Opinie 13 mei 2016

Samen verantwoordelijk voor financiële verantwoordingsketen

In de discussie over de voorgestelde wijzigingen in de governancestructuur van de NBA komen de nodige zaken aan de orde. Een punt dat daarbij in het oog springt is de vraag welk deel van de beroepsgroep de NBA nu de meeste aandacht zou moeten krijgen.

Is de NBA er nu voor de accountant in het wettelijke controledomein? Houdt de NBA wel voldoende rekening met de belangen van de mkb-accountant? Zou het niet veel logischer zijn om de accountants die vallen onder de ledengroepen Accountants in Business en de Ledengroep Openbaar en Intern Accountants 'buiten' de NBA te plaatsen? Vragen die, afhankelijk van de positie waarin een individuele accountant zich bevindt, volmondig met een ja of nee zullen worden beantwoord.

Tegelijkertijd vraag ik mij of het accountantsberoep is gediend met het tegen elkaar uitspelen van de belangen van de verschillende ledengroepen. Volgens mij hebben accountants uit verschillende beroepsgroepen elkaar meer nodig dan ooit en zouden we er goed aan doen wanneer we meer werk gaan maken van het versterken van elkaars rol in de financiële verantwoordingsketen.

In die keten is geen plaats voor eilandjes van verschillende groepen accountants. We dienen als accountants immers allemaal hetzelfde belang: Er voor zorgen dat transacties juist, volledig en tijdig worden verantwoord. Daarbij maakt het niet uit of je een mkb-accountant bent die een ondernemer helpt met het inrichten van zijn administratie, een accountant in business die verantwoordelijk is voor een goede verslaglegging van de kwartaalcijfers, dan wel een controlerend accountant die de cijfers van een beursgenoteerde onderneming controleert.

We maken als beroepsgroep de hele dag door  financiële informatie, waarbij een andere accountant direct of indirect betrokken is. En de toenemende digitalisering zal er alleen maar voor zorgen dat dit meer en meer wordt.

Daarom is het volgens mij ook handig om een dialoog te starten over de wijze waarop we elkaar als accountants kunnen helpen om er voor te zorgen dat we zoveel als mogelijk op elkaars werkzaamheden kunnen vertrouwen. Door hier goede afspraken over te maken verlagen we de faal- en frictiekosten in dezelfde financiële verantwoordingsketen en daar profiteert uiteindelijk iedereen van.

Willen we die dialoog serieus kunnen starten dan is het wel belangrijk dat we vertrouwen naar elkaar uitspreken en niet de opinie zijn toegedaan dat de ene ingeschreven accountant belangrijker is dan de ander, of dat de ene ledengroep meer in de melk te brokkelen heeft dan de ander. Dat wil niet zeggen dat je geen oog mag hebben voor de verschillende posities van de accountant. Dag mag zeker. Maar het is vele malen effectiever als je met elkaar na gaat denken over de vraag hoe jij jouw collega-accountant verder kunt helpen om zijn werk nog beter te doen.

Nu besef ik ook goed dat een groot deel van de leden op dit moment niet het idee heeft dat de beroepsorganisatie het belang van alle leden op gelijkwaardige wijze voor ogen heeft. Met als gevolg dat het debat nog wel eens polariseert. Waarbij de onderliggende emoties en intenties door een groot deel van de niet betrokken leden niet worden begrepen.

Daarom is het belangrijk dat we niet alleen de buitenwacht maar ook elkaar als leden gaan informeren over onze werkzaamheden en de belangenafwegingen waar we mee te maken krijgen.  Doen we dat niet dan worden we meer en meer een beroepsgroep waarin leden steeds meer langs elkaar heen praten en waarnaar uiteindelijk niemand meer luistert.

Gelukkig worden er in de nieuwe governancestructuur eerste stappen gezet om over de grenzen van de ledengroepen heen te stappen en meer branchegericht te gaan samenwerken.

Maar het is nog lang niet genoeg. Accountants uit de verschillende ledengroepen komen elkaar in hun werk veel vaker tegen dan gedacht. Daarbij dienen we in ogenschouw te nemen dat er ook nog het nodige grensverkeer plaatsvindt tussen de leden uit de verschillende ledengroepen.

In plaats van slagbomen te plaatsen zouden we er beter aan doen om te onderzoeken hoe we als accountant een green lane kunnen organiseren in de financiële verantwoordingsketen. Waarbij iedere (digitale) handtekening evenveel waarde toevoegt, ongeacht je plek in die keten of de ledengroep waartoe je behoort.