Opinie

Reactie op het AFM-rapport

Ik ben gisteren veelvuldig gevraagd om een reactie op het AFM-rapport over de veranderingen en toetsingen ten aanzien van de accountancysector. Door de pers, collega’s en studenten. Dit was mijn reactie: (1)

De veranderingen in de accountantssector xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Het is goed om te benadrukken xxxxxxxxxxx de xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

Echter, xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxx. Het valt mij op dat xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

Wat betreft de veranderagenda is van belang op te merken dat xxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxx en xxxxxxxxxxxxxxx. Maar anderzijds xxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

Ik vind het schandalig dat xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx, en xxxxxxxxxxxxxxxxx. Dit vanwege
xxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

Tevens toont het AFM-rapport aan dat de stellingen, zoals betrokken in een recent artikel van professor De Waard en consultant Van der Zijde grotendeels xxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

Als ik kijk naar de resultaten van Grant Thornton en EY kan ik kort zijn: xxxxxxxxxx.

In de reactie van PwC valt mij op dat xxxxxxxxxxxxxxxxxx. Waar wordt gesteld dat, merk ik op xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxx. En voorts is van belang dat xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.

Enfin.

Wat betreft de door de AFM gehanteerde werkwijze xxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxx het xxxxxxxxxxxxxxxxx voor xxxxxxxxxxxxxxxxxx maar
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx Edoch: xxxxxxxxxxx.

Naar de toekomst toe is het van belang om xxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxx.

(1) Ik merk op dat ik vanwege mijn lidmaatschap van de Monitoring Commissie Accountancy (MCA), enkele delen van deze reactie onleesbaar heb gemaakt. Dit conform de uitgangspunten van het reglement van de MCA.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Marcel Pheijffer (1967) is hoogleraar Forensische Accountancy aan de universiteiten Nyenrode en Leiden.

Gerelateerd

16 reacties

Student E

@ Student F: Lees mij post nog eens een keer zou ik zeggen :) Dat was precies mijn punt als reactie op een eerdere post.

Student F

De RAC, student E? Weet je hoe lang die al vervangen zijn door de COS?

Wim Nusselder

Beste Marianne,
Goed dat je Marcel aanspreekt op het weinige wat hij inhoudelijk zegt in deze persiflage op een antwoord op een WOB-verzoek en illustratie van de spanning tussen 2 van zijn petten.
Hij noemt de door jou ‘betrokken stelling’ in ‘een recent artikel’ in één adem met die van Dick de Waard, vermoedelijk doelend op diens opinie dd. 25/6, die hij onjuist acht blijkens zijn reacties daaronder.
Jij vermoedt kennelijk dat hij in jouw geval doelt op het interview met jou dat het FD 27/6 publiceerde, waarin je stelt dat de normen voor accountantscontrole onvoldoende duidelijk zijn.
Nu voeg je daar aan toe dat volgens jou “uit het AFM rapport blijkt dat accountants nog niet in staat zijn om basale controletechnieken goed toe te passen”.

Ik ben het met je eens dat radicalere oplossingen nodig zijn en vind het bewonderenswaardig dat je daar als NBA-bestuurslid publiekelijk voor uitkomt.
Ik weet echter niet zo zeker of ik goed begrijp welke oplossingen je voorstaat.
Bij wat ik begrijp heb ik sterke twijfels.

Is toepassen van “basale controletechnieken” (nog steeds) een noodzakelijke voorwaarde om controlezekerheid te krijgen?
Beter gezegd: dragen (slechts) basale controletechnieken bij aan het vertrouwen in publieke cijfers en daarmee in organisaties (de maatschappelijke relevantie van accountants)?
Zijn veel organisaties niet te gecompliceerd geworden en opereren ze niet in te complexe of zelfs chaotische omgevingen om ‘basale controletechnieken’ nog bruikbaar te laten zijn?
Misschien moet het hele controleperspectief wel kantelen bij organisaties die opereren in omgevingen die niet voorspelbaar en niet beheersbaar zijn?
Als het (in dergelijke omgevingen) niet meer voorspelbaar en dus planbaar is hoe een organisatie zijn doelen kan realiseren, waaronder financiële doelen, hoe zinvol zijn planning & control cycli dan nog?
Hoe zinvol is verslaggeving (waaronder financiële verslaggeving) en toetsing van betrouwbaarheid van verslaggeving als er geen bruikbare planning is om verslaggeving tegen af te zetten?
Als ook resultaten uit het verleden zo weinig garantie bieden voor de toekomst dat ook de vergelijking van cijfermatige resultaten tussen perioden weinig sturingsrelevantie meer heeft?

Ja, in gedigitaliseerde omgevingen is gedigitaliseerde controle mogelijk, nuttig en nodig.
Gelukkig leven we niet in een volledig gedigitaliseerde 1984/Circle wereld en dat gaat niet gebeuren ook, denk ik.
Als de normen (regels?) voor accountantscontrole nu onvoldoende duidelijk en/of bruikbaar zijn, waardoor komt dat dan (en hoe heeft dat zo kunnen komen, als ze vooral door accountants zelf opgesteld zijn)?
Door gebrek aan helderheid, door een overdaad en/of doordat normen & regels ontworpen voor relatief simpele omgevingen niet meer bruikbaar zijn in gecompliceerdere, complexere en chaotischer omgevingen?

‘Basale controletechnieken’ zijn bruikbaar in simpele contexten, waarin goed en fout, oorzaak en gevolg evident zijn.
Dat maakt ze echter niet relevant in gecompliceerdere contexten en vooral niet in complexe contexten en chaotische (gepolitiseerde) omgevingen, waarin wicked problems spelen.

Ik ben bang dat de AFM zich daar ook onvoldoende rekenschap van geeft.

