Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een registeraccountant stelt al enige jaren de jaarrekening samen van een beheer-bv. Tot de activa van deze bv behoren onder meer een winkelpand, waarvan het appartementsrecht in verhuurde staat 9,5 ton waard is. De winkeliers besluiten het pand te verkopen. De accountant gaat er daarbij van uit dat de waarde van het pand even hoog is als de waarde van de aandelen in de beheer-bv.

De koper komt op een lager bedrag uit dan de verkopers verwachten, maar volgens de accountant is het bedrag juist. De verkopers verbreken het contact met de accountant en gaan over naar een nieuw accountantskantoor. De nieuwe accountant berekent dat de verkopers 1,8 ton te weinig hebben ontvangen. Het verschil wordt veroorzaakt doordat de eerste accountant er vanuit is gegaan dat de verkoopwaarde van het pand hetzelfde is als de waarde van de aandelen en de aanvullende bezittingen en schulden van de beheer-bv niet heeft verrekend in de koopsom.

De verkopers dienen hierover een klacht in. De Raad van Tucht verklaart dit deel van de klacht gegrond en legt de accountant een berisping op. De overnamebalans voldoet niet aan de eisen die je daaraan mag stellen. De accountant had zich ervan moeten vergewissen of de verkoopprijs van 9,5 ton sloeg op het vastgoed dan wel op de aandelen van de bv die eigenaar was van het vastgoed. Hij had daarbij niet alleen maar mogen afgaan op de mededelingen van de verkopers, maar moeten nagaan of hij het wel goed begrepen had. Temeer nu er sprake is van een overnamebalans.

De accountant gaat hiertegen in beroep en vecht de opgelegde maatregel aan.

Beroepsgronden

De accountant is afgegaan op mededelingen van de verkopers, die verder geen stukken hebben overgelegd waarmee hij een en ander had kunnen verifiëren.

Oordeel in beroep

Het beroep wordt verworpen. Zelfs al zou de accountant inderdaad hebben begrepen dat de waarde van de aandelen 9,5 ton was had hij moeten vaststellen dat hij de waarde van het pand niet kende en dus onvoldoende informatie had om een overnamebalans te kunnen opstellen. De accountant heeft "een eigen verantwoordelijkheid om te verifiëren dat hij over voldoende - en evident over de juiste - informatie beschikt". De accountant had zeker moeten doorvragen nu de verkoopprijs mede zou worden vastgesteld op basis van de latente belastingschuld op de stille reserve die in het pand zat in plaats van op de waarde van de aandelen. De accountant heeft dit verwijtbaar nagelaten.

Nu hij wel om onderliggende stukken heeft gevraagd, maar die niet heeft gekregen en alleen heeft opgeschreven wat hem is verteld, had hij geen deugdelijke grondslag voor een overnamebalans. Door de aangereikte informatie kritiekloos te verwerken, heeft hij de eer van de stand geschaad, zoals de Raad van Tucht al eerder zei.

Maatregel

Gezien de financiële belangen die bij een overnamebalans meespelen, heeft de accountant het vertrouwen in de specifieke deskundigheid van de accountant beschaamd en is een schriftelijke berisping passend en geboden.

Annotatie Jan Achten en Hans Blokdijk

Ging het om de waarde van de bv of het onroerend goed in de bv? De registeraccountant had geen genoegen mogen nemen met de verklaringen van de verkopers, ook al hadden die professionele adviseurs. De tuchtrechter gaat verder dan COS 4410 paragraaf 16A, dat alleen doorvragen bij fraudesignalen voorschrijft: als de accountant reden heeft om te twijfelen aan de mededelingen van de cliënt moet hij verder zoeken of vragen. De betrokkenen hebben COS 4410 niet ter verdediging aangevoerd en ook de tuchtrechters negeren deze standaard, die kennelijk is bedoeld voor het routinematige jaarwerk. Nu maar afwachten of de regelgevers de hint oppikken in de discussie over herziening van COS 4410.