Opinie

Kwaliteitsontkenners

Met toenemende verbazing heb ik de opinie 'Beste Wopke' en de achterliggende brief aan minister Hoekstra van Antoinette Dijkhuizen gelezen. Zij stelt dat een weeffout in de accountancy een gezond toekomstperspectief in de weg staat.

Die weeffout wordt niet benoemd, maar als ik het goed begrijp is dat het feit dat accountants juridisch kunnen worden aangesproken op de kwaliteit van hun werk.

Dat reviews, onderzoeken met een negatieve uitkomst en tucht- en rechtszaken een diepe impact hebben op accountants, weet ik uit ervaring. Het is iets wat je niemand gunt, zeker niet als daar ook een heel mediacircus bij komt kijken. Toch moet de oplossing niet worden gezocht in het vrijwaren van accountants voor dit soort zaken. En het is ook geen reden om allemaal heel bang te worden en accountant als een gevaarlijk beroep te beschouwen. Dat is een schromelijke overdrijving. Schuren van treinen in ruil voor een uitkering, dat is pas echt gevaarlijk.

Lees de rubriek Tuchtrecht op Accountant.nl. Daaruit blijkt niet dat accountants worden veroordeeld om formaliteiten of om zaken die ze echt niet hadden kunnen weten of hadden moeten doen. Idem dito als je de rapporten van de AFM leest. Dus wijzen naar een ander is niet de oplossing. De enige oplossing is om te zorgen dat accountants kwaliteit leveren en, minstens zo belangrijk, dat accountantskantoren waarborgen dat ze dat ook daadwerkelijk kunnen en doen.

Met het aantreden van de Commissie Toekomst Accountancysector (CTA) lijkt er opnieuw discussie te ontstaan in de sector of er wel echt een kwaliteitsprobleem is. We kennen de klimaatontkenners, het past in het tijdsbeeld. Toch zou het ontzettend jammer zijn als de sector zich in dit sentiment zou laten meetrekken. Dat zou de oplossing van de problemen op de lange baan schuiven. Want welke bestuurder van een accountantsorganisatie durft met zijn hand op het hart te zeggen dat de controlekwaliteit van iedere controle inmiddels is gewaarborgd?

De kwaliteitsproblemen zijn nog niet opgelost, dat durf ik wel te stellen. Waarom? Omdat de oplossing naar zijn aard ingewikkeld is. Die complexiteit blijkt bijvoorbeeld uit de oorzakenanalyse die de Stuurgroep Publiek Belang in november 2017 uitbracht. Als ik de daarin genoemde drivers vertaal naar oorzaken dan lees ik: voortdurend wisselende teams, te grote en inhoudelijk niet passende portefeuille-omvang, te homogene teams, onvoldoende partner- en manager-betrokkenheid, onvoldoende vaktechnische kennis, onvoldoende professioneel-kritische houding, onvoldoende procesmanagement, onvoldoende comfortabel om een robuuste dialoog te voeren en onvoldoende inschakelen van deskundigen.

Dat gaat dus over het wezen van een accountantsorganisatie: over alle aspecten.  Het is niet één ding dat moet worden opgelost. Het is niet het oplappen van het bestaande model. Het is veel fundamenteler. En een fundamenteel probleem vraagt om een fundamentele discussie over de achterliggende oorzaken. Hoe is het zover gekomen en hoe gaan we dat oplossen? Wat zijn daarbij onze dilemma's? Wat moet er gebeuren en hoeveel tijd gaat dat kosten? Wie gaan we daar allemaal bij betrekken? Wat doen we in de tussentijd om wel in te kunnen staan voor de kwaliteit van onze controles?

De sector staat onder druk. Het wijzen naar toezichthouders, curatoren, criminelen zelfs, heeft geen zin. Voortdurend laten zien hoe goed je bezig bent ook niet, als het grote verhaal ontbreekt. Er is sprake van grote onzekerheid, want wat gaat de CTA beslissen?

De verstandigste stap in dit geval, lijkt mij, is om het heft in eigen handen te nemen en met een eerlijk en geloofwaardig verhaal naar buiten te komen. Laat maar zien waar je tegenaan loopt, waarom het moeilijk is, maar het toch moet. Dat vergt wel moed en leiderschap. Wie durft?

