Opinie

Mijlpaal of nederlaag?

"Accountants kunnen vanaf vandaag een samenstellingsverklaring toevoegen aan SBR-kredietrapportages", meldde de NBA onlangs opgetogen. Het zou zelfs gaan om een heuse 'mijlpaal', wat werd onderstreept door de feestelijke foto van een ferme handdruk van FRC-manager Paul Staal en NBA-bestuurslid Tineke Mulder.

Helaas vergat de NBA een niet geheel onbelangrijk detail in het bericht mee te nemen: ook belastingadviseurs en administratiekantoren kunnen digitaal een samenstellingsverklaring afgeven.

Dat de banken veel waarde hechten aan de betrokkenheid van een accountant bij een kredietrapportage juichen wij van harte toe. "Banken vragen accountants in bepaalde gevallen om deze verklaringen om de kwaliteit van kredietrapportages te borgen", zo meldde de NBA en dat klonk als muziek in onze oren. Novak bepleit sinds jaar en dag vormen van 'assurance op maat' en dit leek daar een goed voorbeeld van. 

Totdat wij een ander bericht tegenkwamen van de FRC over hetzelfde onderwerp. De 'samenstelverklaring' waar banken om vragen - zelfs de juiste benaming weten ze niet goed te beheersen - blijkt niet het exclusieve domein van de accountant, maar kan ook door een lid van de RB of de NOAB worden afgegeven. Dat moet nota bene worden toegevoegd in het veld 'Toelichting Accountant'. Dat die toelichting soms niet van een accountant komt maar door een belastingadviseur of administratiekantoor wordt ingeleverd, is voor de banken kennelijk irrelevant. Kniesoor die daar op let.

De gedrags- en beroepsregels van de brancheverenigingen voor administratiekantoren en belastingadviseurs zijn voor de banken voldoende om zeker te kunnen zijn van een gelijkwaardige kwaliteit als die welke accountants kunnen leveren. Normaliter geven leden van de NOAB en de RB aan in welke hoedanigheid zij een 'samenstelverklaring' afgeven, zodat het voor gebruikers duidelijk is dat deze afwijkt van een samenstellingsverklaring die een accountant opstelt. Uit niets blijkt dat banken die differentiatie belangrijk vinden.

Dat iedereen een administratiekantoor kan beginnen, het kwaliteitsstelsel van de NOAB uit 2007 dateert, er nauwelijks toetsing plaatsvindt en belastingadviseurs nooit hebben hoeven te bewijzen dat ze iets van boekhouden weten - ach, je kunt wel overal moeilijk over doen. Zo lang er maar een door wie dan ook in elkaar gedraaide 'samenstelverklaring' door de brievenbus wordt geduwd, is het allemaal prima op orde.

Ook in het papieren verleden namen banken al genoegen met een samenstelverklaring van administratiekantoren of belastingadviseurs. In die zin verandert er weinig. Maar het nu gesloten digitale convenant was pas echt een mijlpaal geweest, wanneer de NBA de banken had kunnen overtuigen van de meerwaarde die een samenstellingsverklaring van een accountant heeft. Met goede en objectieve argumenten: mkb-accountants zijn hoger opgeleid, kennen verplichte permanente educatie, worden gehouden aan strikte beroepsregels, vallen onder het tuchtrecht en opereren met een wettelijk beschermde titel. Ook voor samenstellingsverklaringen gelden strikte eisen en zoekt de beroepsgroep voortdurend naar verbeteringen. Administratiekantoren en belastingadviseurs kunnen al die regels aan hun laars lappen, dus welk signaal geven banken als belangrijke gebruiker van onze 'assurance op maat' hiermee af?

