Accountant
NBA-platform voor accountants en financials
Overig
Magazine Podcast Dossiers Nieuwsbrief Contact
Home > Opinie > 2018 > 7 > Verslag uit Duitsland: contributie
Opinie

Verslag uit Duitsland: contributie

Leestijd van ongeveer 4 minuten 20 reacties

In mijn dagelijkse praktijk zijn splitsingen (carve-outs) mijn specialisatie. Daarbij help ik bedrijven zich te concentreren op hun kernactiviteiten en begeleid hen in dit splitsingsproces. De vraag die daarbij centraal staat is: waarvoor is de organisatie op aarde? Dit principe geldt niet alleen voor bedrijven, maar kan op bijna alles worden losgelaten: de overheid, goede doelen. En zelfs op, jawel, …de beroepsorganisatie van accountants(?).

Een Nederlandse basiszorgverzekering kost circa € 1.392 per jaar en geeft toegang tot één van de beste zorgsystemen ter wereld. Een jaar lang als openbaar accountant verplicht lid zijn van de NBA kost € 1.308 en geeft toegang tot waarschijnlijk één van de duurste beroepsorganisaties van accountants*.

In Duitsland houdt men van duidelijkheid. Zo is er een duidelijk verschil tussen de openbare taken en de private taken van de beroepsorganisatie voor accountants. Voorbeelden van de openbare taken zijn in Duitsland: het bijhouden van het accountantsregister, het afnemen van het examen, het klachtenproces, het adviseren van accountants bij consultaties en het inrichten van een systeem voor permanente educatie. De publieke taken zijn een plicht, ondergebracht in een Körperschaft des öffentlichen Rechts de Wirtschaftsprüferkammer; zij verzorgt een wettelijke taak, net als de koninklijke NBA.

Voorbeelden van private activiteiten zijn het verzorgen van opleidingen, het beroep promoten en de belangen van accountants behartigen. De private taken worden in Duitsland door verschillende instituten waargenomen, meestal in rechtsvorm van een vereniging. De grootste is het Institut der Wirtschaftsprüfer in Deutschland e.V. (IDW)in Düsseldorf. Voor mkb-accountants is er de vereniging WP.net e.V. in München. Het IDW heeft een geweldig cursusaanbod voor een faire prijs, biedt gratis video’s met vaktechnische updates en interessante podcasts voor haar leden aan. Daarnaast heeft het IDW via belangenbehartiging bereikt dat accountants geen bedrijfsbelasting betalen (Gewerbesteuer, circa vijftien procent afhankelijk van de gemeente) en een eigen Versorgungswerk voor arbeidsongeschiktheid en pensioen hebben. Daardoor hoeven zij niet aan de algemene pensioenregeling, die door middel van een omslagstelsel werkt, mee te betalen. Accountants verzekeren zich daardoor als beroepsgroep gemeenschappelijk voor pensioen en arbeidsongeschiktheid, zonder dat er een commerciële verzekeraar aan te pas hoeft te komen. Naar mijn waarneming erg efficiënt en voordelig voor de beroepsbeoefenaars en daarmee ook een indirect voordeel voor het maatschappelijk verkeer.

Het lidmaatschap van de WPK en het Versorgungswerk zijn wettelijk verplicht, het lidmaatschap van het IDW of WP-net is een keuze. De NBA vervult echter ook privaatrechtelijke taken en het lidmaatschap is geen keuze.

Het openbare orgaan (WPK) en de privaatrechtelijke vereniging (IDW) hebben ook hele andere contributies. Zo is de contributie voor de Wirtschaftsprüferkammer momenteel € 468 per jaar en die van het IDW voor accountants in loondienst € 150 per jaar. Blijft de vraag: hoe kan het verschil van € 690 per jaar (€ 1.308 - € 468 - € 150) in contributie tussen de Duitse en Nederlandse beroepsorganisatie worden verklaard?