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Marianne van der Zijde adviseert accountantsorganisaties en is voormalig hoofd toezicht kwaliteit accountantscontrole en verslaggeving van de AFM.

Gerelateerd

28 reacties

Martijn De Kuiper

Uiteraard is er nog veel meer te zeggen dan alleen dit, maar i.p.v. oversimplificatie vooral blijven roepen hoe moeilijk de problematiek wel niet is helpt ook niet echt.

Ik word nog steeds een beetje naar als in deze discussie termen als 'Menselijke waardigheid' en 'Beschermen van het gezin' langskomen. Goedbeschouwd zijn accountants de top van de (economische) elite. Beschikken bij uitstek over de positie, het vermogen en het intellect om als geen ander hun positie te verdedigen en hun gezin te beschermen. Ze begrijpen de wereld om hun heen, hoeven geen (financiële) zorgen te hebben. En die mensen, die zouden bang moeten zijn? Als ze een keer hard worden aangepakt? De accountant is een bevoorrecht mens met alle voordelen die daarbij horen, laten we dat niet vergeten.

Ik heb mezelf opgegeven voor de 24e van Mei. Ik ben wat later waarschijnlijk, ik moet college geven, maar ik ga er zijn.

Endymion Struijs

Zoals ik eerder opmerkte is een podium als accountant.nl waardevol maar niet genoeg om tot de nuance in de discussie te komen. Dit geldt voor deze Opinie en de reacties er op eveneens. In dat kader, noblesse oblige, @Marianne nodig ik je uit voor de Rode Loper Amsterdam van vrijdag 24 mei vanaf 1600 in de Beurs van Berlage. Schuif je aan voor een debat ?

Ps aan allen: deelname is kosteloos en inschrijven kan online via https://www.studioams.nl/events/rode-loper-amsterdam-4e-editie_74/

Marianne van der Zijde

Antoinette, dank voor je reactie. Ik ben het eens met je constatering dat ‘het systeem’ heel zwaar kan uitpakken voor accountants die aangesproken worden op hun werk. Dat schrijf ik ook. Ik ben ook niet tegen een open gesprek daarover en hulde aan diegene die dat durven te benoemen en het gesprek daarover aangaan. Er mag over worden gesproken. Maar ik ben het radicaal oneens met je oplossing: accountants daarvan te vrijwaren. Zoals ik in mijn opinie aangeef is volgens mij het toezicht of de juridische aansprakelijkheid niet het probleem. Het probleem zit in de organisatie van de kantoren en de sector zelf. Zolang de oorzakenanalyse niet diep genoeg gaat om de onderliggende oorzaken van onvoldoende kwaliteit bloot te leggen, is iedere oplossing voorbarig en ongefundeerd. Je meer of minder anonieme verwijzingen naar allerlei mensen die het met je eens zouden zijn, overtuigen me niet. Laat die mensen voor zichzelf spreken. Ook het complotdenken: wie is er betrokken bij het schrijven van de tuchtklachten? spreekt me niet aan. Wat wil je daarmee suggereren? Dat zijn de advocaten van diegene die denken iets te winnen te hebben (inhoudelijk of financieel) t bij een rechtszaak. En als medewerkers je komen vragen ‘kan je mijn gezin beschermen?’ dan zou mijn antwoord zijn: ik doe mijn best, maar als ondernemer kan ik dat nooit garanderen. Dus laten we geen vijandsbeelden creëren maar met open vizier en in een open debat met ruimte voor verschillende inzichten komen tot een oplossing voor de sector.

Antoinette Dijkhuizen

Als medewerkers komen vragen ‘kan je mijn gezin beschermen?’ en het antwoord is ‘nee’, als advocaten en rechters aangeven dat het vak over-reguleert is, als jonge mensen massaal klagen en vertrekken, als je op zoek gaat naar accountants die fraude is overkomen en je luistert naar hun persoonlijke verhalen… dan kom je er achter dat we leven in een ecosysteem dat ziek en onveilig is.

