Opinie 25 mei 2016

Alternatieven voor GetWalk

Ik lees nog wel eens wat nieuwsbrieven en daarin staat vaak iets over faillissementen. Het merendeel daarvan blijkt te worden veroorzaakt door mismanagement. Het gaat meestal om verkeerde keuzes door leidinggevenden, waarbij drang naar macht, geld en status de drijfveren waren. Dat zou heel goed kunnen liggen aan een tekort aan 'soft skills' in het bedrijfsleven. We hebben dus andere cursussen nodig.

Ik heb zo het idee dat gedrag een hele grote invloed heeft op succes, of falen, van ondernemers en ondernemingen.  Zo meldde één van die nieuwsbrieven dat het succes van een bedrijf voor 25 procent wordt bepaald door de structuur (regels en processen) en voor 75 procent door cultuur; zeg maar de 'softe', vaak minder zichtbare, kant van het bedrijf. Bij fraudezaken, waar wij als accountants alert op moeten zijn, speelt gedrag zeker een rol. Ik heb ook weleens gehoord dat zeventig procent van de overnames en fusies niet succesvol zijn ondanks goede voorbereidingen. Ook daar zou gedrag een grote rol in spelen.

Deze lijn kunnen we doortrekken naar onze eigen praktijk. Dat leidt tot vragen:

• De discussie over de kwaliteit van onze werkzaamheden en de gesprekken die de AFM hierover voert gaan toch ook over gedrag?
• Gingen de laatste twee verplichte cursussen van de NBA ook niet over gedrag?
• Hoe vaak wordt het succes van de invoering van innovatieve software niet negatief beïnvloed omdat het bij medewerkers weerstand oproept?
• Waarom hebben accountants moeite om te innoveren?
• Hoe lastig is het om een advies of een benchmarkrapport te verkopen als de klant of de medewerker de noodzaak hiervan niet inziet?
• mkb-ondernemers willen toch graag een vertrouwensrelatie met hun accountant?

Ik kan nog legio voorbeelden noemen, maar mijn conclusie is dat het in de praktijk vaak gaat om andere zaken dan kennis en techniek; zowel bij werkzaamheden voor onze klanten, onze werkkring als in ons dagelijks leven.

En dan bekruipt mij wel eens het nare gevoel dat ik de verkeerde opleiding heb gekozen. Ik had beter iets kunnen doen met gedragswetenschappen. Dat gevoel blijft gelukkig nooit lang, want ik ben gewoon blij met mijn opleiding. Accountancy is een echt vak. Een vaardigheid die veel mensen niet hebben, waardoor ik meerwaarde kan leveren.

Maar stel dat we nu meer van gedrag zouden weten en daar ook zelf naar handelen, zouden we daar dan voordeel van hebben? Stel dat we eerder faillissementen zouden signaleren, sneller fraude opsporen, de kwaliteit van ons werk toeneemt, invoering van automatisering beter verloopt, we innovatiever worden, we beter onze adviezen en producten kunnen verkopen en we meer vertrouwen krijgen van onze klanten… Dan worden we toch succesvoller?

Waarom zijn er binnen onze beroepsgroep dan zo weinig cursussen op dit vlak? Als ik het cursusboek van de NBA doorloop word ik wel een beetje verdrietig. Bijna alle cursussen zijn vaktechnisch.

Uiteraard moet je op de hoogte zijn van nieuwe regels als het gaat om accountancy, belastingen en andere zaken. Je moet de ontwikkelingen op je vakgebied wel bijhouden. Toch zou ik willen pleiten voor meer cursussen gericht op de wat ‘softe', minder zichtbare, kant van ons vak. Ik doe een voorschot voor het toekomstige cursusboek van de NBA. Ik zie het al helemaal voor me:

• win vertrouwen (terug) met behulp van sociologie;
• start innovatie met filosofie;
• buitenlandse business begint met antropologie;
• criminologie inzetten bij fraude-opsporing;
• schrappen in regelgeving met kennis van geschiedenis;
• bedrijfspsychologie voor beginners;
• effectiever in communicatie.

Uiteraard kan ik dit soort cursussen ergens anders ook volgen. Maar ik zou graag hebben dat er waarde aan wordt toegekend door de beroepsgroep en ik er geaccrediteerde PE-punten voor krijg. Dan hebben we misschien een goed alternatief voor zoiets als GetWalk, zonder dat we Kamervragen krijgen.

Ik wacht nog maar geduldig af en mocht het zover zijn, dan kunnen ze de eerste inschrijving in elk geval verwachten.