De vrolijke foto van het feestelijke moment waarop de bankenvertegenwoordiger de hand schudt van het NBA-bestuurslid, nota bene iemand die zelf haar administratiekantoor ombouwde tot accountantskantoor en dus het levende bewijs dat je als accountant het verschil kunt maken, brengt wat ons betreft een gemiste kans in beeld. Dat de banken deze gelegenheid niet hebben aangegrepen om voorrang aan een samenstellingsverklaring te geven boven het kwalitatieve tweederangsproduct dat administratiekantoren of fiscalisten leveren, getuigt óf van grote onverschilligheid óf van onvermogen van onze beroepsorganisatie om duidelijk te maken dat je deze samenstel(lings)verklaringen niet over één kam kunt scheren.

Waarom trekt de NBA de conclusie dat een samenstellingsverklaring voor banken "de kwaliteit van een kredietrapportage borgt" wanneer andere dienstverleners zónder de kwaliteitseisen die aan een accountant wordt gesteld, volgens banken dezelfde kwaliteit leveren? De suggestie die het bericht bij de NBA wekt dat hier sprake is van een exclusieve deal is een wel erg doorzichtige poging om een pijnlijke nederlaag als mijlpaal te presenteren.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Marco Moling en Guus Ham zijn respectievelijk voorzitter en directeur van de Nederlandse vereniging van accountants en accountantskantoren (Novak), de belangenvereniging voor mkb-accountants.

Gerelateerd

11 reacties

Ed de Vlam en Michel Hamer – directie NOAB

Beste Guus en Marco,

Jullie verdedigen met verve het vermeende betere niveau van de MKB-accountant. Dat siert jullie. Alleen jammer dat daarbij onjuiste informatie en argumentatie wordt gebruikt. Jullie weten dat NOAB met zijn bijna 1.000 aangesloten kantoren al jaren trendsetter is als het gaat om het inspelen op maatschappelijke ontwikkelingen, kwaliteitsborging en vragen van de markt. Verplichte beroepsaansprakelijkheidsverzekering? Verplichte pe-punten daadwerkelijk gekoppeld aan royement bij het niet voldoen? Onafhankelijke tuchtrechtspraak? Controle op naleving van de WWFT? Als eerste HT omarmen en als eerste een aansluitactie SBR voor banken? Om de vijf jaar een hernieuwd kwalificatieonderzoek van het aangesloten kantoor? Altijd hebben we voorop gelopen en mede daarom het vertrouwen bij stakeholders verdiend gekregen. Welke brancheorganisatie heeft de meeste input geleverd bij het samenstellen van het Bancair Kwaliteitsraamwerk voor Kredietrapportages? En we hebben nieuws voor jullie. November dit jaar worden de nieuwe Gedrags- en beroepsregels en het nieuwe kwaliteitsvoorschrift van kracht. Ook deze zullen op een aantal belangrijke punten trendsettend zijn. En volgend jaar gaat het periodieke kwalificatieonderzoek van vijf naar vier jaar (inclusief fiscaal toetsen) . In 2018 zelfs naar drie jaar. Of jullie het nu leuk vinden of niet, maar accountants hebben niet het monopoly op het toevoegen van vertrouwen aan cijfers. Eat your heart out.

Fouk

Ook ik ben van mening dat dit een Nederlaag is. In de eerste plaats omdat we er als beroep dus tien jaar over hebben gedaan om zoiets simpels te verzinnen als een samenstelverklaring bij een SBR bericht. Iedere accountant die de COS kent had dit kunnen verzinnen. Dat de vaktechneuten hier zo lang over hebben gedaan heeft ermee te maken dat ze geen enkele affiniteit hebben met techniek terwijl hun titel dat wel impliceert. En dan zit er nog een vaktechnische weeffout in want het SBR bericht is uitgebreider dan de jaarrekening en dus kan je gewoon niet dezelfde verklaring verstrekken, kortom de vaktechneuten hun werk gewoon niet goed gedaan. Gek is ook dat de accountants niet hebben gekozen voor het voorstel dat de baken ook hebben gedaan, namelijk dat de accountant het SBR bericht alleen maar hoefde te ondertekenen met zijn beroepscertificaat. Want immers die handtekening is al genoeg. Andere organisaties dan accountants dienen er dan inderdaad een verklaring bij te geven omdat bij die andere intermediaire niet duidelijk is wat zij hebben gedaan. Daarmee hadden we het onderscheid kunnen krijgen wat Marco en Guus zo graag willen. Tot slot is het een hele grote nederlaag dat de verklaring in PDF erbij moet zitten. Ook een verzinsel van de vaktechneuten ben ik bang die zoals eerder gezegd geen verstand hebben van techniek.

