Omdat mensen waarnemingsfouten maken is het nog veel te vroeg om oorzaak-gevolg-relaties te trekken. Er is meer onderzoek nodig dan een zelfanalyse.
De Monitoring Commissie Accountancy heeft bij de samenstelling van het net verschenen rapport Veranderen in het Publiek Belang een grote hoeveelheid werk geleverd om haar opdracht uit te voeren. De commissie bespreekt oorzaken, maatregelen en effecten.
Bij de inventarisatie van de oorzaken stelt de commissie vast dat er sprake is van verwaarlozing van vaktechnische kennis, dat men onvoldoende kennis heeft van bedrijfsprocessen, dat de professioneel-kritische houding verder moet worden ontwikkeld, dat budgetten vaak ontoereikend zijn en dat verschillende accountants verschillend denken over wat onder kwaliteit moet worden verstaan.
Al deze tekortkomingen komen niet uit de koker van de commissie, maar zijn afkomstig van de AFM en worden bovendien onderschreven door de sector. Uitvraag door de commissie bij de kantoren heeft ook nog gevonden dat problemen onder het kleed zijn geveegd: root causes van geconstateerde fouten, verdienmodellen en leiderschap. Mijn probleem met deze opsomming is dat mensen zeggen dat dit de oorzaken van tekort schietende kwaliteit zijn. Maar is dat wel waar?
Als ik professioneel-sceptisch ben, dan moet ik onmiddellijk aan de allegorie van de grot denken, van Plato. Hierin wordt het volgende voorgesteld: Een aantal gevangenen zit vastgebonden, met de rug naar de ingang van een grot. Zij zien alleen de achterwand van de grot voor zich. Ze kunnen hun hoofden niet bewegen en kunnen zichzelf en elkaar niet zien. Ze zitten daar al hun hele leven.
Achter de gevangenen brandt een vuur en tussen het vuur en de gevangen staat een levenshoge muur. Net aan de andere kant van de muur lopen mensen met bundels op hun hoofd van stenen, hout, dieren. De schaduw van deze bundels is alles dat de gevangene zien geprojecteerd op de muur waar zij tegenaan kijken. De schaduwen van de mensen blijven verborgen achter de muur. Dat is hun realiteit.
Als men een gevangene zou bevrijden, zou de werkelijkheid hem verwarren. Als hij vervolgens zou besluiten terug te keren naar de grot om de werkelijkheid te vertellen aan zijn medegevangenen, dan zou hij hoon tegemoet mogen zien en onbegrip. Zij zien immers alleen schaduwen en kunnen zich niet voorstellen hoe de werkelijkheid eruit ziet.
Plato wilde met die allegorie laten zien dat wat mensen zeggen zeker niet de waarheid reflecteert. Met andere woorden: of de door AFM en accountantssector aangedragen problemen ook de root causes zijn is niet beantwoord door het aan hen te vragen. Zowel AFM als de sector kunnen immers de gevangenen zijn van hun eigen oorzaak-gevolg-conclusies.
Er is nog veel meer onderzoek nodig voor we weten wat de oorzaken zijn. Het zou daarom goed zijn als een bescheidener rol werd aangemeten door alle partijen, waar het gaat om de benoeming van oorzaak-gevolgrelaties: accountantssector, AFM en monitoringcommissie.
Deze column is een verkorte versie van een opinie in het FD van 16 novemer 2016.
Bij uw eerste reactie op deze site vragen wij om een bevestiging.
Er is een bevestigingsmail naar het door u opgegeven e-mailadres gestuurd.
Jan Weezenberg
@ Jules Muis, 19 november 2016 Geachte Heer Muis, Dank voor onderstaande bemoedigende tekst : "Ook beste Jan, Volg met veel waardering je aanhoudende poging gezond sequentieel verstand terug te stoppen in het structuur/strategie debat. Waar het NBA niet is, verliest het lid misschien niet zijn/haar recht, maar wel misschien wel de moed. Gewoon blijven pompen.".
De bijzondere ledenvergadering van 19 december is afgelast. Enige samenhang is zuiver toevallig, tenzij.......
Vriendelijke groet, Jan Weezenberg
Ron
Beste MCA, beste Marcel,
Hebben wij nu concreet een afspraak dat het onderzoek start?
