Opinie 17 februari 2016

Brede, innovatieve opleiding voor mkb-accountant

De SRA is bezorgd over de nieuwe urennormen die de CEA voorstelt. Met name de eisen die er rond assurancewerkzaamheden bij de oriëntatie mkb worden gesteld, maakt het voor kleinere (mkb) kantoren vrijwel onmogelijk om een opleidingsplek aan te bieden.

Het zou toch wat vreemd zijn dat een jonge accountant die in het mkb actief wil worden niet terecht kan bij de accountantsorganisaties voor wie het mkb de core business is. Aldus de SRA.

De kritiek van de SRA op het ophogen van de urennorm voor de oriëntatie Assurance van 1.000 naar 1.500 uur onderschrijven wij van harte. Het is onduidelijk wat de toegevoegde waarde is om de bestaande urennorm zo fors te verhogen. Met de SRA zien wij ook dat veel kleinere kantoren daardoor niet meer in staat zijn om toekomstige medewerkers een opleidingsplek aan te bieden. Dat kan toch niet de bedoeling zijn. Nu de grote kantoren toch al met spreekwoordelijk grof geweld de arbeidsmarkt afgrazen in hun honger naar nieuwe collega's, kan dat de kleinere kantoren verder op afstand zetten in hun eigen pogingen om talent aan zich te binden.

Wij hebben wel vragen bij het pleidooi van de SRA dat het ook mogelijk zou moeten zijn om - bij de oriëntatie mkb - te volstaan met jaarrekeningcontroles om aan de vereiste 250 uur te komen. Volgens de SRA komen andere assurancewerkzaamheden dan de jaarrekeningcontrole bij mkb-kantoren nauwelijks voor. Wij denken zelf dat er ook bij mkb-kantoren volop ruimte en kennis is om naast de jaarrekeningcontrole ervaring op te doen met, naast beoordelingsopdrachten andersoortige, assurancewerkzaamheden. Sterker: dat het voor een duurzame toekomst van ons beroep essentieel is om die bredere benadering van assurance verder te ontwikkelen én toekomstige (mkb-)collega's daarvoor ook op te leiden. Innovatie als basis voor een gezonde toekomst. 

Novak zegt al langere tijd dat 'assurance op maat' veel te weinig aandacht krijgt als onmisbare toevoeging aan de dienstverlening door mkb-accountants. Ook omdat dit bij uitstek de kans biedt om het gesprek met stakeholders aan te gaan en in kaart te brengen op welke thema's zij behoefte hebben aan gerichte zekerheid. Daardoor kunnen nieuwe producten worden ontwikkeld die niet de uitkomst zijn van jarenlang navelstaren maar waarvan de maatschappelijke relevantie van meet af aan helder is. Zeker nu half Nederland als zzp'er zijn brood verdient, de start ups je weer om de oren vliegen en alternatieve financieringsvormen nieuwe onzekerheden oproepen, zijn mkb-accountants als geen ander in staat om rust en zekerheid te bieden. We hebben het dan niet over rocket science, maar over maatwerkoplossingen voor banken, leveranciers, overheden en andere stakeholders. Zaken waarmee een accountant kan aantonen over een andere competentie te beschikken dan de gemiddelde boekhouder.

Accountants hebben van nature geen talent voor innovatie, zo schreef Jacob Haalstra begin dit jaar. Tot onze verbazing werd deze stelling door veel collega's van harte (en waarschijnlijk opgelucht) omarmd. Er zijn weinig bedrijven of beroepsgroepen die zo opgewekt met de handen over elkaar gaan zitten en als voldongen feit accepteren dat de markt en de samenleving niet meer de toegevoegde waarde zien van onze aangeboden dienstverlening. De impliciete conclusie van de SRA dat mkb-kantoren niets te zoeken hebben in het bieden van nieuwe vormen van zekerheid door 'assurance op maat', versterkt het beeld van een sector die niet uitblinkt in innovatie.

Het is een uitstekende zaak dat aspirant-accountants zich ook op de kleinere kantoren kunnen bekwamen in andersoortige assurancewerkzaamheden dan de jaarrekeningcontrole. De eisen die het CEA hieraan stelt, vormen een goede stok achter de deur voor ieder mkb-kantoor om voortdurend met innovatie bezig te zijn. Wie zich daartoe niet in staat acht, biedt misschien ook inderdaad geen goede kweekschool voor toekomstige beroepsgenoten.