Een korte analyse leert me dat een belangrijk verschil in de personeelskosten van de beroepsorganisatie ligt. Zo geeft de NBA circa € 15 miljoen aan personeelskosten uit voor 121 Fte en daarmee zijn de gemiddelde personeelskosten circa € 124k. Ter vergelijking: in 2017 lag het gemiddelde brutosalaris voor een partner/ vennoot-RA volgens het jaarlijkse beloningsonderzoek van de NBA op € 137k. Bij de WPK liggen de personeelskosten per FTE op slechts € 88k per jaar.

De accountant vervult een belangrijke maatschappelijke dienst. De contributies aan een beroepsorganisatie worden in de uurtarieven aan het maatschappelijk verkeer doorberekend. De Nederlandse accountant moet echter € 690 per jaar meer doorberekenen dan zijn Duitse collega. Daarom is een efficiënte beroepsorganisatie, die zich concentreert op de wettelijk verankerde kerntaken, in het maatschappelijk belang. Dat de gemiddelde personeelskosten bij de NBA zo hoog liggen als het gemiddelde van een partner/vennootsalaris-RA, komt me toch wel erg hoog voor. Al helemaal omdat de medewerkers van de NBA geen ondernemersrisico dragen. Daarbij is de vraag of de NBA-medewerkers ook de 8,3 overuren van de partner/vennoot-RA’s per week maken (gemiddelde bij de grote kantoren).

Toegegeven: de Duitse beroepsorganisatie heeft niet zo'n mooie nieuwssite als Accountant.nl met een professionele redactie en circa vier miljoen paginaweergaven per jaar. Er bestaat ook geen Young Profs-organisatie bij de WPK, waar bij het IDW sinds kort een Jung-WP Forum begonnen is. Begrijp me niet verkeerd, ik ben absoluut bereid de prijs voor een kwalitatief hoogstaande beroepsorganisatie te betalen (zo ben ik ook overtuigd lid van het IDW geworden), maar de bijdrage aan de privaatrechtelijke activiteiten moet wel een keuze zijn. Ik verheug me al op de reacties.

Noot
* De jaarrekening van de Belgische beroepsorganisatie is, voor zover ik het kon vaststellen, achter een ledenportaal verstopt. Het lidmaatschap 2017 van de ICAEW kost £ 355 per jaar.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Dr. WP Tjibbe Bosman RA is universitair docent auditing aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

20 reacties

Jan Weezenberg

@Harry Mock RA 1 september 2018
En met al die 121 medewerkers is het toch niet gelukt om te bewerkstelligen dat de leden in de decembervergadering electronisch kunnen stemmen.
Erger nog: met een uitgebreid bestuur en bijna 20.000 leden wist Mevr. van Arkel vorig te melden "jullie prima uitgewerkt systeem mag niet (van het Ministerie)".
Het bestuur stelde later: we zullen het nog een keer in het beleidsoverleg aan de orde stellen en vervolgens kreeg de pottenbakkerij weer een order voor een grote doofpot.

Dit stond allemaal op Accountant.nl !


Vriendelijke groet,
Jan Weezenberg

Harry Mock RA

Een uitstekende analyse .
Uit de reacties komen nog niet eerder zo expliciete gemaakte gegevens naar voren.
15.000.000 gedeeld door 121 Fte is toch echt 124.000 .
Het wordt tijd om te publiceren hoe de verdeling van de werkzaamheden van deze 121 medewerkers is tussen de publieke en private taken.
Het lijkt er inderdaad op dat de niet OOBers de OOBers subsidieren.
Een toeslag op de contributie per controleopdracht zou eerlijker zijn.

En met al die 121 medewerkers is het toch niet gelukt om te bewerkstelligen dat de leden in de decembervergadering electronisch kunnen stemmen.

Corneel Spil, voorzitter OvRAN

De enige reden waarom de NBA contributie zo hoog is het feit dat er geen splitsing bestaat tussen wettelijke taken en private taken. Immers, slechts een afnemend aantal van hooguit 10% van de 21.290 NBA-leden per ultimo 2014, houdt zich bezig met wettelijke controle. Het merendeel daarvan werkt bij de BigFour. Alleen voor hen is het daarom van groot belang splitsing tussen wettelijke taken en private taken te voorkomen. Zolang de overheersende invloed van BigFour niet wordt opgelost door een pluriforme organisatie via overleg of juridische procedures, verandert er niets.

