Opinie

Red de goede accountant #MeToo

Het gebeurt dagelijks en veel meer dan men vermoedt of zich kan voorstellen. En dat is verschrikkelijk en kan eigenlijk niet langer! Dat moet anders.

Dagelijks breken vele accountants hun hoofd over ethische vraagstukken, het publieke belang en hun eigen belang tegen elkaar afwegend in lastige spagaatposities tussen klantbelang, kantoorhiërarchie, partnergroep en omzetbelang. In de verbeteringsnood voor de accountants heeft niemand nog bedacht dat, naast hoge kwaliteitseisen, ook betere beschermingsbepalingen nodig zullen zijn. Zodat de goede accountant niet door verkeerde druk en gebrek aan vangnet toch (ongewenst) een foute accountant zou kunnen worden.

Financieel adviseur, klassiek controleur, consiglière of onafhankelijk auditor zijn wat typeringen van de accountant. Maar vaak krijgt die ook minder fraaie betitelingen. Boeven, zakkenvullers, graaicultuur. Laten we eerlijk zijn, de accountant is een draak met twee koppen. De onafhankelijke controleur èn de betrokken adviseur!

De samenleving wenst een door de accountant gecontroleerd jaarrapport. Zo verdient de accountant zijn brood, omdat de broodheer hem nodig heeft. En ja, wiens brood men eet, diens woord men spreekt... Dat is in de ogen van velen het systeem. Tal van fraudezaken blijven aan het licht komen. De accountant moet ter verantwoording geroepen; die had het moeten zien, moeten melden. Rapporten, blogs en media worden volgeschreven over maatregelen. Meer toezicht en cultuurverandering om het maatschappelijk vertrouwen te herstellen en de verwachtingskloof (Limperg) te dichten. Het is niet genoeg, het vertrouwen komt niet terug. Wanhopig wordt toevlucht gezocht in nog meer wetgeving.

Wat verwachten we nu eigenlijk van de mens die accountant is? Is er te voldoen aan de verheven normen? Ethiek, professionaliteit, integriteit, kwaliteit en objectiviteit zijn competenties waar je aan verbonden bent als accountant en deze bevestig je in de beroepseed. Er worden eigenschappen verlangd die moeten garanderen dat je leeft en werkt naar de normen die de eer en stand van het accountantsberoep waarborgen. Immers, 'Auditors zijn de onverschrokken verdedigers van de waarheid', zoals (ex)minister Dijsselbloem de accountants in een toespraak (FAR, juni 2017) toedichtte.

Uit het visiedocument 'Een Beroep met Toekomst' (NBA, oktober 2017) blijkt dat de positiekeuze zich richt naar een accountant die vóór alles het publieke belang dient. Met als vijfde thema: de accountantstitel als sterk merk.  Dat is nog eens een uitdaging: vanuit de kelder naar de zolder! Want onderwijl lijdt en bukt de beroepsgroep onder het vernederende genoegen dat valt op te maken uit de maatschappelijke en politieke behoefte om te straffen.

Zie hier het punt dat mijn inziens ernstig onderbelicht is gebleven. Wordt de goede accountant wel geholpen om die verheven beroepsbeoefenaar te kunnen zijn? Onze tijd van hyper-transparantie eist een zuivere auditor met de waarheid als beroepseer. Dat betekent ook durven melden als die waarheid te kort wordt gedaan.

Hoe dan? Geheimhoudingsplicht, geheimhoudingsrecht, meldplicht, meldrecht, meldhulp van NBA of van AFM, blamefree melden, hulde of de roe voor de melders? Het klassieke klokkenluidersdilemma: angst voor gevolgen, carrière in gevaar voor de 'waarheid'. Is veilig melden eigenlijk wel bestaanbaar? Wie moet de veiligheid van de melder garanderen? Beroepsorganisatie, toezichthouder, werkgever, maatschappij?

Geef accountants toch de plek die hen toekomt: die van melder. Zij zijn in die positie in beginsel geen dader en in beginsel geen slachtoffer. Wat helaas tegenwerkt is dat opdrachtgevers, werkgevers, collega's of andere betrokken derden, niet gebaat bij (openbare) melding van onjuistheden, te veel invloed kunnen uitoefenen om de auditor te beletten onverschrokken te zijn. Professor Weishaupt (1775), onderzoeker van machtsstructuren, stelde het risico immers al vast: het belang zichzelf te handhaven, is groter dan de roep van het geweten.

