Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een AA is verantwoordelijk voor het afgeven van de samenstellingsverklaringen bij een Zaanse BV. De eigenaar van die BV verkoopt een deel van de aandelen aan drie andere BV's. Eén van die BV's is in handen van de nieuwe algemeen directeur van de Zaanse BV. Het kantoor van de Zaanse BV verhuist naar het pand van de nieuwe algemeen directeur en huurt daar een bedrijfsruimte. Verder doet de Zaanse BV zaken met de verkoper van kantoormeubilair en kantoorartikelen die in het nieuwe pand zit.

De AA is de accountant van al deze partijen en is samen met de algemeen directeur directeur-grootaandeelhouder van een andere BV. Bij de verkoop wordt onder meer afgesproken dat de huur niet boven de twaalfduizend euro uitkomt. De management fee van de algemeen directeur wordt gebaseerd op drie dagen werk. Maar de huur en de fee vallen hoger uit.

Klacht

De oorspronkelijke eigenaar van de Zaanse BV verwijt de accountant dat hij de samenstellingsverklaringen heeft afgegeven over de jaarrekeningen van 2007, 2008 en 2009 en zonder nader onderzoek akkoord is gegaan met de gepresenteerde cijfers. Hij heeft die cijfers niet getoetst aan de onderlinge afspraken tussen de aandeelhouders.

Zo heeft hij goedgekeurd dat in de jaarstukken 2007 en 2008 meer huurkosten zijn opgenomen dan de twaalfduizend euro die was afgesproken. Verder is hij akkoord gegaan met een hogere management fee voor de directeur. Bovendien is in 2007 ten onrechte 35.700 euro opgenomen voor de overdracht van de inventaris aan de Zaanse BV.

De klagende aandeelhouder verwijt de AA dat deze niet objectief heeft gehandeld omdat hij de belangen van de directeur voorrang heeft gegeven boven die van de twee andere aandeelhouders. De directeur zuigt de BV namelijk leeg met goedkeuring van de AA, met wie hij verschillende zakelijke banden heeft.

Oordeel

De Accountantskamer stelt voorop dat een accountant bij een samenstellingsopdracht weliswaar verplicht is zijn werkzaamheden met professionele deskundigheid en zorgvuldigheid te verrichten. Maar deze werkzaamheden zijn er niet op gericht en stellen hem niet in staat enige zekerheid te verschaffen omtrent de getrouwheid van een financieel overzicht. Wel moet de accountant nader onderzoek instellen als hij duidelijke signalen of aanwijzingen krijgt dat de gegevens die de leiding van een onderneming verstrekt niet juist zijn.

Voor wat betreft de jaarrekening van 2007 ontbraken die signalen en aanwijzingen. Wat de rekeningen van 2008 en 2009 betreft heeft de accountant nader onderzoek ingesteld. Dat sommige besluiten van de aandeelhouders juridisch gezien niet door de beugel kunnen, is niet de verantwoordelijkheid van de accountant. Op dit punt is de klacht is dus ongegrond.

De klacht over het gebrek aan objectiviteit verklaart de Accountantskamer daarentegen wel gegrond. Wanneer verschillende zakelijke relaties en belangen een bedreiging vormen voor de objectiviteit van de accountant moet deze maatregelen treffen om een objectieve werkwijze te waarborgen. Een enkele mededeling is daarvoor niet voldoende. De accountant had de aandeelhouders schriftelijk moeten informeren en de informatie schriftelijk moeten vastleggen. Op die manier is achteraf ook duidelijker te controleren of de accountant in overeenstemming heeft gehandeld met de Verordening Gedragscode (VGC).

De Accountantskamer wijst er "ten overvloede" op dat de VGC op zichzelf niet (direct) eist dat de accountant bij samenstellingswerkzaamheden de onafhankelijkheid waarborgt.

Maatregel

Gezien de ernst van het verzuim en de omstandigheden van het geval vindt de Accountantskamer een waarschuwing passend en geboden.