Tjibbe Bosman

2/2 De heer Wammes geeft aan dat het beloningsbeleid is vergeleken met financiele instellingen en daarmee vergeleken redelijk is. Is deze peer group correct? NBA medewerkers hebben natuurlijk met complexe juridische en economische vragen te maken. Maar hebben niet te maken met marktrisico’s, rentecurves, derivaten, etc. Daarnaast blijven de medewerkers van financiele instellingen, zoals we onlangs in het FD konden lezen, vaak lang werkeloos. Buiten de financiele instelling kunnen zij blijkbaar niet tegen vergelijkbare voorwaarden een baan vinden. Is dit dan een redelijke vergelijking?

Blijft nog het punt van de scheiding publieke en private taken. De heer Wammes heeft gelijk, deze scheiding is niet altijd duidelijk. In Duitsland heeft men ervoor gekozen om dit in de Duitse wet op het accountantsberoep (Wirtschaftsprüfersordnung) vast te leggen.

Tjibbe Bosman

1/ 2 Bedankt voor de goede en inhoudelijke reacties. Ik heb de werkgever bijdragen aan de WPK inderdaad vergeten mee te nemen in mijn berekening. Een bijdrage per afgeronde wettelijke controle klinkt echter als een rechtvaardigde doorbelasting, die er op dit moment bij de NBA niet is.

De heer Christmann brengt het punt dat de meeste Wirtschaftsprüfer ook Steuerberater zijn en daardoor ook contributie aan de Steuerberaterkammer betalen. Dat klopt, dit is echter geen noodzaak om het vak van accountant in Duitsland uit te mogen oefenen. Als Wirtschaftsprüfer mag men ook belastingadvies geven. Hetzelfde geldt voor het IDW, ook dit lidmaatschap is een keuze en niet noodzakelijk om het vak van accountant te mogen uitoefenen.

Ik begrijp van de heer Wammes dat de Nederlandse beroepsorganisatie 17,4 miljoen uit contributies haalt, wat vergelijkbaar is met de 16,7 miljoen van de WPK. Echter is de Duitse economie bijna vijf keer zo groot. Daarnaast heeft de WPK maar liefst 6 kantoren (Landesgeschäftstellen) in Berlijn, Stuttgart, München, Hamburg, Frankfurt en Düsseldorf en het NBA er slechts één.

Ook geeft de heer Wammes aan: „Het gemiddelde brutoloon van een NBA-medewerker, exclusief vakantie, werkgeverslasten en pensioenpremies, bedroeg in 2017 € 69.000.“ Toch staat er in de jaarrekening een hogere personeelslast. Vallen de pensioenlasten, vakantie, etc zo veel hoger uit? Of is er sprake van uitschieters naar boven?

Willem Okkerse

Staat de redactie nu ook al vijf keer reageren toe?
The animal farm is er niets bij

Berry Wammes

Ter aanvulling: in het laatste jaarrapport 2017 tonen we de kosten en financiering per kernactiviteit. Dit doen we aanvullend op de standaard jaarrekening. Overigens is de aanname dat klanten de kosten van specifieke dienstverlening ook als zodanig toegerekend willen hebben niet zonder meer van toepassing op de NBA, die immers een collectieve contributiegrondslag kent voor het uitvoeren van de diverse wettelijke taken.

Berry Wammes

Geachte heer Terpstra,
Elk jaar worden zowel de jaarrekening als de begroting inclusief contributieniveaus vastgesteld door de Algemene Ledenvergadering. Jaarrekening en begroting geven inzicht in de opbouw van de kosten en financiering van de activiteiten. In dit geval dus geen autoriteit die hier toezicht op houdt, maar de leden van de NBA zelf. Dat zijn 21.000 accountants, dus dat moet goed komen...

