Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

De managing director van een dochter van Corus heeft niet alle verkochte schroot verantwoord. Na een onderzoek van de interne bedrijfsrecherche ontstaan vermoedens van fraude. Corus huurt de forensisch accountants van de huisaccountant in voor nader onderzoek. De forensisch accountants moeten uitzoeken hoe de vermoedelijke fraude is gepleegd, hoeveel van de opbrengsten niet zijn verantwoord en aan wie deze niet-verantwoorde opbrengsten ten goede zijn gekomen.

Begin 2001 brengen de forensisch accountants rapport uit. Corus ontslaat de directeur. In 2005 zegt de rechtbank Maastricht dat de directeur Corus een bedrag van € 133.101,70 moet betalen wegens fraude en een bedrag van € 55.989,98 wegens de daardoor ontstane btw-schade.

Deze bedragen vallen lager uit dan de schade die de forensisch accountants hebben berekend.

Bij de Raad van Tucht klaagt de directeur er onder meer over dat de forensisch accountants:

• op onjuiste en onzorgvuldige wijze onderzoek hebben gedaan en onjuiste conclusies hebben getrokken;
• de onafhankelijkheidsregels hebben overtreden door het onderzoek uit te voeren, terwijl hun gewone collega's huisaccountant zijn van de moedermaatschappij;
• nauwelijks of geen eigen onderzoek hebben verricht, maar zich voornamelijk hebben gebaseerd op de rapportage van de bedrijfsrecherche van Corus.

De directeur baseert deze klachten voornamelijk op de afwijkende berekening.

De Raad van Tucht verklaart de klacht op alle onderdelen ongegrond. De directeur gaat in beroep.

Beroepsgronden

De Raad van Tucht heeft de klacht ten onrechte ongegrond verklaard en ten onrechte gezegd dat de directeur zelf in de hand heeft gewerkt dat de precieze omvang van de fraude niet meer kon worden achterhaald.

Oordeel in beroep

Het College van Beroep voor het bedrijfsleven verwerpt het beroep.

Dat de forensisch accountants het onderzoeksrapport van de interne bedrijfsrecherche als uitgangspunt hebben genomen, wil nog niet zeggen dat ze niet of nauwelijks eigen onderzoek hebben verricht. In het rapport hebben zij precies beschreven welke werkzaamheden zij hebben uitgevoerd.

Dat de rechtbank op een andere berekening is uitgekomen dan de forensisch accountants betekent op zichzelf niet dat het onderzoek ondeugdelijk is geweest. De rechtbank zegt namelijk zelf dat de omvang van de fraude 'niet onverkort' is komen vast te staan in de rechtszaak. Bij die rechtszaak waren de accountants geen partij.

Voor het College staat vast dat de directeur de eigen administratie en aantekeningen heeft vernietigd. Deze stukken gaan vooral over de bedragen die de directeur onder zichzelf en de andere leden van het management verdeelde. Het College is het met de Raad van Tucht eens dat de directeur er in belangrijke mate voor verantwoordelijk is dat de omvang van de fraude niet precies kon worden vastgesteld.

Het College vindt de klachten over belangenverstrengeling onvoldoende onderbouwd. In het dossier zijn geen concrete aanwijzingen gevonden dat de forensisch accountants bij het onderzoek niet hun onafhankelijkheid zouden hebben bewaard.

Maatregel

Geen.

Annotatie Hans Blokdijk

Het onderzoek was uitgevoerd door accountants die waren verbonden aan dezelfde organisatie die de controle van de jaarrekening had uitgevoerd en daarbij fraude had vermoed. Dat de cliënt dan niet wordt gedwongen een andere (accountants)organisatie in te schakelen, lijkt mij logisch. Dat geldt ook voor het feit dat betrokkenen een intern onderzoeksrapport als uitgangspunt namen, maar kennelijk niet klakkeloos hebben gevolgd.

De conclusie dat niet per definitie sprake is van ondermaats werk als een andere instantie later afwijkt van de bevindingen van een onderzoeker, is geruststellend.