Marco Moling, voorzitter Novak

Beste Diana,
De gemiddelde mkb-accountant die deze (NBA) reactie leest zal door tijdgebrek wellicht geneigd zijn te denken dat de NBA haar uiterste best heeft gedaan. Toch behoeft jouw reactie enige nuancering.
Ten eerste was daar het persbericht vanuit de NBA waaruit je als niet doortastende lezer zou kunnen opmaken dat er een mijlpaal is bereikt voor de mkb-accountants. Dit zou goed hebben aangesloten bij alle pittige discussies die gevoerd zijn over de toepassing van de 4410 bij micro-entiteiten tussen leden en de uiteindelijke juiste keuze om 4410 verplicht te stellen. Echter, daar nu blijkt dat aan de achterkant bij gebruikers van onze rapportages (lees:banken) er geen enkel onderscheid wordt gemaakt wie deze samenstellingsverklaring heeft afgegeven heb je toch iets uit te leggen aan de pakweg 7000 mkb-accountants.
Ten tweede is de opmerking "dat de NBA haar leden geen dienst zou bewijzen om niet mee te doen aan het SBR-programma " totaal niet relevant. Daar is nooit sprake van geweest. Sterker; je zou de gerechtvaardigde vraag kunnen stellen of er dan geen vakje was geweest waarop de accountant zijn samenstellingsverklaring had kunnen toevoegen.
Ten derde is er de realiteit van een vrije markt die je aanhaalt. Het gaat er inderdaad niet om andere intermediairs uit te sluiten. Dat is ook helemaal niet onze boodschap. Waar het wel om gaat is om het onderscheidende karakter van de accountant helder te communiceren en te organiseren richting banken. Zo kunnen we laten zien dat de deskundigheid van een accountant incl. alle gedrags- en beroepsregels een indirecte zekerheid verschaffen bij deze aangeleverde cijfers, waaraan banken meer vertrouwen mogen ontlenen dan van pakweg een NOAB-lid met een tenminste MBO-opleiding of een RB-lid met een zuivere fiscaal-juridische achtergrond. Uitzonderingen daargelaten.
Dat zou door banken vanuit intern beleid en Basel-normen moeten worden omarmd in deze tijden. Richting haar klanten duidelijk aan te geven dat een samenstellingsverklaring afgegeven door een accountant de voorkeur verdiend. Daarmee sluit je niemand uit, maar geef je wel aan als bankinstelling dat je extra waarde hecht aan geborgde (verslaggevings-) kwaliteit van een betrokken accountant.

Het feit dat de NBA zich vrij eenvoudig neerlegt bij de conclusie dat er een vrije markteconomie is, getuigt van gemakzucht . Het zegt misschien ook wel iets over de wijze waarop onze huid verkocht wordt. Schijnbaar is een organisatie als NOAB wel in staat om banken te overtuigen van kwaliteit. Bij de financieringsvoorwaarden bij ING staat al enige tijd te lezen “jaarcijfers maar zelfs een ondernemingsplan goedgekeurd door een boekhouder/administratiekantoor (geregistreerd bij NOAB)…..of een accountantskantoor”. Mooie volgorde!
Het steeds "van binnenuit" roepen dat we kwaliteit leveren met bv. een 4410 is mooi voor de romantische accountant die te weinig tijd heeft om zich te verdiepen in de realiteit van alledag. Een samenstellingsverklaring die op dit moment als zodanig niet als onderscheidend herkend wordt op dit moment bij bankiers tov andere spelers is fact. Dat is pijnlijk, maar wel reality.