Theo Terpstra

Geachte heer Wammes,
De heer Goossen heeft helemaal gelijk als hij stelt dat bij projectgerichte commerciële bedrijven en not-for-profit bedrijven een juiste toerekening een levensvoorwaarde is. Als voorbeeld geef ik graag nog de drinkwatersector. Zoals bekend behoren de Nederlandse drinkwatertarieven tot de laagste in de wereld (zelfs inclusief de diverse belastingen die daarop worden geheven). Desalniettemin is in de nieuwe Drinkwaterwet (DWW) van 2009 een artikel opgenomen dat stelt dat de eigenaar van een drinkwaterbedrijf tarieven hanteert die kostendekkend, transparant en niet discriminerend zijn (Art. 11 lid 1 DWW). De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is de toezichthouder op de drinkwatersector en de Autoriteit Consument en Markt (ACM) geeft ILT advies over tarieven van drinkwater. De ACM concludeert uit de Drinkwaterwet dat de tarieven van ieder drinkwaterbedrijf gebaseerd moeten zijn op een bedrijfseconomisch verantwoorde kostenverdeelstaat, en ziet daar ook op toe.
Uit de bijdrage van de heer Goossens maak ik op dat de NBA niet zou beschikken over een goede onderbouwing van haar tarieven. Dat lijkt mij toch sterk. Is dat wel zo?

Toine Goossens

Berry,

Dank je voor dit antwoord. Toch is het niet het antwoord waar de PKI accountant in het MKB mee akkoord zal kunnen gaan. Als het bestuur van de organisatie niet weet hoe kosten aan de verschillende kostendragers zijn toe te rekenen, dan is een verantwoorde exploitatie niet mogelijk.
Bij projectgerichte commerciële bedrijven en non for profit bedrijven is een juiste toerekening een levensvoorwaarde. In mijn praktijk was dat een zeer belangrijk onderdeel van het accountants advies.
Subsidie afhankelijke bedrijven kregen al 30 jaar geleden de deksel op hun neus als dat niet in orde was, ik wijs je op het ESF schandaal.
Een dienstverlenende onderneming die niet in staat is om haar kosten aan de juiste projecten toe te rekenen, kan rekenen op het ene na het andere conflict met haar klanten. Met een forse schadelast van niet declareerbare uren als gevolg.
De adviserend accountant in het MKB zit daar bovenop. Als het met de klant niet goed gaat, gaat het met de praktijk ook niet goed, althans niet zo goed als zou kunnen.

De NBA kent deze drijfveren om tot een goede verantwoording te komen niet. Daarom is het zeer belangrijk dat bestuur en directie hun verantwoordelijkheid nemen en het toerekenen van kosten aan kostendragers zichtbaar maken.

De vertrouwenscrisis waar de NBA nu al jaren meer worstelt heeft er alles mee te maken dat een groot deel van de leden niet tevreden is met de wijze waarop er met hun belangen wordt omgegaan. Los dat op met doelheffingen.

Ik voorspel dat de neuzen daarna snel dezelfde kant op kunnen gaan.

Jan Weezenberg

@anton ewoldt ra 30 juli 2018
Geachte Heer Ewoldt,
U schrijft
“Wat staat er tegenover de bijdragen van de groep leden zonder inkomen m.i. 3000 x 159= € 477.000 voor alleen de 4 x Accountant en een dag deel bijpraten?”

Mijn antwoord:
Niets !

Waarom dan toch blijven ?
Nostalgie…

Vriendelijke groet,
Jan Weezenberg

Thorsten Christmann

Geachte kollega's. Het is niet te vergeten, dat de praktijk/kantoor ook een contributie moet betalen an die Wirtschaftsprüferkammer - dus de werkgever betaalt ook nog een bijdrage voor enkel Wirtschaftsprüfer die bij hem werkt.
In Duitsland zijn ook de meeste van ons Wirtschaftprüfer tegelijk Steuerberater. An die lokale Steuerberaterkammer is ook nog een bijdrage te betalen. Dat is in de geval van de Steuerberaterkammer Westfalen-Lippe ca. EUR 400 per jaar.