Tijd voor een #METOO en schoon schip maken. Kom naar voren, kaart alsnog aan, hou niet langer je mond, schaam je niet, laat je niet compromitteren in je beroepseer! NBA, AFM, maatschappij: red de goede accountant! Voor degenen die het lef hebben deze collectief verzwegen last van het beroep nader te onderzoeken en naar boven te brengen: ik ben bereid de mouwen mee op te stropen!

De accountantskant van de kloof moet echt een betere kade krijgen of eigenlijk een veel veiliger haven, wil de accountant als verdediger van de waarheid dat publieke belang goed kunnen dienen. Een sterk merk is goed gestut!

Met mijn visie op De Griekse Tragedie van de Accountancy wil ik een hart onder de riem steken van alle accountants die bij lezing direct terugdenken aan de keren dat zij (nood)gedwongen een andere kant op moesten kijken. Ik ben zelf geen accountant, maar zit professioneel wel dichtbij en heb gezien en ervaren, #METOO!

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Mr. drs. Antje Kuilboer-Noorman is econoom, jurist, bestuurder en commissaris. Zij is lid van de Kwartiermakers-werkgroep Intermediairmodel.

12 reacties

Antje Kuilboer-Noorman

Beste Rik, Erik,
Bedankt voor jullie reacties en gedachten hierover. Rik, de vraag of de vrijheid om te melden niet optimaal is geregeld, stuit al op de kern. Eerst even het melden zelf. Er zijn al tal van mogelijkheden om fouten en fraude te kunnen bespreken of te kunnen melden, binnen eigen kantoor, bij NBA en bij AFM. Voor elk probleem, van vaktechnisch tot moreel-ethisch of simpelweg strafbaar, zijn er loketten en ook weer loketten daarboven ingericht. Best optimaal geregeld dus en elke accountant heeft de vrijheid om bij misstanden, fouten of fraude, die de opdrachtgever niet wenst op te lossen, te gaan melden volgens de aangeleerde beslisboom, eigen leidinggevende, partner of werkgever of compliance afdeling, interne vertrouwenspersoon, het externe whistleblower loket, de instanties. De vraag is dan dus niet of men wel de vrijheid heeft om van die meldroutes gebruik te kunnen maken, de vraag is of men zich voldoende of optimaal vrij VOELT om van de meldroutes gebruik te kunnen maken. En dat is een veel moeilijkere vraag en vergt wellicht de ontwikkeling van een fermere backbone in de beroepsgroep, namelijk die van onvoorwaardelijke, onderlinge steun en rugdekking aan elkaar voor de waarheid en dus ook collectieve afwijzing van de foute rugdekking of doofpot voor de verkeerde zaken, door geld, macht, succes en bonus. De veel besproken perverse prikkels en de verkeerde druk. Het cultuurprobleem.
Precies waar Erik zijn gedachten over liet gaan: ‘gewend zijn aan de verkeerde druk?’ Om dat wezenlijk te kunnen veranderen, is het collectief afwijzen van machtsmisbruik, verkeerde druk, intimidatie of onderdrukking door klant of eigen kantoor, de eerste stap. Is daar een toegankelijker #MeToo loket bij bijvoorbeeld AFM voor nodig? Ik weet het niet. Misschien wel. Zijn er veel accountants met wroeging en gewetenspijn, gecompromitteerde beroepseer, omdat ze hebben verzwegen of geaccepteerd omwille van eigen bescherming of eigen belang? Ja zeker, en zij leven met hun last in alle soorten en maten. Het zal zeker helpen als er een flinke hoos bekentenissen of meldingen komt, dan kan met het collectief zwijgen alvast afgerekend worden.
Hoe zou het moeten verlopen om te komen tot een meer ideale situatie, waarbij de accountant als melder de vrijheid VOELT altijd het juiste te kunnen en mogen doen. Ongeacht waar de verkeerde druk vandaan komt. Komt die van buiten, van de klant, dan treft de klant het niet, want er wordt op het accountantskantoor 1 lijn getrokken. Komt die van binnen, dan treft de onderdrukker het ook niet, want men steunt elkaar als vakbroeders op kantoor, ook tegen de baas als het moet, toch? Is er geen steun binnen kantoor, ja dan moet de melder dus naar buiten, naar de instanties, met alle risico’s van dien. En dat is waar de bescherming beter, onafhankelijker en vooral eerlijker geregeld zou moeten zijn, in opvang, begeleiding, afscherming en nazorg voor de melder. Wie moet dat betalen? De ‘vervuiler’ betaalt, is dan mijn gedachte. Is dat eenvoudig te realiseren? Nee zeker niet.
Welk model is dan het beste? Een stevig en hard strafsysteem, waarbij de dreiging van de schadevergoeding voor de foute partij (klant of kantoor) zo groot is, dat deze het wel uit het hoofd gaat laten om zaken niet eerder al wel op een correcte wijze te gaan oplossen. De melder krijgt dan dus de macht en het doel is dat machtsmisbruik niet meer loont en na verloop van tijd niet of nauwelijks nog voorkomt, omdat de cultuur wezenlijk is veranderd. Of is een model met een meer verholen en omzichtig of liever voorzichtig systeem het beste, waarbij voor alle stakeholders (klant, kantoor, melder), met de kwetsbaarheid van hun eer en faam, imago en carrières rekening kan worden gehouden. Of bestaat dat model al, maar werkt het gewoon niet goed of niet meer?
Universele dillema’s in tal van omgevingen en hiërarchieën. Als een acteur niet mee deed aan seksistische casting spelletjes, was het ook voorbij met uitnodigingen om mee te mogen dingen naar de rollen in de nieuwe producties. Worden deze acteurs door de daders of de maatschappij vergoed voor rollen die ze niet kregen en geld dat ze niet meer konden verdienen, of het succes dat ze niet konden verwezenlijken omdat ze het podium tot het grote publiek werd ontzegd door de machtsmisbruikers? De rollende #MeToo-golf zwelt aan, maar heeft de kust nog niet bereikt, flinke storm of tsunami? Dat weten we nog niet.
Een pasklaar antwoord heb ik dus niet. In onze huidige maatschappij in de transitie naar volledige transparantie, geholpen door de technologie, de open mondiale communicatie en de verandering van maatschappelijke waarden, duiden de richting van waar het naar toe gaat. Met de #MeToo beweging breekt er iets open, over de hele wereld en is het mogelijk geworden dat elke stem gehoord wordt, omdat er wordt geluisterd. Wat een ieder daar ook van vindt. Machtsmisbruik en fout gedrag is uit, waarom? Omdat de maatschappij dat niet meer wil. Hoe? Door het naar buiten te brengen en aan de kaak te stellen. Wat gaan we daar dan nu mee doen? Zorgen dat het niet meer kan gebeuren, het onmogelijk maken. En dan uiteindelijk dat wij het normaal gaan vinden om het goede te doen en elkaar daar onvoorwaardelijk in zullen steunen. Dan is er ook geen gewenning aan verkeerde druk meer.