Natuurlijk moet je als accountant je werk goed doen. Dat zal niemand ontkennen. Maar als je na jaren nog steeds dezelfde discussie voert, wordt het dan niet eens tijd om op zoek te gaan naar antwoorden op een dieper niveau?

Mijn waarneming is dat het plezier verdwijnt en dat de angst hiervoor in de plaats komt.

Als we een lerend beroep willen zijn zoals is opgenomen in de vernieuwingsagenda dan moet er ook ruimte zijn om te experimenteren en innoveren. Dat dat gaat namelijk door vallen en opstaan. En daarvoor is veiligheid nodig en commitment van alle betrokken partijen. En deze veiligheid is ver te zoeken.

Dan kunnen we wel steeds harder op de ‘angstknop’ drukken (want dat doe je op deze manier), maar je maakt het ecosysteem sterker onveilig met alle consequenties die erbij horen.

Het Rode Loper Debat is bedoeld om op een veilige en respectvolle manier met elkaar in gesprek te gaan. Het gaat om de Menselijke Waardigheid.

Tijdens het debat heb ik afgesloten met een gedicht opgesteld door een Marokkaanse metrobestuurder die zijn vrouw heeft verloren bij een terroristische aanslag.
“Ik zal vier duiven sturen naar de vier hoeken van de wereld, om liefde te verspreiden als enig antwoord op haat”.

Laat je inspireren door op een andere manier naar een situatie te kijken.

Met liefdevolle groet,
je collega Antoinette

Arnout van Kempen

Een goede accountantscontrole is fouttolerant. ACR=IRxICRxDR, u weet wel. En in DR zitten zowel het detectierisico als gevolg van het gebruik van deelwaarnemingen als het detectierisico als gevolg van uitvoeringsfouten. Bijgevolg betekent dat dat een accountant diens gegevensgerichte werkzaamheden zodanig dient te plannen dat zelfs als in de uitvoering fouten worden gemaakt, nog steeds de gewenste "redelijke"(hoog, maar niet absoluut) mate van zekerheid wordt verkregen.

Ik wil geen drammer zijn, hoewel ik zo wel genoemd schijn te worden, maar ik ben dan vooral erg voor de kwaliteit van argumenten, de kwaliteit van accountantstheorie en de kwaliteit van toepassing daarvan door accountants, maar ook door toezichthouders, Compliance mensen, stukjes schrijvers, etc etc.

Niet dat ik de wijsheid in pacht heb, verre van. Maar ik vind het wel redelijk om te vragen om maximaal de oversimplificaties te voorkomen.

En oh ja, als ik in een vliegtuig kan neerstorten heb ik ook graag 0 fouten. Maar dan is een fout dus wel "wat tot neerstorten leidt" en niet een verstopte wc.

Marianne van der Zijde

@Jan, er is er sprake van een risico-afweging: welke fouten wil je in ieder geval ontdekken met je kwaliteitssysteem? 100% materiële fouten met een grote financiële en maatschappelijke impact lijkt logisch en misschien een aantal formele fouten zonder consquenties voor de onderbouwing van de verklaring niet. Aan keuzes die je maakt als kantoor hangt vervolgens een prijskaartje en een resterende reputatie- en aansprakelijkheidsrisico voor het kantoor en de sector En nee, ik vind dus niet dat daarmee de prijs van een controle veel hoger mag worden. Ik snap ook niet op grond waarvan je beweert dat dat zou moeten. Zoals geschreven: ik denk (op basis van wat ik ruim dertig jaar in de praktijk zie, maar ik geef toe ik heb daar geen cijfermatige onderbouwing voor) dat de prijs van een controle niet hoeft te stijgen als alle inefficiency uit het proces wordt gehaald en de norm wordt verduidelijkt. Dus nee, ik ben niet zo naïef dat ik denk dat 100% foutloos mogelijk is. Ik denk wel dat de sector een hogere kwaliteitsambitie mag tonen dan ze nu laat zien.