Dat betekent dat de positionering van mkb-accountants richting banken vanuit de NBA beter had gekund. Anders dan het eerdere persbericht suggereert.
Er valt met alle respect nog zéér veel te verbeteren.

Edje Leur

Uiteraard zouden accountants in staat moeten zijn hun meerwaarde te verkopen aan alle belanghebbenden. En gelukkig lukt ons dat in de meeste gevallen wel.
De eerlijkheid gebiedt me echter te zeggen dat er ook genoeg administratiekantoren zijn die in kwaliteit niet onder doen voor ons. Zeker die waar de eigenaar zijn titel vrijwillig heeft opgegeven om op een andere manier de markt te bewerken.
Om dan te spreken van "het kwalitatieve tweederangsproduct dat administratiekantoren of fiscalisten leveren" vind ik dan ook te kort door de bocht en in ieder geval ongepast.

Gerard Bottemanne

"Zien is geloven".
Foto, handdruk, allemaal prima.
Graag zou ik een het even werkend zien via betreffende software. Dan plaats ik dat direct op het YouTube kanaal van ICT Accountancy.
Weet is de eerste!!

Van Balen

Jullie zijn er in getrapt ! De NBA heeft jullie blijkbaar van overtuigd dat 'onze' samenstelverklaring meerwaarde heeft boven die van anderen. Welkom in 2016 zou ik zeggen. De markt doet zijn werk. Krampachtig vasthouden aan status en voetstuk past niet in deze tijd. Toegevoegde waarde moet ergens anders vandaan komen. De steun op dat gebied hoeft niet verwacht te worden van NBA en blijkbaar ook niet van de NOVAK.

Marco Moling, voorzitter Novak

Beste Diana,

Voor de gemiddelde MKB-accountant die deze (NBA) reactie leest zal door tijdgebrek wellicht geneigd zijn snel te denken dat de NBA haar uiterste best heeft gedaan. Toch behoeft jouw reactie enige nuancering.

Ten eerste was daar het persbericht vanuit de NBA waaruit je als niet doortastende lezer zou kunnen opmaken dat er een mijlpaal is bereikt vanuit de NBA voor de MKB-accountants. Dit zou goed hebben aangesloten bij alle pittige discussies die gevoerd zijn over de toepassing van de 4410 bij micro-entiteiten tussen leden en de uiteindelijke juiste keuze om 4410 verplicht te stellen. Echter, daar nu blijkt dat aan de achterkant bij gebruikers van onze rapportages (lees:banken) er geen enkel onderscheid wordt gemaakt wie deze samenstellingsverklaring heeft afgegeven heb je toch iets uit te leggen aan de pakweg 7000 MKB-accountants.

Ten tweede is de opmerking "dat de NBA haar leden geen dienst zou bewijzen om niet mee te doen aan het SBR-programma " totaal niet relevant. Daar is nooit sprake van geweest. Sterker; je zou de gerechtvaardigde vraag kunnen stellen of er dan geen vakje was geweest waarop de accountant zijn samenstellingsverklaring had kunnen toevoegen.

Ten derde is er de realiteit van een vrije markt die je aanhaalt. Het gaat er inderdaad niet om andere intermediairs uit te sluiten. Dat is ook helemaal niet onze boodschap. Waar het wel om gaat is om het onderscheidende karakter van de accountant helder te communiceren en te organiseren richting banken. Zo kunnen laten zien dat de deskundigheid van een accountant incl. alle gedrags-en beroepsregels een indirecte zekerheid verschaffen bij deze aangeleverde cijfers, waaraan banken meer vertrouwen mogen ontlenen dan van pakweg een NOAB-lid met een tenminste MBO-opleiding of een RB-lid met een zuivere fiscaal-juridische achtergrond. Uitzonderingen daargelaten.

Dat zou door banken vanuit intern beleid en Basel-normen moeten worden omarmd in deze tijden. Richting haar klanten duidelijk aan te geven dat een samenstellingsverklaring afgegeven door een accountant de voorkeur verdiend. Daarmee sluit je niemand uit, maar geef je wel aan als bankinstelling dat je extra waarde hecht aan geborgde (verslaggevings) kwaliteit van een betrokken accountant.