Hoog over en eerder filosofisch, dan praktisch. Ik geef het onmiddellijk toe. Het stellen van de vragen zijn in deze discussie, naar mijn mening, het beste begin. Hoe het er dan uit gaat zien? Eerst smerig en daarna mooi, eerst chaos en dan orde, eerst slopen en dan opnieuw gaan opbouwen.

Alles heeft altijd een begin. En dat wat kracht heeft, kracht ontwikkelt en kracht krijgt, zal als het gewild wordt en gedragen wordt, als het nieuwe in de plaats komen voor het oude. Ook wel beter bekend als een cultuurverandering dus.

Rik Blijham

Ik ben dan wel erg benieuwd hoe die beschermingsbepalingen eruit zouden moeten zien want dat blijft wat mij betreft erg onduidelijk. Dat accountants vrij moeten zijn om te melden wat ze te melden hebben, daar zal niemand op tegen zijn. Dat die vrijheid momenteel niet optimaal geregeld is, niemand zal het ontkennen. Maar hoe ziet dat schoon schip maken en naar voren komen er concreet uit? In welk verband zou dat moeten gebeuren? Toch niet via social media neem ik aan. Antje dicht de NBA, de AFM én de maatschappij een rol toe; ik krijg niet goed voor ogen hoe dat eruit zal zien.

Erik

Het zou heel mooi zijn wanneer men geen ervaring heeft met het probleem dat de auteur beschrijft, maar je kunt de ogen er niet voor sluiten dat het een realistisch probleem is. Helaas komt het probleem waarschijnlijk zo vaak voor dat veel lezers van dit stuk de verkeerde druk inmiddels als normaal ervaren, als ze zelf al niet meedoen aan het uitoefenen van die druk. Tegen de tijd dat men accountant is heeft men immers al jaren de kunst afgekeken op een kantoor waar die verkeerde druk aanwezig was. Betere beschermingsbepalingen lijken me dan ook een erg goede maatregel.