Jan Bouwens

@Marianne

Moet ik in je antwoord lezen dat je inderdaad de tolerantiegrens op nul stelt? Krijgt een kwaliteitssysteem alleen een voldoende als ALLE verwijtbare fouten ook worden voorkomen in engagements?
En als dat je eis is, vind je dan dat de prijs van de audit veel hoger mag worden dan deze nu is ten einde aan je eis tegemoet te komen? Nogmaals 100% foutloos is onmogelijk

Marianne van der Zijde

@Jan,
Accountantskantoren zouden een goed werkend kwaliteitssysteem moeten hebben. Dat systeem moet waarborgen dat afwijkingen die door de accountant gevonden zouden moeten worden, ook ontdekt worden. Dat betekent dat er een maatschappelijk overeengekomen norm is waaraan het werk van de accountant moet voldoen en waarop de accountant die daaraan niet voldoet kan worden aangesproken. Probleem één voor het beroep is dat die norm er niet is (en ja ik ben met trots een ‘kwaliteitsdrammer’). Probleem twee is dat accountantskantoren hun primaire proces niet op orde hebben gegeven de oorzakenanalyse die door de kantoren zelf is opgesteld. Zonder mensen met vakkennis, een strak proces en een goed kwaliteitssysteem (op grond waarvan nooit een fout van één mens tot een incident kan leiden omdat er altijd sprake is van het ‘meer-ogen principe’) zullen er incidenten blijven en zullen ook jaarrekeningen waarin geen fouten zitten onvoldoende worden gecontroleerd. Dat is het probleem waar we het over hebben. Niet over een laatste foutje willen halen uit een systeem dat in de basis goed is. Het systeem is in de basis niet goed, dat zegt het beroep zelf. Daarnaast: een accountantscontrole hoeft helemaal niet duurder te worden als bovenstaande twee punten worden opgelost. Ik durf te beweren dat er dan enorme efficiciencywinsten te behalen zijn. Wat zou betekenen dat accountants ‘waar voor hun geld’ gaan bieden. En dat is toch waar het uiteindelijk allemaal om draait: doen wat de maatschappij van je vraagt voor een concurrerende beloning.

Jan Bouwens

Martijn

HHet is een volstrekte illusie om een tolerantiegrens voor zelfs verwijtbare fouten op 1 te stellen. Als het technisch al zou kunnen, zouden de kosten van een engagement een veelvoud zijn van de huidige kosten. De vraag is dan of de maatschappelijke kosten van assurance nog opwegen tegen de maatschappelijke voordelen ervan.
Wat hebben we ervoor over om de kans op het niet tijdig detecteren van een Imtechprobleem te reduceren tot 0.01% (nul kan niet). Mag de prijs van audit dan twee, drie, vier keer zo hoog zijn voor alle OOB audits? Ik verkondig hier geen mening over maar stel opnieuw een vraag

Martijn de Kuiper

Jan

Natuurlijk is 1 dan teveel. Hoe moet ik dat lezen dan? Ik heb 1199 keer mijn best gedaan, maar die ene keer had ik er geen zin in? Ik heb liever 50 ‘fouten’ waar een accountant kan aantonen dat hij alles goed heeft gedaan maar een fout heeft gemaakt in zijn ‘ professional judgement’ dan eenmaal een accountant die denkt ‘weet je wat, die omzet controleer ik even door een trendanalyse te doen’. Wat dan ben je bewust de boel aan het belazeren. In het eerste geval kan je zeggen: stom, niet goed gegaan, van geleerd en dat zal ik volgende keer beter doen.

Jouw vergelijk met een vliegtuig is wel grappig. Als een vliegtuig naar beneden komt, dan schrikt de wereld. Als er een tweede naar beneden komt, wordt dat type aan de grond gezet door de wereld. Ondanks dat de fabrikant beweert dat er niets aan de hand is en we gewoon door kunnen gaan.
Dat gebeurt hier ook. De accountancy is aan de grond gezet maar we blijven beweren dat er niets aan de hand is.

Het reduceren van de problematiek naar statistiek is te simpel. Want als het fout gaat bij een oob, dan zijn de gevolgen mogelijk verstrekkend. Daarom is het een oob.

Endymion, als je vindt dat opinies alhier te oppervlakkig zijn, dan zou ik zeker geen opinie meer plaatsen hier. Ik ben het wel met je eens dat je nooit alles kwijt kan in zo een stukje, en dat je vooral door moet blijven praten elders.