Het feit dat de NBA zich vrij eenvoudig neerlegt bij de conclusie dat er een vrije markteconomie is, getuigt van gemakzucht . Het zegt misschien ook wel iets over de wijze waarop onze huid verkocht wordt. Schijnbaar is een organisatie als NOAB wel in staat om banken te overtuigen van kwaliteit. Bij de financieringsvoorwaarden bij ING staat al enige tijd te lezen “jaarcijfers maar zelfs een ondernemingsplan goedgekeurd door een boekhouder/administratiekantoor (geregistreerd bij NOAB…..of een accountantskantoor”. Mooie volgorde!
Het steeds "van binnenuit" roepen dat we kwaliteit leveren met bv. een 4410 is mooi voor de romantische accountant die te weinig tijd heeft om zich te verdiepen in de realiteit van alledag. Een samenstellingsverklaring die niet als zodanig als onderscheidend herkend wordt op dit moment bij bankiers is fact. Dat is pijnlijk, maar wel reality.

Dat betekent dat de positionering van MKB-accountants richting banken vanuit de NBA beter had gekund. Anders dan het eerdere persbericht suggereert.
Er valt nog zéér veel te verbeteren.

Arnout van Kempen

Samenvattend: iedereen mocht altijd al een samenstellingsverklaring afgeven, en dat mag nog steeds. Daar is dus geen succes, geen nederlaag, geen mijlpaal te vinden.

Accountants kunnen sinds kort een samenstellingsverklaring toevoegen aan SBR-kredietrapportages. Dat is verbetering van techniek en versterkt de implementatie van XBRL. Een open standaard, die naar zijn aard ruimte geeft voor innovatie. Innovatie waar ook accountants, al dan niet geholpen door NOVAK, gebruik van kunnen maken. Zoiets noem je een mijlpaal.

Dan kan je gaan zitten mieren over je behoefte marktwerking tegen te gaan, en de indruk wekken dat accountants in het MKB hun eigen kwaliteit niet zouden weten te verkopen, je kan ook aan de slag met de mogelijkheden die ontstaan zijn.

Ik heb Marco Moling en Guus Ham leren kennen als mensen van het positieve, het aanpakken, en met trots staan voor de MKB-accountant. In dat licht verbaast dit stuk me wel, eerlijk gezegd.

Marco Moling, voorzitter Novak

Beste Diana,

Voor de gemiddelde MKB-accountant die deze (NBA) reactie leest zal door tijdgebrek wellicht geneigd zijn snel te denken dat de NBA haar uiterste best heeft gedaan. Toch behoeft jouw reactie enige nuancering.

Ten eerste was daar het persbericht vanuit de NBA waaruit je als niet doortastende lezer zou kunnen opmaken dat er een mijlpaal is bereikt vanuit de NBA voor de MKB-accountants. Dit zou goed hebben aangesloten bij alle pittige discussies die gevoerd zijn over de toepassing van de 4410 bij micro-entiteiten tussen leden en de uiteindelijke juiste keuze om 4410 verplicht te stellen. Echter, daar nu blijkt dat aan de achterkant bij gebruikers van onze rapportages (lees:banken) er geen enkel onderscheid wordt gemaakt wie deze samenstellingsverklaring heeft afgegeven heb je toch iets uit te leggen aan de pakweg 7000 MKB-accountants.

Ten tweede is de opmerking "dat de NBA haar leden geen dienst zou bewijzen om niet mee te doen aan het SBR-programma " totaal niet relevant. Daar is nooit sprake van geweest. Sterker; je zou de gerechtvaardigde vraag kunnen stellen of er dan geen vakje was geweest waarop de accountant zijn samenstellingsverklaring had kunnen toevoegen.