Antje Kuilboer-Noorman

Geachte heer Koelewijn, beste Martin,
Tekstbeleving en tekstbedoeling zijn soms niet eender. Uw bedoeling was niet stekelig, nu ik u beter begrijp. En zie ook dat het u eigenlijk verbaast dat er geen stortvloed van reacties is gekomen. Die had ik eerlijk ook nog niet verwacht, maar dat komt vanzelf wel. Niet hier en niet nu meteen. De deksel knelt al tijden, wanneer het kookpunt wordt bereikt, knalt die pot vanzelf. Althans dat hoop ik eigenlijk wel, niet vanwege de sensaties en de sappige verhalen, de ontslagen en het omvallen van foute bazen, maar gewoon omdat de loutering van collectief stoppen met zwijgen zo thuis hoort in deze tijd van transparantie. Dat er hier nog niet zo veel op komt, wil voor mij niet zeggen dat er geen #MeToo verhalen onder de accountants zijn. Overigens word ik persoonlijk wel al benaderd, dus weet dat ze er zijn!

Bovendien is het blijkbaar campagnetijd en trekt de verkiezingenstrijd voor de nieuwe NBA leider meer publiek, ook dat is begrijpelijk.

Martin Koelewijn

De grens tussen kritisch, professioneel kritisch en vervelend is wazig en persoonsgebonden. Ik was niet geïrriteerd. Ik wilde u niet een plaats wijzen of verwachting managen. Dat zijn uw belevingen. U krijgt reactie op uw opinie. Dat kan soms zo gebeuren. Wat ik idd bedoelde te zeggen: de opinie lezend en in ogenschouw nemend de huidige omstandigheden, zou uw - goedbedoelde, uit het hart gegrepen en helpende hand uitstekende - artikel toch een stortvloed van positiviteit en steunbetuiging moeten opleveren? Dat doet het kennelijk niet. Dat moet toch te denken geven? Er zijn immers circa 20000 accountants.
Doe ermee wat u ermee wilt doen.

Toine Goossens

Beste Antje,

Paarlen voor de zwijnen, als ik Martin goed begrijp., al heb je daar een omgekeerde redenering voor nodig om dat te zeggen Martin.

Ooit, in een recent, maar allang vergeten verleden, was de inbreng van breed denkende accountants in de beroepsdiscussie behoorlijk groot. Stap voor stap brachten zij met hun opinies en commentaren de essenties van het probleem in beeld. Lieten zij zien hoezeer gedrag centraal staat in het beroep van de accountant. En hoezeer de fundamentele beginselen sturend voor dat gedrag zou moeten zijn.

De teloorgang van de accountantsmoraal werd scherp geanalyseerd, werd als uiting van de vertrouwenscrisis verklaard, veroorzaakt door de sterk veranderde omstandigheden van de laatste 40 jaar.

Uitgebreid werd daarbij ook stilgestaan bij de filosofen die veel invloed op het denken over de moraal hebben gehad en hoe de link te leggen is tussen het gebrek tot navolging van hun wijze lessen en de zo sterk veranderende moderne omstandigheden. De Griekse tragedieschrijvers zijn daarbij, helaas, niet aan de orde gekomen.

Van die groep van 20, 30 actieve accountants heeft vrijwel geen enkele de maatregelenballotage overleefd. Zijn niet eens voor die ballotage uitgenodigd. Zij hoorden immers niet bij onze club, het waren klokkenluiders, tegensprekers. Gezaghebbend ja, zij hebben accountantsgedrag op de agenda geplaatst, was daar waardering voor?, nee helemaal niet.

BIG4 en de NBA controle beleidsafdeling sturen op loyaliteit. Loyaal, dat zijn alleen de mensen die dezelfde taal spreken, de mensen die wij goed kennen, de mensen waarmee wij door een deur kunnen, niet van die lastpakken die ons in de weg zitten en moeilijke vragen stellen.

Dat die lastpakken de intentie hebben om het beroep voor een vrije val te redden, zij gaan immers mee het schip in, komt niet in hen op.

Ja, een tragedie met alleen maar verliezers.