Beste Grüße T. Christmann

anton ewoldt ra

Wat staat er tegenover de bijdragen van de groep leden zonder inkomen m.i. 3000 x 159= € 477.000 voor alleen de 4 x Accountant en een dag deel bijpraten?
In duits systeem zou dat volgens mij vallen onder private organisatie.
Waarom kunnen leden die met pensioen gaan niet ingedeeld worden bij hun beroepsmatige bezigheid bij pensionering?
Dus als een lid stopt als openbaar beroepsaccountant hij/zij gewoon lid blijft van de LOA groep en als interne acc bij pensioen bij LIA? Dan voorkom je meteen de negatieve discriminatie die bij de leden zonder inkomen ontstaat, omdat zij nergens meer bij horen en te vaak genegeerd worden bij vacatures etc. Terwijl toch de wet de mogelijkheid opent voor het instellen van nieuwe ledengroepen. Ongeveer drie jaar gelden kreeg ik het advies om vooral te kijken naar de vacatures binnen de NBA. Nu na 3 jaar heb ik nog geen één vacature gezien waarop een lid zonder inkomen kon reageren.

Berry Wammes

Goed punt. De verhouding tussen private en publieke taken is een regelmatig terugkerend onderwerp binnen het NBA-bestuur. In zekere zin maken we al verschil tussen pbo-activiteiten waar de leden hun contributie voor betalen, en bijvoorbeeld cursusactiviteiten die eigen inkomen genereren. Tegelijkertijd is de grens niet altijd helder. Kwaliteitsbevordering en collectieve belangenbehartiging zijn wettelijke taken, en het verzorgen van cursussen en debatten kan daar onderdeel van zijn. Het bestuur is zich echter bewust van mogelijke belangenconflicten. In gevallen waar dat aan de orde is prevaleert altijd het pbo-belang.

Toine Goossens

Berry,

Een bijdrage betalen per afgeronde controleopdracht is voor het instituut dat de wettelijke taken uitvoert een volstrekt normale doorberekening. Ik ben blij dat je dit aspect in de discussie brengt.
Ik ben daar direct voor, en met mij de meerderheid van de leden naar ik aanneem. Het is de perfecte evenredige toerekening van kosten aan de prestaties. Binnen de bedrijfseconomie de meest voorgestane methode om kruissubsidies tussen verschillende prestaties uit te bannen.
Het verstoort namelijk het (in)zicht in de bijdrage van die prestaties aan het bedrijfsresultaat.

Om dat effectief te doen ligt een splitsing van activiteiten voor de hand.

Het opent ook de mogelijkheid om doelheffingen op te leggen. Ik heb al herhaaldelijk gewezen op de PA en PR bijdragen die de leden van de NOvAA betaalden om het imago van de beroepsgroep hoog te houden. Hoe beter dat imago, hoe meer studenten voor het beroep zullen kiezen en hoe minder vervelende artikelen in het FD en hoe minder bemoeienis van de politiek. Met een doelheffing komen alle kosten die veroorzaakt zijn door gebrekkige controles bij de juiste kostendrager terecht.

Het is een anomalie dat de beroepsgroep van accountants aan kruissubsidiëring doet. Bij een klant zouden we daar een forse opmerking in de management letter over maken.

Theo Terpstra

Blijft de door de heer Bosman aangegeven splitsing tussen publieke en private taken van de Duitse beroepsorganisatie voor accountants. Kan de heer Wammes toelichten waarom de NBA deze splitsing niet maakt?

Berry Wammes

Dan het antwoord op de tweede vraag, over de personeelskosten. De personeelskosten van de NBA waar de heer Bosman naar verwijst omvatten álle kosten die de NBA maakt voor zowel zijn eigen personeel als de 13 medewerkers van de gelieerde organisaties, inclusief opleidingen, pensioenafdrachten en werkgeverslasten.
Het gemiddelde brutoloon van een NBA-medewerker, exclusief vakantie, werkgeverslasten en pensioenpremies, bedroeg in 2017 € 69.000. Dit terwijl het partnerinkomen van € 137.000 uit het beloningsonderzoek een nominaal salaris betreft en niet de winstdeling en bonussen meeneemt. Het verschil in inkomen van een NBA-medewerker en een partner is dus aanzienlijk groter dan de heer Bosman suggereert.
In 2017 heeft de NBA haar beloningsbeleid laten benchmarken met vergelijkbare werkgevers (waaronder financiële instellingen en andere beroepsorganisaties). De conclusie was dat zowel beleid als uitvoering ten aanzien van de beloningen marktconform waren.