Coen

@marianne:
Alan Watts zei eens: the report is more important then what the man actually does. Laten we daar eens van leren en niet in verzanden.

Jan Weezenberg

@Marianne 30 juni 2017
Woorden schieten te kort voor een reactie

RJAM Vromans

Het valt niet uit te sluiten dat als wij vroeger als accountants de RAC gewoon goed hadden toegepast de AFM en de NV COS helemaal niet nodig waren geweest.

Ik vind de bijdrage van Marcel wel grappig, zoals hij waarschijnlijk ook bedoeld was, en daardoor hoeft niemand zich op haar/zijn teentjes getrapt te voelen.

Alle Bergsma

Hahahaha, geweldig!

Student E

@ Anton:
De gemiddelde student zal ook niet heel veel meer in de RAC's kijken. Onderdeel van het probleem is misschien ook wel dat in de top van de piramide nog mensen rondlopen die niet meer volledig op de hoogte zijn van de meest recente wet- en regelgeving en daardoor toezeggingen doen die niet realistisch zijn?

Koen

@ Student D: Lees de recent gepubliceerde correspondentie tussen de AFM en de accountantskantoren (oa. boetebesluit KPMG) en je snapt de achtergrond van deze opinie beter!

anton ewoldt ra

Laten we n.a.v. dit weer zeer teleurstellend rapport ons eens weer meer gaan bezinnen op hoe we in 2018-2019-2020 onze controles gaan uitvoeren i.p.v. accountants toekomstvisies te laten schrijven hoe we in 2030 en daarna zullen werken. Laten we ons nu gaan bezinnen op de verbetering van de controle uitvoering op de werkvloer bij klanten en minder focussen op de randvoorwaarden voor een goede controle. Dat de kwaliteit van ons werk ondermaats blijft is misschien ook wel een maatschappelijke trend dat veel tegenwoordig gehaast, oppervlakkig, vluchtig,globaal, de grote lijn en er weinig diepgang is . Met een 6- en 6+ is men vaak al tevreden over de kwaliteit van het uitgevoerde werk. Kijk ik naar de opleiding dan is men met examens al met een 5.5 (afgerond 6!) geslaagd. Wat natuurlijk ook een belemmerende factor kan zijn is dat de uitvoerenden studenten nog geen kennis hebben van de vele RAC's en toepassing theorie auditging en BIV. die pas later in de opleiding zitten. Voorts moeten de accountants meer tijd besteden tijdens de controle uitvoering en bovenop de begeleiding zitten van assistenten die controleprogramma dagelijks op de werkvloer uitvoeren. De bekende vragen hoe, waarom, waarmee, aan de hand van, wat bij een controle moeten weer meer aandacht krijgen. Nu verschuilen we ons vind ik te vaak achter de "dooddoeners" cultuur en gedrag verander je niet zo maar; vanaf nu gaan we het beter doen; er is al veel op papier gezet; implementatie van verbetermaatregelen kost nu eenmaal tijd; we vooral over de organisatie van het beroep praten. etc.


Student D

Buitengewoon teleurstellen dat er een nagenoeg compleet gecensureerd artikel wordt gepubliceerd. Dit bevat geen enkele toegevoegde waarde. Ik begrijp niet waarom deze reactie als dusdanig wordt ingestuurd en ook niet waarom dit publicatie-waardig wordt geacht...

Marianne

“Tevens toont het AFM-rapport aan dat de stellingen, zoals betrokken in een recent artikel van … consultant Van der Zijde grotendeels … “ Suggereer je hier “onwaar zijn”? Je hebt gelijk als je mijn stellingname interpreteert als “er is alleen sprake van een interpretatieverschil, het beroep doet het goed.” Maar dat is niet wat ik zeg. Het beroep doet het helemaal niet goed (lees mijn columns van de afgelopen twee jaar). Het enige wat ik in het interview met het FD bespreekbaar wil maken is dat de normen en de kern van het beroep (professionele oordeelsvorming) een belangrijke belemmering zijn om stappen voorwaarts te maken. Als na 10 jaar toezicht uit het AFM rapport blijkt dat accountants nog niet in staat zijn om basale controletechnieken goed toe te passen (want daar gaat het over in het AFM-rapport en nog niet eens over de vraag wat je moet überhaupt moet doen om voldoende controlezekerheid te krijgen). Dan is er een probleem. En dat probleem moet worden opgelost, voor het maatschappelijk verkeer, maar ook voor de mensen die werken in de accountantsorganisaties. Ik ken geen accountant die het niet goed wil doen, maar het is te moeilijk om jezelf aan de haren uit het moeras omhoog te trekken. Daarom is het tijd voor radicalere oplossingen. Ik zie de oplossing niet in het verbeteren van het huidige systeem, maar van een totale kanteling daarvan. Daar hoort bij digitalisering van de controle, een heldere normstelling, een ander organisatiemodel (zie mijn column leren van klanten). En als je je product en je organisatie verandert, dan hoort daar een andere cultuur bij en een ander verdienmodel. Marcel, volgens mij hebben we dezelfde doelstelling. Het enige wat ik van je vraag is een open blik te hebben, ruimte te geven aan andere meningen. Dat is wat het beroep nodig heeft. Discussie op inhoud en niet op de persoon.

Een collega

Vandaag ben ik scheidsrechter, morgen sta weer langs de zijlijn te schreeuwen.

Student RA

In het kader van deelname aan het publieke debat had ik van jou een ongecensureerd stuk verwacht Marcel, zoals dat van een hoogleraar mag worden verwacht.

Wim Nusselder

Kortom: opinieleider en/of individueel kritische waakhond van het beroep zijn is niet verenigbaar met lidmaatschap van de MCA.

Arjan Wolbink

Een van je sterkere opinies Marcel :-)

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.