De populariteitsstem
Laatst las ik over de troost van de filosofie. Nu voel ik me over het algemeen niet echt miserabel, thuis of op het werk. Toch was het een interessant boek en ach, hebben we niet allemaal op zijn tijd baat bij wat troost?
Om een goede professional te zijn moeten we onszelf breder ontwikkelen dan enkel op ons eigen vakgebied. Filosofie leent zich hier uitstekend voor. Zo ook het boek De troost van de filosofie, van Alain de Botton.
Het eerste hoofdstuk van het boek gaat over de impopulariteit van Socrates. De beste man was erg nieuwsgierig. Hij stelde vragen, veel en over alles. Mensen werden er gek van. "Hoe bedoel je? Dat is toch vanzelfsprekend? Kom Socrates, ga je leaseauto in de was zetten of iets dergelijks." Socrates twijfelde aan wat voor de gemiddelde Athener de norm was, iets waar ze geen noodzaak zagen om bij stil te staan. En als het lastig werd vroeg hij nog eens door. Nee, hij was geen populaire man.
Lastpost
Vast herkenbaar, als accountant op controle voel ik me ook niet altijd even populair. We vragen tijd van de ondernemer, controller of directeur. We willen nadere toelichtingen en onderbouwingen, die vervolgens additionele tijd kosten. En als dit alles is beantwoord en opgeleverd, dan vragen we nog wat meer. Tel daarbij op dat de antwoorden op deze vragen flink tot last kunnen zijn.
Door mijn controles als accountant bij de Belastingdienst kan het voorkomen dat de belastinglast een stuk hoger wordt dan verwacht. En openbaar accountant, hoe blij is je klant met jou, als je een afkeurende controleverklaring afgeeft? Accountant in business, hoe wordt er op jou gereageerd, als je de klok luidt over paardenvlees dat onder het label ‘rund’ verkocht wordt?
Ook op andere vlakken kunnen we onze populariteit teniet doen: om voldoende kwaliteit te leveren ben je niet in staat een deadline te halen. Of je kunt een nieuwe klant niet aannemen, omdat je onvoldoende capaciteit hebt om het nodige werk goed genoeg te verrichten.
Trots
De mens doet van nature haar best om een positieve indruk achter te laten. Nu zijn accountants net mensen. Dat maakt dat het ook voor accountants niet (altijd even) gemakkelijk is om het juiste te doen. Nu heb je principes ook niet voor de leuk of voor het gemak, maar omdat we samen de overtuiging hebben dat het van belang is. Onze beroepseer staat bovenaan, onze trots.
Precies dat kunnen we leren van Socrates: het gaat niet om de populariteitsstem, het gaat om het principe. Hij bleef trouw aan zijn onderbouwde standpunt, ook toen hij geconfronteerd werd met grote weerstand. Dit kostte hem uiteindelijk zijn leven. Gelukkig hebben wij accountants een groot voordeel: wij worden niet snel met een gifbeker naar huis gestuurd, hooguit met slechte koffie.
Toegift: wist je dat je ook kan lachen met filosofen? Zo schreef Schopenhauer: "Een genie kan eigenlijk geen gezelschapsmens zijn, want welke dialogen kunnen er nu net zo intelligent en onderhoudend zijn als zijn eigen monologen?"