Antje Kuilboer-Noorman

Geachte heer Koelewijn,
Goed dat ook u uw mening ventileert en misschien uw irritatie wilt uiten. En fijn dat u de behoefte voelt mij een plaats aan te wijzen of misschien mijn verwachtingen van de impact van mijn opiniestuk voor mij wilt managen. Dat is aardig van u. Het is me echter niet geheel duidelijk wat u met uw slag precies wilt raken. Ik vind persoonlijk de inhoud van de opinies vele malen interessanter, dan het tellen van de duimpjes.
Met vriendelijkste groet,
Antje

Martin Koelewijn

Geachte mevrouw Kuilboer,
Slechts 3 reacties, waarvan 2 van één hand, van iemand die geen accountant is. En een zeer beperkt aantal duimpjes.
Zou het dan niet gelezen zijn? De opinie van Moling inzake vertrouwen geeft aan dat opinies wel degelijk veel gelezen worden. Zou het dan niet aanspreken? Of zou het niet voorkomen? Of zou men gewoon bang zijn? Dat laatste past wel een beetje in de #metoo sfeer: daar worden momenteel personen zonder enige vorm van "recht" veroordeeld én gelynched (figuurlijk dan). Daargelaten of de beschuldiging terecht is of niet.
Wie het weet mag het zeggen.
Maar uw crie de coeur is beklijft kennelijk niet.

Antje Kuilboer-Noorman

Beste Toine,
Dank, ik kijk graag mee en wil ook graag nader gaan onderzoeken, inderdaad van buiten naar binnen.

De laatste nieuwsberichten op dit forum tonen dat het werkelijk een Griekse tragedie is geworden. Deze betiteling van de toestanden in mijn stuk was ook niet lukraak gekozen. Oudheid en wijsheid bestuderen, levert veel inzicht op bij het aanschouwen van vergelijkbare gebeurtenissen in huidige tijd.

Wanneer je de Constitutie van de Atheners en de Orationes van Isocrates, Demosthenes, Socrates en Plato over de besturingsproblemen van democratie, oligarchie en monarchie, gevolgen voor het volk en voor aristocratie, naleest en dit plaatst in het licht van het door de oude filosofen als hoogste doel verheven: de beoefening van Parresia – de waarheid spreken als plicht- dan zie je in het hier en nu bij het accountancy schouwspel, tot diep in de eigen beroepsgroep aan toe, deze prachtige geschiedenis zich bijna letterlijk herhalen! Lees je daar de laatste colleges van Michel Foucalt bij over het klassieke begrip Parresia en haar betekenis in de Oudheid opgewerkt naar de moreel-ethische betekenis nu, dan heb je een compleet inzicht in de akten die nog gaan komen in dit toneelstuk.

Het indelen van de rollen voor wie dan de aristocraten, de volksvertegenwoordiging, de goden, de machtigste en invloedrijkste atheense families en wie de spartanen mogen gaan spelen, laat ik graag aan ieders eigen creativiteit en plezier over.

Helaas is ook uit de historie slechts advies en wijsheid te halen en zijn er geen panklare oplossingen hoe de huidige Atheners (lees Accountants) hun stadsbestuur èn bestaansrecht op de juiste wijze moeten inrichten en behouden. Discussie is goed en leidt tot beter, vrijmoedig waarheid kunnen spreken is daar een zeer belangrijk en noodzakelijk onderdeel van. Van buiten naar binnen ook.

In mijn beleving behoeft de beroepsgroep niet alleen het stevig ingezette onderwijs in Audit Quality, maar vooral ook in het vak Beroepsfilosofie! Even niet rekenen of controleren, maar praten en denken over waarheid, eerbaarheid, dapperheid en onafhankelijkheid.

Parrèsia en Ethica!

Als buitenstaander, met alle professionele respect uiteraard, mag ik wel zeggen dat de buitelingen die er worden gemaakt, van een tribunaal voor het NBA bestuur voor de tuchtrechter, de openlijke voorzittersstrijd over wie er op de bok van de NBA moet komen, ongenoegen over macht en invloed van de Big4 kantoren en alle andere strijd en ongenoegen die er woedt onder en over de accountancy, enorm vermakelijk zijn.

Echter, er schuilt ook echt gevaar in de ‘grappige’ toestanden. De standing en het belang van de accountant glijdt hierdoor voor de buitenwereld wel steeds verder af. En dat is niet goed! Om het respect van buiten te behouden is het van wezenlijk belang elkaar van binnen ook te blijven respecteren en waarderen, alleen samen kom je verder.

Vriendelijke groet,
Antje

Toine Goossens

Beste Antje,

Een verademing deze blik van buiten naar binnen. Zolang de NBA echter door de BIG4 gegijzeld wordt, zijn ook uw woorden van nul en generlei waarde.