Dan ben ik alleen nog benieuwd hoe ‘gedram’ (interessante woordkeuze) verder bijdraagt aan de problematiek......

Jan Bouwens

Eer zijn niet veel mensen die zullen ontkennen dat kwaliteit beter kan (ik vind overigens de term ontkennen wel heel erg zwaar vanwege de connotatiie die er onherroepelijk mee is verbonden!, maar dat tussen haakjes).

We zullen nooit een kwaliteitsniveau van 100 procent foutloos bereiken. Van vliegtuigen verwachten we dat wel omdat daar de technische specificaties kunnen worden gezet. Zelfs daar worden soms fouten gemaakt. In ons geval is de menselijk fout wellicht 1 procent op alle 1.200 OOB controles. Mijn vraag die nooit is beantwoord luidt: is dat te veel zelfs als achteraf blijkt dat de fout verwijtbaar is aan de accountant of het bestuur? Hoeveel assurance willen we en wat hebben we daarvoor over?

Wim Nusselder

Ook ik miste een benoeming van die weeffout in het beroep in de brief van Antoinette.
Ik vroeg ernaar -ik was bij het debat- en kreeg geen antwoord.

De vraag wat kwaliteit is, is voor mij afdoende behandeld in de boeken van Robert Pirsig (1974 en vooral 1991).
I.c. is kwaliteit dat waartoe accountants op aarde zijn opgevat als waarde, als ‘moraal’.
(Ondertitels van Pirsig’s boeken: “An inquiry into values” resp. “An inquiry into morals”.)

Accountants zijn op aarde om onderling vertrouwen in zakelijke relaties in het maatschappelijk verkeer te vergroten.
Vertrouwen in relaties is niet definieerbaar en dus lastig meetbaar, maar iedereen begrijpt wat het ongeveer is.

Limperg hing vertrouwen op aan betrouwbaarheid van financiële verslaglegging.
Dat was destijds tot op zekere hoogte nuttig en bruikbaar.
Die focus wordt steeds minder bruikbaar.

Je kunt om de tuin geleid worden met betrouwbare selectieve financiële verslaglegging.
Je kunt terecht blind vertrouwen op onbetrouwbare financiële verslaglegging als de verslaglegger jouw belangen deelt en dus in ‘conservatieve’ richting afwijkt van ‘het’ getrouwe beeld.

Ja, ook angst speelt een rol in relaties.
Angst voor je imago, je status, je hypotheek.
De een is daar gevoeliger voor dan de ander.
De een HEEFT ook meer te vrezen dan de ander.

Wie daar TE gevoelig voor is moet misschien niet pretenderen de rug ook onder moeilijke omstandigheden recht te kunnen houden.
Angst is te mitigeren met morele en praktische steun van beroepsgenoten en collega’s; beter dan met beperking van aansprakelijkheid.
Aansprakelijkheid (of in elk geval de consequenties daarvan) kan verlegd worden van persoon naar organisatie en dat is onderling te regelen, ongeacht wetgeving.

anton ewoldt ra

Tegenwoordig is "het met verbazing kennis nemen; "zich er niet in herkennen" een beleefdere vorm om te zeggen "ik vind het niks" of "ik ben het er totaal niet mee eens". Gelukkig bestaat er vrijheid van meningsuiting en mag volgens mij iedereen zijn mening kenbaar maken en dat is ook de kracht van deze meningsuiting rubriek. Naar mijn idee had Marianne van de Zijde als zij op die bijeenkomst van de Rode Looper was geweest wat met een wat genuanceerdere blik op de brief aan Wopke gereageerd. Ik vind het daarbij betrekken van het schuren van treinen dat mensen daardoor blootstonden om kanker te krijgen misplaatst. Mijn verbazing en onbegrip gaat uit naar onze beroepsgroep dat we nu al 40-50 jaar roepen we moeten het beter doen en onze controles en onderzoeken meer afstemmen wat het huidige maatschappelijk verkeer wil en verwacht. Volgens mij doen we het nog teveel net zo als in de jaren 70 die heette onze size fits all en de redelijke mate van zekerheid tot een soort dogma hebben verheven, waar niet van afgeweken kan en mag worden. Ons probleem is ook dat wij de controlestandaarden bepalen en die de AFM weer zelf gebruikt om ons te controleren en als weeffout is te zien.
Wel staat voor mij voorop omdat een accountant in zijn beroepsuitoefening een hogere integriteit en hogere vorm van professionalisering moet hebben hij daar dan ook op mag worden aangesproken als hij zijn controle niet naar behoren heeft uitgevoerd en elk mens goed aanvoelt wanneer hij bewust iets niet doet wat wel had moeten gebeuren. Omdat kwaliteit kan lopen van 5.5 naar 9.5 en er geen uitgelijnde definitie is van wat is een normatieve controle, die i.o.is met het beroep en het m.v. Ik hoop dat de volgende "paas-"kolom van Marianne beter is . Zien we elkaar op 23 mei in de beurs van Berlage?



