen met een fiscaaljurist die op dezelfde manier is ingehuurd. Omdat de registratie in dit geval ook gevolgen voor de broodwinning van de accountant en de fiscaal jurist brengt het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden de registratietermijn terug van acht tot drie jaar.

Na een oproep van Marcel Pheijffer dient de NBA een klacht in tegen de accountant.

Klacht

De accountant heeft voor de bemiddelingsvergoeding:

• facturen gestuurd voor 'adviesdiensten', die hij ontving op naam van het bureau , terwijl hij wist dat die omschrijving en de tenaamstelling niet overeenstemden met de werkelijkheid;
• facturen inzake 'adviesdiensten' gestuurd aan het bureau voor het aandragen van twee adviseurs, terwijl die facturen evenzeer indruisten tegen de realiteit.

Oordeel

De klacht is gegrond.

De NBA wijst op genoemd arrest. Daarin stelt het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden vast dat op de accountant de zware verdenking rust dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan valsheid in geschrift.

De accountant zegt in zijn verweer dat:

• de NBA de feiten selectief ofwel onvolledig weergeeft;
• er bij de afspraken over de fee en de bemiddelingsvergoeding afspraken 'niets onreglementairs' is gebeurd;
• de omschrijving van de werkzaamheden op de facturen 'algemeen en dus multi-interpretabel maar daarmee niet onjuist, direct foutief of taalkundig fout' is;
• de NBA ten onrechte suggereert dat de facturen opzettelijk valselijk zijn opgesteld met het oogmerk te misleiden;
• de rechtmatigheid van de betaalde facturen eenvoudig is te herleiden tot de gemaakte afspraken;
• de facturen van de accountant gewoon een vorm van 'creditering' zijn;
• je dus kortom niet kunt zeggen dat hij niet integer of niet professioneel heeft gehandeld;
• hij zich niet heeft ingelaten met niet-integere zaken en geen strafbare feiten heeft gepleegd.

De Accountantskamer zegt dat de fundamentele beginselen van integriteit, van deskundigheid en zorgvuldigheid en van professioneel gedrag meebrengen dat de accountant bij zijn dienstverlening en zakelijk optreden misverstanden moet voorkomen over:

• de doelstelling en reikwijdte van de opdracht;
• de omvang van zijn verantwoordelijkheid;
• zijn optreden in het concrete geval.

Facturen bureau
De accountant betwist niet dat de tenaamstelling en de omschrijving van de werkzaamheden op de ontvangen facturen niet overeenstemden met de werkelijkheid. Hij wist waar de - niet gespecificeerde - facturen op sloegen en heeft steeds gecontroleerd of het aantal uren en de bemiddelingsvergoeding correspondeerden met het aantal uren dat hij en de twee adviseurs declareerden bij SNSPF.

Volgens de Accountantskamer had de accountant in ieder geval uitleg moeten vragen aan de oude werkgever om daarna voor zichzelf te kunnen beoordelen of die facturen niet misleidend waren.  De accountant heeft dit nagelaten en op de zitting gezegd dat hij geen bedreigingen zag voor de naleving van de fundamentele beginselen. Door het conceptueel raamwerk niet toe te passen, heeft hij de fundamentele beginselen van integriteit, van deskundigheid en zorgvuldigheid en van professionaliteit geschonden.

Facturen accountant
De accountant vindt de omschrijving van de facturen die hij zelf heeft opgemaakt voor de aanbrengvergoeding voor de twee adviseurs correct, omdat deze facturen:

• een rechtmatige titel hebben;
• voor alle betrokken partijen helder en volledig te herleiden zijn;
• ook voldoen aan de overige factuurvereisten in de zin van de Wet op de omzetbelasting.

Dat de omschrijving fee juister was geweest dan 'advieswerkzaamheden' ziet hij als een licht gebrek. In feite gaat het volgens de accountant om creditering.

De Accountantskamer vindt het 'niet nauwgezet' en in strijd met het deskundigheids- en zorgvuldigheidsbeginsel als een accountant een factuur op naam stelt van iemand die de dienst niet heeft verleend en die die factuur zelf niet hoeft te betalen. Dat de accountant 'misleiding op het oog had' staat echter niet vast, zodat het integriteitsbeginsel hier niet is geschonden.

Maatregel

Berisping.

De accountant heeft zich niets aangetrokken van de bedreigingen voor de naleving van de fundamentele beginselen en heeft meerdere fundamentele beginselen geschonden. Daarbij heeft hij 'schijnbaar naïef' de manier van factureren gevolgd die de oude werkgever voorstelde en meegeholpen aan het verdoezelen van de werkelijke aard van de betalingen door zijn eigen facturen aan te passen. De accountant heeft echter geen voordeel heeft genoten van de constructie die de oude werkgever gebruikte voor het verantwoorden van zijn bijverdiensten.