Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een kleiner en een groter accountantskantoor gaan een samenwerking aan. Daardoor treden een AA en twee medewerkers in dienst bij het andere kantoor. In de nieuwe arbeidsovereenkomst staat een relatiebeding. Zo'n beding staat ook in het arbeidscontract met het oude kantoor. Voor het overnemen van een deel van de klanten betaalt het nieuwe kantoor 225 duizend euro. Het oude kantoor heft het relatiebeding op ten aanzien van deze klanten. 

Begin oktober 2009 crasht de server van het nieuwe kantoor. Een overgestapte medewerker van het oude kantoor heeft een grote hoeveelheid (klant)dossiers gekopieerd en verzonden naar zijn privécomputer. 

De AA zegt zijn arbeidsovereenkomst met het nieuwe kantoor op per 1 december 2009. Hij wil als zelfstandig ondernemer verdergaan en neemt twee AA's mee. Om de contactgegevens van zijn oude klanten te krijgen en om de lopende zaken te kunnen afwikkelen, kopieert hij onder meer het klantenbestand van het nieuwe kantoor. 

Eind oktober 2009 ontslaat het nieuwe kantoor de AA op staande voet, onder meer omdat hij veel e-mails met zowel klant- als bedrijfsgegevens heeft verzonden naar zijn privé-e-mailadres. Twee registeraccountants van dit kantoor dienen een klacht tegen de AA in bij de Accountantskamer, die de AA in 2011 een waarschuwing oplegt. 

Ondertussen procederen de twee kantoren over de vergoeding van de schade en over het ontslag. De kantonrechter in Groningen beveelt onder meer dat de AA een lijst levert waarop alle klanten staan met wie hij al dan niet rechtmatig contact heeft gehad, op straffe van een dwangsom van 2500 euro voor elk(e) dag(deel) dat hij daarmee in gebreke blijft, tot een maximum van 50 mille. Het Gerechtshof Leeuwarden bekrachtigt dit vonnis in juli 2012. 

Omdat de AA in gebreke blijft en de verbeurde boetes niet betaalt, komt de kwestie opnieuw voor bij de Groningse kantonrechter. Die zegt in februari 2014 dat de AA het andere kantoor 156.280 euro moet betalen. De kantonrechter baseert zich daarbij mede op de schade-indicatie van de twee registeraccountants. 

De AA vindt die indicatie misleidend en dient samen met de twee andere AA's een klacht tegen de twee registeraccountants in bij de Accountantskamer. 

Klacht

Het kantoor van de twee RA's heeft: 

• willens en wetens diverse dubbeltellingen in zijn schadeberekening opgenomen;
• in zijn schadeberekening een aanzienlijke hoeveelheid klanten aangedragen, die na het vertrek van de klagers gewoon klant zijn gebleven of buiten toedoen van de AA's naar een andere accountant zijn gegaan;
• volstrekt ten onrechte beweerd dat er een extrapolatie moet worden toegepast van tien maanden naar twaalf maanden;
• durven beweren dat het in totaal meer dan 1,3 miljoen euro aan schade heeft geleden, terwijl het aan het kantoor van de klagers 225 duizend euro heeft betaald voor een aantal klanten van wie slechts een derde is overgestapt naar de klagers, wat dus neerkomt op een waarde van 75 duizend euro;
• door deze gang van zaken de civiele rechter grof misleid.

Oordeel

De klacht is ongegrond. 

De Accountantskamer herhaalt de vaste rechtspraak dat hij in beginsel niet oordeelt over zakelijke geschillen en civielrechtelijke standpunten. Tenzij het standpunt bijvoorbeeld bewust onjuist of misleidend en dus te kwader trouw blijkt en in de ogen van een redelijke en goed geïnformeerde derde schadelijk kan zijn voor de goede naam van het accountantsberoep. Bij het innemen van dat standpunt  moet de accountant een zorgvuldige belangenafweging maken tussen het belang van hemzelf of zijn accountantspraktijk en de ‑ voor hem kenbare ‑ belangen van de wederpartij, die door dat standpunt (kunnen) worden geschaad. (Zie daarvoor onder meer deze, deze en deze uitspraak). 

In dit geval zijn er geen bijzondere omstandigheden, die het gedrag van de RA's tuchtrechtelijk verwijtbaar maken. De 'overzichtslijst totale schade', die de kantonrechter heeft gebruikt, hebben de twee RA's niet opgesteld. Verder hebben de twee precies die gegevens overgelegd, waarom de rechter vroeg - "niets meer en niets minder". 

De gegevens over de omzetten bij de overgenomen klanten hebben de RA's "correct en volledig aangeleverd". "Als klagers in hun redenatie gevolgd zouden worden, zou dit betekenen dat het strikt voldoen aan een rechterlijk gebod tuchtrechtelijk verwijtbaar zou kunnen zijn," zegt de Accountantskamer. 

Het klachtonderdeel over de bewering dat er geëxtrapoleerd zou moeten worden van tien naar twaalf maanden is ook ongegrond. De RA's hebben aangevoerd dat het "volstrekt logisch" is om dat te doen wanneer de werkzaamheden goed worden gespreid over het hele kalenderjaar. Zij kunnen zich verder niet goed voorstellen dat het tuchtrechtelijk laakbaar zou zijn om te zeggen dat klanten gemiddeld genomen zo'n drie jaar klant zijn en daarmee bijdragen aan de omzet en winst van de onderneming. Gezien dit verweer is dit verwijt volgens de Accountantskamer onvoldoende onderbouwd. 

De RA's hebben verder alleen maar voldaan aan een gebod van de kantonrechter om bepaalde informatie te verschaffen. Dat gebod heeft de rechter nota bene gegeven op instigatie van de klagers. Dat de RA's de kantonrechter daarbij hebben misleid, is niet aannemelijk geworden. Bovendien heeft in ieder geval de ontslagen AA ruimschoots de gelegenheid gehad op de overgelegde informatie te reageren. 

Het is dus niet aannemelijk geworden dat er bijzondere omstandigheden zijn, noch dat de RA's in deze zaak een onzorgvuldige belangenafweging hebben gemaakt. Dit geldt temeer nu de RA's in de tweede ronde bij de kantonrechter niet hebben gevraagd om vergoeding van de geleden schade, maar om betaling van de verbeurde boetes. Daarbij was de rechtsvraag of er een onbillijke discrepantie bestond tussen de werkelijk geleden schade en de contractuele boete. De civiele rechter probeerde daarmee enig inzicht te krijgen in de geleden schade, maar niet de precieze hoogte daarvan vast te stellen. 

Maatregel

Geen.