Ten derde is er de realiteit van een vrije markt die je aanhaalt. Het gaat er inderdaad niet om om andere intermediairs uit te sluiten. Dat is ook helemaal niet onze boodschap. Waar het wel om gaat is om het onderscheidende karakter van de accountant helder te communiceren en te organiseren richting banken. Zo kunnen laten zien dat de deskundigheid van een accountant incl. alle gedrags-en beroepsregels een indirecte zekerheid verschaffen bij de aangeleverde cijfers, waaraan banken meer vertrouwen mogen ontlenen dan van pakweg een NOAB-lid met een tenminste MBO-opleiding of een RB-lid met een zuivere fiscaal-juridische achtergrond. Uitzonderingen daargelaten.

Dat zou door banken vanuit intern beleid en Basel-normen moeten worden omarmd in deze tijden. Richting haar klanten duidelijk aan te geven dat een samenstellingsverklaring afgegeven door een accountant de voorkeur verdiend. Daarmee sluit je niemand uit, maar geef je wel aan als bankinstelling dat je extra waarde hecht aan geborgde (verslaggevings) kwaliteit van een betrokken accountant.

Het feit dat de NBA zich vrij makkelijk neerlegt bij de conclusie dat er een vrije markteconomie is, is erg kortzichtig. Het zegt misschien ook wel iets over de wijze waarop de MKB-huid verkocht is richting de instellingen. Het "van binnenuit" roepen dat we kwaliteit leveren met bv. een 4410 is mooi voor de romantische accountant die te weinig tijd heeft om zich te verdiepen in de realiteit van alledag. Een samenstellingsverklaring die niet als zodanig als onderscheidend herkend wordt op dit moment bij bankiers is fact. Dat is pijnlijk, maar wel reality.

Dat betekent dat de positionering van MKB-accountants richting banken vanuit de NBA beter had gekund.

Er valt nog veel te verbeteren.





Rik Blijham

Ik zou zeggen: laat op dit punt de vrije markt zijn werk doen. Het zou de kwaliteit van ons werk moeten zijn die de banken ervan overtuigt dat ze meer hebben aan de verklaring van een accountant AA/RA dan aan die van een boekhouder/fiscalist. Als we te weinig onderscheidend zijn hebben wij een probleem, niet de banken of de NBA.

Diana Clement, plaatsvervangend voorzitter NBA-bestuur

In de gesprekken met de banken benadrukt de NBA altijd de grote meerwaarde van de accountant. SBR is een ontwikkeling die wij op de voet volgen en voor de cliënten in het MKB als een waardevolle verandering herkennen. We zouden onze leden ook zeker geen dienst bewijzen als we uit protest niet mee zouden doen aan dit onderdeel van het SBR-programma.

Ook de NBA zou graag zien dat banken ervoor zouden kiezen alleen samenstellingsverklaringen van accountants te accepteren en daarmee hun voordeel zouden doen met de onderscheidende kwaliteit die de accountant biedt ten opzichte van andere intermediairs. De realiteit is echter dat het de banken vrij staat om te bepalen van welke intermediair ze een samenstellingsverklaring accepteren. De digitale samenstellingsverklaring heeft dezelfde dynamiek als de ‘papieren’ variant. In die zin verandert er dus niets.

Het veld ‘toelichting accountant’ waarover gesproken wordt is een verwarrende fout op de website van SBR Banken. In werkelijkheid is de titel van het veld waarin de samenstellingsverklaring aan de kredietrapportage wordt toegevoegd 'toelichting intermediair’. Bovendien blijkt uit de samenstellingsverklaring zelf al duidelijk dat deze door een accountant is afgegeven.

De kracht van de MKB-accountant zit wat de NBA betreft niet in het bij voorbaat uitsluiten van andere intermediairs maar in de onderscheidende kwaliteit die alleen de accountant kan bieden. De NBA trekt graag gezamenlijk op met de serviceorganisaties om dit onder de aandacht van de banken te blijven brengen. Enerzijds door het gesprek hierover te blijven voeren en anderzijds door de kwaliteit te leveren die alleen de accountant kan leveren.

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.