Vanaf 2007 tot aan het onthutsende moment van de introductie van de 53 maatregelen heb ik met veel ijver en genoegen meegetrokken aan de discussies op accountant.nl.

Op dat moment namen namelijk de regelneven de macht over de toekomst van de NBA over. Weg het werken aan de Professioneel Kritische Instelling. Stamp de regels erin, leg de verplichte eed af, en het walhalla van partner worden staat voor u open.

Vanaf dat moment ben ik gestopt met het aanbieden van opinies. Aan een dood paard moet je niet trekken.

U en diverse andere externen hebben inmiddels die dood geconstateerd. Dat hindert de regelneven niet. Zij kijken veel naar Dr. Pol namelijk. En net als hij spuiten ze het dode paard vol stimulantia, dan lijkt het net alsof het nog leeft. In tegenstelling tot Pol hebben deze spuiters echter geen enkel benul van effectieve behandelmethodes. Zij denken echt dat regels en verplichtingen zalig makend zijn. Als Pol dat zou doen, dan was hij nooit zo populair geworden.

Nee als Pol constateert dat zijn invloed is uitgeput, dan informeert hij zijn maatschappelijk verkeer en maakt hen deel van de doodnoodzakelijk uit te voeren handelingen. Nimmer hoor je daarbij enige wanklank. Pol is namelijk recht door zee.

Daardoor ligt Pol ook zo goed in de markt. Hij draait er niet omheen en dat levert hem louter positieve publiciteit op. Kom daar nou eens aan bij de huidige NBA. Het is alweer jaren geleden dat er aandacht voor Public Affairs was. Is gauw in de doofpot gestopt, er was alleen negatief nieuws te melden.

De BIG4 hebben de grote ervaring van de NOvAA met het communiceren van kwaliteit en de PR en PA bij het vuilnis gezet. Daarmee beschadigen zij nog dagelijks het positieve imago van de adviserend MKB accountant. Dat hindert hen niet, net zoals hen dat niet hinderde bij het Nivra.

Ik zie Marco Moling geen voorzitter worden. De BIG4 gaat weer machtigingen organiseren. De machtiging als voorwaarde voor het dienstverband denk ik dan. Aan tegengeluid hebben we hier een broertje dood.

In deze Griekse tragedie zullen de MKB accountants ermee stoppen om weg te kijken. Ook hun naam wordt te grabbel gegooid.

Ik verwacht een definitieve scheiding in 2018. Laat de controle accountants maar lekker doormodderen, de MKB accountants stappen op. En net als in het verleden zullen zij daarbij de 2e kamer aan hun zijde vinden.

Wim Nusselder

Oeps: "Betrokken adviseur zijn is NIET per se de negatieve kant."

Wim Nusselder

Ja, #MeToo.
(Wat heerlijk om dat als man te kunnen schrijven dankzij deze reframing.)

Als controller.
Regelmatig in dubio of ik een klok wel of niet zal luiden (nou ja: belletje).
Behoefte aan steun in de rug, onder andere van mijn externe accountant.
Maar ook van andere bewakers van moraal en ethiek, zoals Antje, kennelijk.
Over de grenzen van beroepsgroepen en organisatiebelangen heen.

De accountant is geen draak met twee koppen, maar heeft een Januskop.
Hij/zij heeft een positieve en een negatieve kant, is een godheid, een autoriteit als zij/hij daarvoor kiest.
Vertrouwenspersoon in de zin van bouwer aan een ‘high trust society’, bij een juist evenwicht.
Betrokken adviseur zijn is per se de negatieve kant.
Alleen vrienden kunnen je de waarheid zeggen.

Wat redt de accountant?
Vooral collectief verantwoordelijkheid nemen, mijn inziens.
Ruim vóórdat er klokken geluid moeten worden.

Ik zie de publieke management letter als cruciaal instrument.
Daarmee kan de NBA het beroep pro-actief op de kaart zetten.
Niet alleen per sector, maar ook maatschappijbreed.
‘Public governance letters’
- over de risico-regel-reflex,
- over de wildgroei van beheersing en toezicht,
- over de audit society en Risikogesellschaft,
- over duurzaamheid & weerstandsvermogen van de samenleving bij de uitdagingen waarvoor de mensheid staat.

Als steun in de rug van accountants én van alle andere zakelijke professionals.
Om hen te herinneren aan hun maatschappelijke verantwoordelijkheid en om naar te kunnen verwijzen als ze die nemen.

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.