Mario van Buijtene

Minimaal uitgangspunt is zoals Arnout dat ook verwoord : voldoen aan wet- en regelgeving zoals het dossier voldoet wel of niet aan de NVCOS. Hier hebben wij ook een eed voor afgelegd dat wij hierons aan houden dus als je accountant of auditor word weet dat dit van je verlangd wordt. En je wordt ook vaak ondernemer en daar zitten altijd ondernemersrisico's aan - of je nu een dienst op product levert het zal moeten voldoen aan de minimale kwaliteitseisen en in ons geval minimaal voldaan aan onze beroepsregels (wet- en regelgeving). En ondanks de vele regels vind ik het vak nog steeds erg leuk en uitdagend.

Endymion Struijs

Dank voor de toelichting Marianne; het spijt me maar je hanteert met je titel van de opinie en relatie naar de brief m.i. een tendentieuze suggestieve retoriek die een veilig en genuanceerd debat ondermijnt. Zo van...waag het niet om zaken ter discussie te stellen, want dan ben je een kwaliteitsontkenner. De strekking van de brief en aansluitende debat is primair gericht op het een spade dieper brengen van de genoemde oorzakenanalyse, die vooralsnog wellicht meer de symptomen van nog dieper liggende systeem omstandigheden transparant maakt. Systeem omstandigheden die groter zijn dan op het micro niveau van een accountantsorganisatie en de beroepsgroep alleen. Bovendien wordt een lans gebroken de retoriek (wetenschappelijk) te onderbouwen voor zover mogelijk ten einde de potentiële verminderde effectiviteit van de beoogde maatregelen te beperken. Het is niet voor niks dat we de Rode Loper Amsterdam "live" debatten organiseren; het debat behoeft nuance en diepgang. Een Opinie op dit platform alleen is daar wat mij betreft te oppervlakkig voor.

Op vrijdag 24 mei a.s. in de Beurs van Berlage, Amsterdam, discussiëren we verder, Save the date, nadere informatie volgt!

jeffrey bekkerin

@Arnout
Wat een prachtige analyse en verwoording. Dit maakt mij ook een kwaliteitsontkenner. Uit je beschouwing concludeer is dat kwaliteit een “attractor” (dit is een begrip uit de systeemwetenschap) moet zijn; wat ook verklaart dat de focus moet liggen op het gehele kwaliteitssysteem. De vraag die eigenlijk gesteld moet worden is dan: wie zijn de spelers in dit systeem? Dit is niet alleen de accountant. En zijn hun onderlinge interacties consistent? Alleen een kwaliteit oorzaak/gevolg analyse op de accountantsorganisatie is niet voldoende, omdat je daarmee ontkent dat het een systeemprobleem is.

Arnout van Kempen

Bij de totstandkoming van de Wta (ik was een van de leden van het team dat de Wta de facto schreef, samen met een aantal juristen en een beleidsambtenaar van MinFin) was dit een vraag: wat is kwaliteit? We hadden geen antwoord, en dat is terug te zien in de Wta. De wet regelt geen kwaliteitskeurmerk, geen toezicht op kwaliteit, geen minimumeis aan kwaliteit. Wel toezicht op een kwaliteitsstelsel. Het toezicht via bijvoorbeeld dossiers zegt ook niet "dit dossier heeft onvoldoende kwaliteit", maar "dit dossier voldoet niet aan de COS".