Berry Wammes

De heer Bosman roept twee belangrijke vragen op.
1. Is het Duitse lidmaatschap van de beroepsorganisatie goedkoper dan de Nederlandse en
2. zou dat mogelijk liggen aan de hoge personeelskosten van de NBA?
De gemiddelde contributieniveaus van de Duitse en Nederlandse beroepsorganisaties zijn vergelijkbaar.
Voor de Wirtschaftsprüfungskammer (WpK) betalen 21.000 leden 16,7 miljoen, en in Nederland betalen 21.000 leden 17,4 miljoen. De verklaring voor de verschillen die de heer Bosman constateert ligt in de onderliggende contributieverdeling. In Nederland dragen openbaar accountants meer bij dan accountants in business (resp € 1308 en € 436), in Duitsland vraagt de WpK een extra bijdrage per afgeronde controle. Deze laatste bijdrage neemt de heer Bosman niet mee in zijn berekening.

Iets vergelijkbaars geldt voor het Institut Deutsche Wirtschaftsprüfer (IDW), die met staffels werkt. Zo betaalt bijvoorbeeld een accountant met een kantoor met een omzet van € 300.000 euro € 446, aanzienlijk hoger dan de basiscontributie van € 150 euro waar de heer Bosman vanuit gaat.

Voor het antwoord op de tweede vraag plaats ik een nieuwe reactie, gezien het maximum aantal toegestane tekens.

Jan Weezenberg

Geachte Heren Bosman en van Wingerden
De vraag van de Heer Bosman getuigt van een goede PKI.
In dit verband is het aardig om kennis te nemen van een toelichting bij de gedragscode van het NBA Bestuur.
*Daarmee wordt ook onderstreept dat het besturen van een beroepsorganisatie…. iets wezenlijk anders is dan het managen van een onderneming.
(Met kanttekening : het besturen van not for profit organisaties is geen onontgonnen terrein)
*Het doel van NBA wordt hier beschreven: blijvend dienen van belang van o.a. maatschappelijk verkeer.
*de werkwijze van besturen is echter in principe goed vergelijkbaar met het besturen van organisaties in het algemeen.
Die werkwijze heeft betrekking op het inzetten mensen en middelen met als ontwerp-eis
-doelgericht, de vraag van Heer Bosman : waarom (why)
-doelbewust: de hele organisatie inrichten om doelbewust aan de slag te gaan, o.a. door een excellent planning and control system (how)
-doeltreffend: een uitstekend intern beheersingssysteem
-doelmatig: op economisch verantwoorde wijze

-ondersteund door een effectieve bestuurlijke informatie-verzorging met als afronding een verantwoording met de bedoeling décharge te verkrijgen.

Het sluitstuk van deze besturings-cyclus, namelijk het afleggen van verantwoording tegenover de belanghebbenden is een apart verhaal dat niet meer past in de 2000 tekens regel.

Vriendelijke groet,
Jan Weezenberg

Rene van Wingerden

Een gedeeltelijke verklaring: Duitsland is met 80 mln inwoners ongeveer 5x zo groot als Nederland. Sommige kosten varieren niet met het aantal leden (bijv. het ontwikkelen van opleidingen), andere wel (bijv. aantal consultaties).

Van de totale kosten moeten dus de 'vaste kosten' (die niet varieren met het aantal leden) van een beroepsvereniging moeten dus in Nederland over minder leden worden verdeeld.

Dit zou deels kunnen verklaren waaromde contributie in Nederland hoger is.

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.

Relevantie Datum