Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een registeraccountant heeft een broer die via een bv dga is van een tweede bv, die 15% van de aandelen heeft in een derde bv. Sinds eind december 2008 heeft de broer de leiding van de derde bv. De broer is samen met de accountant bestuurder van de eerste bv, totdat de accountant daarmee (begin 2013) stopt. De accountant deed twee jaar eerder al zijn aandelen in de eerste bv over aan zijn broer.

In 2011 neemt iemand enkele maanden de zaken van de broer waar. De waarnemer stuurt daarvoor zeven facturen voor in totaal 56.819,81 inclusief btw. De eerste bv stuurt daarop voor in totaal 20.349 euro aan rekeningen wegens begeleiding en overleg. De vennootschap zegt dat zij de nota's van de waarnemer pas zal betalen als de waarnemer de facturen van de bv heeft betaald. De waarnemer gaat daar schoorvoetend toe over.

In augustus 2011 doen de twee andere aandeelhouders van de derde bv aangifte van verduistering, fraude, oplichting en handel in illegale medicijnen door de broer. De politie houdt in dat verband de accountant en zijn zus aan.

De waarnemer dient een klacht in tegen de accountant.

Klacht

De accountant heeft gehandeld in strijd met de goede zeden, ethiek en beroepseer door:

a. als bestuurder van de eerste bv ten onrechte facturen aan de waarnemer te sturen;

b. als bestuurder de onverschuldigd betaalde bedragen niet terug te betalen;

c. mede verantwoordelijk te zijn voor het wanbeleid en de wantoestand bij de derde bv;

d. de boekhouding en de aangifte van de klager niet te verzorgen;

e. zich te bezondigen aan belangenverstrengeling;

f. betrokken te zijn bij diefstal van medicijnen.

Oordeel

De klachtonderdelen c, d en f zijn ongegrond, omdat de klager die niet goed heeft onderbouwd. De klachtonderdelen a, b en e zijn gegrond.

De Accountantskamer herhaalt de vaste rechtspraak dat hij in beginsel niet oordeelt over zakelijke geschillen en civielrechtelijke standpunten. Tenzij het standpunt bijvoorbeeld bewust onjuist of misleidend en dus te kwader trouw blijkt en in de ogen van een redelijke en goed geïnformeerde derde schadelijk kan zijn voor de goede naam van het accountantsberoep.

Uit de feiten komt naar voren dat:

• de accountant medeverantwoordelijk is voor de nota's die zijn verstuurd aan de waarnemer;
• de vennootschap op grond van de waarnemingsovereenkomst geen vergoeding kon claimen voor overleg en begeleiding;
• de eerste bv de nota's van de waarnemer pas zou betalen als de waarnemer de nota's van de vennootschap had voldaan;
• er spanningen, geschillen en procedures speelden tussen de broer en de medebestuursleden en medeaandeelhouders van de derde bv.

Volgens de Accountantskamer was er sprake van een "(carrousel)constructie" met de bedoeling om de geldstroom binnen de derde bv af te romen. De accountant heeft de facturenstroom gezien en draagt als bestuurder verantwoordelijkheid voor de constructie. Hij heeft geen vraagtekens geplaatst bij de geloofwaardigheid van de gedeclareerde uren voor overleg en begeleiding.

Door (passief) mee te werken aan de verzending van facturen voor niet-verrichte werkzaamheden, heeft hij niet eerlijk zaken gedaan en meegewerkt aan het totstandkomen van stukken die inhoudelijk onjuist en misleidend zijn. De accountant heeft daarmee de fundamentele beginselen van integriteit, objectiviteit respectievelijk professioneel gedrag geschonden.

Maatregel

De accountant heeft - al dan niet samen met zijn broer - misbruik gemaakt van de afhankelijke positie van de klager als waarnemer van zijn broer. De accountant heeft zich als bestuurder en (voormalig) aandeelhouder van de eerste bv laten leiden door eigenbelang, met alle negatieve gevolgen voor de waarnemer en de derde bv vandien. Hij heeft zijn handelwijze toegedekt door zich te verschuilen achter de eerste bv en achter zijn broer en door te zeggen dat hij er niets mee te maken had. "De laakbaarheid van deze handelwijze kan naar het oordeel van de Accountantskamer niet snel worden overschat."

Gezien het blanco tuchtrechtelijke verleden en de maatregelen die in vergelijkbare gevallen plegen te worden opgelegd, vindt de Accountantskamer een doorhaling passend en geboden. Daarbij mag de accountant zich binnen vijf jaar niet opnieuw inschrijven.