In de stuurgroep voor het rapport met de 53 maatregelen, waar ik als een soort buitenspelspeler aan mocht deelnemen, hadden we dezelfde discussie. Ik heb daar betoogd dat we geen definitie hebben van kwaliteit, hooguit de veronderstelling dat je aan de COS houden een voorwaarde is om dat wat kennelijk kwaliteit is, en iets met vertrouwen in verantwoordingen door de afgifte van accountantsverklaringen te maken lijkt te hebben.

Vervolgens kwam het groenpaper over "kwaliteit" waarin een moedige poging werd gedaan het begrip te definiëren, en dat volledig verzande in vanalles dat best bruikbaar kan zijn maar nadrukkelijk géén definitie van "kwaliteit" was.

Ik weet ongeveer wat het klimaat is. Een klimaatontkenner is niet iemand die het klimaat ontkent. Wel iemand die ontkent dat de mens een doorslaggevende en afweerbare invloed heeft op de verandering van het klimaat.

Ik weet ook ongeveer wat kwaliteit is. Maar ik ben in die zin een kwaliteitontkenner dat ik ontken dat iemand een bruikbare operationele definitie heeft van controlekwaliteit die recht doet aan het doel van de accountantsverklaring: het verhogen van het vertrouwen van gebruikers in een verantwoording.

Dat de problemen van de sector deels veroorzaakt worden door gedram zonder te onderkennen dat dat drammen zelf ook problemen oproept ipv alleen bestaande problemen te benoemen, daar ben ik wel van overtuigd

Martijn Hengeveld

Marianne, als aanwezige bij het Rode Loper debat heb ik op geen enkele wijze gemerkt dat de brief aan Wopke die Antoinette daar voorlas en toelichtte de verplichting de we als sector hebben om de kwaliteit van de controles te verbeteren ontkende. Integendeel, de noodzaak hiertoe werd juist onderstreept. Het pleidooi was namelijk op gericht om dit te kunnen doen in een voor de betrokken accountant persoonlijk veilige omgeving zowel binnen het kantoor als vasnuit de media. Gezien de terechte wens van de stakeholders om met zowel snelle als fundamentele oplossingen te komen en het debat hierover mede gedreven wordt door de wens tot politieke besluitvorming en financieel-juridische afrekening (waarbij een tuchzaak de opmaat is voor een civiele zaak), dan door wetenschappelijk onderzoek, merk ik op dat om in dit krachtenveld als persoon te opereren en controleteams te leiden kan worden gevoeld als bedreigend en zelf angstig, maar dat ontkent geenszins de wil en noodzaak van alle aanwezigen tot kwaliteits-verbetering. Als je die aspecten gaat vermengen is er m.i. sprake van een weeffout.

Marianne van der Zijde

Wat is kwaliteit? Dat is inderdaad een goede vraag. Lees nog eens mijn opinie https://www.accountant.nl/opinie/20151/11/waarom-concurreren-op-kwaliteit-vooralsnog-een-illusie-is/. Dat neemt niet weg dat een pragmatische benadering mogelijk is: Kwaliteit is doen en goed doen wat je zelf in het controleplan als een noodzakelijke controlestap hebt opgenomen én overduidelijke risico’s niet over het hoofd zien. Kern van mijn betoog is: de aandacht van de problemen in de sector moet niet afgeleid worden door te gaan wijzen naar rechters, toezichthouders, curatoren e.d. die menen dat er sprake is van onvoldoende kwaliteit en dat aan de kaak stellen. De brief aan Hoekstra, zie ik ook als een afleiding van het werkelijke probleem. Dat kantoren aan de slag zijn: ja of dat betekent dat er sprake is van een duurzaam veranderingsproces? Ik twijfel daaraan. Op basis van de (nog niet diep genoeg gaande: de waarom van de waarom) oorzaakanalyse van de stuurgroep en de aard van de geconstateerde oorzaken. Maar ook het afzien van de OOB-vergunning door twee kantoren is een signaal in die richting. Kortom: ik mis een overtuigend verhaal dat de maatregelen die worden ingezet een duurzame verandering gaan brengen. Als dat verhaal er wel is, maar alleen nog niet goed genoeg gecommuniceerd: dan moet dat snel gebeuren. Als het toch moeilijker is dan gedacht, dan is het zaak om dat te erkennen en zo de verwachtingen beter te managen.

