Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

De oprichters van een vennootschap onder firma gaan na twee jaar uit elkaar. De heer A treedt toe als nieuwe vennoot. Als de firma in 2005 wordt omgezet in een bv zijn de oprichtster en A de twee dga's met ieder de helft van de aandelen. In augustus 2009 krijgen zij ruzie en A laat weten dat hij de samenwerking met de oprichtster wil stoppen. In oktober gaat de vrouw ziek naar huis.

De registeraccountant van de onderneming krijgt de opdracht specifieke werkzaamheden uit te voeren in verband met de structuurwijziging en de aanpassing van de aandelenverhoudingen. Behalve de herstructurering doorvoeren, zal hij een stakingsbalans opstellen en advies uitbrengen over de mogelijke uittreding van de vrouwelijke dga.

Bij de herstructurering en het opstellen van de stakingsbalans ziet de accountant geen belangenconflict en behartigt hij de belangen van de hele onderneming. Ten aanzien van het advies - de aandelenoverdracht en de daarvoor opgestelde waardeberekeningen - schrijft hij in de opdrachtbevestiging dat hij niet de belangen van beide aandeelhouders kan behartigen. De accountant zal daarom alleen A vertegenwoordigen. Hij adviseert de vrouwelijke dga dat zij de vergoedingen en rechten, die haar in ruil voor de aandelen worden aangeboden, laat beoordelen door een deskundige derde.

Op 7 oktober 2009 bespreken de accountant, de vrouwelijke dga en A de verkoop van de aandelen aan A. De accountant werkt de mogelijke verkoop nader uit in een brief.

Een week later meldt de registeraccountant, die de vrouwelijke dga heeft ingeschakeld om haar te adviseren, zich bij de accountant van de onderneming.

In februari schrijft de accountant van de onderneming aan A dat de vrouwelijke dga ermee akkoord is dat hij de jaarrekening van de groep zal opstellen. Ook zal hij een dossier samenstellen met het oog op het advies van de registeraccountant van de vrouwelijke dga.

De advocaat van A laat in oktober 2010 weten dat de vrouwelijke dga aan A toestemming heeft gegeven om te investeren in de aanschaf van een administratief cliëntvolgsysteem en bedrijfsauto's, onder de voorwaarde dat die investering niet ten koste gaat van de waarde van de onderneming.

In het najaar van 2010 gaat de vrouwelijke dga weer aan het werk. In november 2010 blijft zij als enige dga over na een procedure bij de Ondernemingskamer en een biedingsproces. Zij verlengt de opdracht van de ondernemingsaccountant niet, maar dient eind maart 2013 een klacht tegen hem in.

Klacht

De accountant heeft:

I. bij de uitoefening van zijn werkzaamheden zijn onafhankelijke positie prijsgegeven, zonder na te gaan of de vrouwelijke dga daarvan wist en of dit in het belang was van de onderneming;

II. zich ten onrechte niet teruggetrokken als accountant van de onderneming dan wel van A toen het conflict tussen de vrouwelijke dga en A escaleerde en misbruik gemaakt van zijn positie door haar te bewegen haar aandelen aan zijn cliënt A te verkopen;

III. werkzaamheden verricht en applicaties geleverd zonder daarvoor een opdracht te hebben gekregen, werkzaamheden die hij voor A in privé heeft uitgevoerd in eerste instantie willen declareren bij de onderneming en uitsluitend zijn eigen (commerciële) belang gediend.

Oordeel

De klacht is deels ongegrond en deels niet-ontvankelijk.

Klachtonderdeel I is niet-ontvankelijk, omdat de klacht op dit punt te laat is ingediend. De vrouwelijke dga wist immers sinds 1 oktober 2009, toen zij de opdrachtbevestiging ontving, hoe de accountant zich opstelde in de belangenconflicten.

Klachtonderdeel II is niet-ontvankelijk voor zover de accountant de vrouw zou hebben bewogen haar aandelen aan A af te staan. Volgens de Accountantskamer heeft de vrouw namelijk zelf het voornemen geuit om uit de vennootschap uit te treden. Dat heeft op 7 oktober 2009 geleid tot het eerste gesprek over een mogelijke aandelenoverdracht. De vrouw was dus toen al bekend met de rol van de accountant bij de mogelijke overdracht van haar aandelen. De klacht komt dus ook op dit punt te laat.

Voor wat betreft de rol van de accountant toen de klacht escaleerde, is de klacht ongegrond. De vrouw liet zich toen al bijstaan door een eigen accountant en een advocaat en heeft verder niet aangegeven welk tuchtrechtelijk verwijt de accountant kan worden gemaakt.

Ook klachtonderdeel III is ongegrond. De advocaat van de vrouw heeft op 11 oktober 2010 aan de advocaat van A meegedeeld dat zij toestemming verleende om onder meer te investeren in de aanschaf van een administratief cliëntvolgsysteem. De vrouwelijke dga heeft onvoldoende onderbouwd dat de accountant tuchtrechtelijk verwijtbaar zou hebben gehandeld door:

• op eigen initiatief applicaties te leveren;
• werkzaamheden te verrichten voor de bv;
• werkzaamheden voor A in privé in eerste instantie te willen declareren bij de bv.

Maatregel

Geen.