Jan Bouwens

Wellicht is het een idee deze opinie aan het debat van vorige week te koppelen: https://www.accountant.nl/nieuws/2019/3/rode-loper-debat-hoe-veilig-is-het-beroep-van-accountant/

Mario van Buijtene

Als je kiest voor het beroep om accountant te zijn en daarbij ook ondernemer wordt dan is het logisch dat je dan ook economische risico's loopt dat hoort juist bij ondernemerschap, anders krijg je een loterij zonder nieten. En als je kiest voor het zijn van een accountant of auditor zul je t.a.v. de kwaliteit minimaal moeten voldoen aan de wet- en regelgeving en die is in ons beroep uitgebreid. Maar het blijft een keuze om accountant of auditor te worden en dat moet een passie zijn. Maar het blijft een keuze en ik vind het nog steeds een prachtig beroep.

jeffrey bekkerin

Misschien moet kwaliteit als een emergente eigenschap worden gezien? Dit kan verklaren waarom het lastig is (of misschien niet lukt) om kwaliteit te “controleren”

Rene Vromans

Ik kan mij goed vinden in de eerste paragrafen van Marianne haar verhaal.

Kwaliteit evolueert net als veel zaken, waardoor de kwaliteit van gisteren niet de gewenste kwaliteit van vandaag is en al helemaal de niet de verwachte kwaliteit die morgen geleverd moet worden.

Vandaar ook dat de (oude) fundamentele vragen steeds weer opnieuw moeten worden gesteld en beantwoord maar dan in de nieuwe context.

Stap voor stap, maar niet denken nu het Eureka-moment te kunnen uitvinden dat eeuwig standhoudt.

Endymion Struijs

@Marianne de titel van het artikel is “kwaliteitsontkenners” en jouw Opinie verwijst naar de brief van Antoinette. Zou je kunnen uitleggen hoe die met elkaar samenhangen?

Harry Mock

Naast klimaatontkenners zijn er ook kwaliteitsontkenners,
De echte eenduidige definitie van "kwaliteit" heb ik nergens kunnen vinden, ook niet in de genoemde voorbeelden BW 2 titel 9, NV COS etc.


Richard Overweg

De basis van kwaliteit is in ieder geval, dat wat we met zijn allen met elkaar hebben afgesproken. Dat is dus de wet en regelgeving om kwaliteit af te dwingen. Om concrete voorbeelden te noemen BW 2 titel 9, NV COS etc.

jeffrey bekkerin

Misschien een domme vraag maar wat is eigenlijk "kwaliteit" in deze discussie? Het moet iets te maken hebben met vertrouwen, lijkt mij? En is hier een eenzijdige definitie van die voldoet aan de verwachtingen van het maatschappelijk verkeer? Is kwaliteit daarin een tastbaar iets of is het iets ongrijpbaars; zoals bijvoorbeeld vertrouwen? Het antwoord hierop kan wellicht helpen in welke richting de oplossing moet worden gezocht. En zou mij ook helpen de kwaliteitsdiscussie beter te volgen.

Jan-Willem Wits

Met alle waardering voor deze bijdrage val ik toch - als betrokken accountancytoeschouwer - met enige verbazing van mijn stoel. Als al deze fundamentele vragen nog steeds niet beantwoord zijn, dan is het volstrekt logisch dat het geduld van de stakeholders, te beginnen bij de politiek, op is. Hoeveel jaren wordt er binnen de sector al niet over kwaliteit gesproken? En hoe vaak is al niet beloofd dat de analyse helder is, de weeffouten boven tafel zijn gekomen en er nu echt gewerkt wordt aan een oplossing. Of Marianne heeft gelijk dat het echte werk nog moet beginnen of ze ziet niet wat er al gebeurd is. Ik vrees het eerste maar dat zou wel een enorm brevet van onvermogen voor de sector zijn..

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.