Groet, Ron, lid van het maatschappelijk verkeer
Jan Bouwens
@ron Ons verschil van opvatting weerhoudt Marcel noch mij ervan te blijven pogen verbeteringen in de sector te bevorderen. Intgendeel.
Marcel Pheijffer
Dank Ron!
Ron
Beste Jan en Marcel,
Zoals beloofd heb ik over jullie nagedacht.
Jan Bouwens, jij hebt moeite dat MCA in het rapport oorzaken als de oorzaken aangeeft, terwijl je van mening bent dat meer onderzoek nodig is.
Marcel Pheijffer, jij geeft op jouw beurt aan dat je of MCA het verdienmodel bespreekbaar wil maken. Het is weinig aan bod gekomen.
Ik kom tot de conclusie dat het beter was geweest dat betreffende oorzaken als ' mogelijke oorzaken' of ' een van de oorzaken' waren aangeduid in het rapport van MCA. De media/ het FD heb is niet nodig voor de eventuele correcties.
Ondanks verschil in mening over soort onderzoek tussen twee wetenschappers, kan het niet zo zijn dat het hierbij ophoudt.
"Zijn er geen schadelijke prikkels?" Dan niet. "Zijn die er wel?" Oké, dan heb je in ieder geval antwoord en onderzoek je verder.
Nu is de tijd niet voor moeilijke zaken bespreekbaar maken ( had jaren geleden gekund), maar voor de volgende fase waarin o.a. wicked problems bij kantoren worden onderzocht door MCA en uitspraken en conclusies moeten worden gemaakt. Zo weten we ( de samenleving en o.a. sector) in ieder geval in welke werkelijkheid we leven.
Dank voor de medewerking.
Groet, Ron
Jan Bouwens
Beste mensen,
Hartelijk dank voor jullie reacties deze week. Ik heb het stuk geschreven vanuit het idee van dat we elk rapport, elke mening, elke communicatie met een kritische blik moeten bekijken. Immers, degene die communiceert heeft een doel voor ogen en zelfs als dat doel onomstotelijk de intentie heeft bij te dragen aan onze sociale werkelijkheid (verbetering economisch verkeer tussen partijen), dan nog kan de communicator ongewild het verkeerde tot gevolg hebben. Als we naar de sector kijken dan stel ik vast dat de audit in een snel tempo complexer is geworden. Zo vonden financiële instrumenten in rap tempo hun weg, terwijl de audit van deze instrumenten een zwaar beroep doet op inhoudelijke kennis. Werd deze complexiteit voldoende doorzien? De verklaring die in het MCA rapport wordt gegeven en die het dichtst nadert tot deze verklaring vinden we op pagina 12 "verwaarlozing van de vaktechniek". Wat dan jammer is, is dat hier impliciet een verwijt onder ligt , immers de term verwaarlozing heeft de connotatie dat men bewust de vaktechniek de rug toekeerde. We weten niet of dit een bewuste keuze was of een onbewust genomen beslissing omdat niet werd doorzien welke complexiteit onder de te nemen beslissing lag. In het eerste geval heeft MCA gelijk, in het tweede geval moeten we veel dieper graven om verbetering in de sector te bevorderen. Om zulke complexe problemen op te lossen is het opnieuw beter als toezichthouders en maatschappij de sector beter aanspreken op resultaat (we stellen vast dat met namen complexe audits mis gaan) dan dat de toezichthouder aangeeft wat de sector moet doen om te verbeteren (jullie moeten werken aan vaktechniek). Wellicht moet niet de vaktechniek worden verbeterd maar moet een ander type auditor worden geworven.
Met vriendelijke groet, Jan Bouwens
Ron
Voor Jules Muis
REGARDING WOMEN
"I think women are foolish to pretend they are equal to men, they are far superior and have always been.
Whatever you give a woman, she will make greater. If you give her sperm she'll give you a baby. If you give her a house, she'll give you a home. If you give her groceries, she'll give you a meal. If you give her a smile, she'll give you her heart. She multiplies and enlarges what is given to her.
Weet je het nog? So, if you give her any crap, be ready to receive a ton of shit"
Een heel heel goed weekend, Ik ga eens goed nadenken over de in mijn ogen twee zeer bijzondere mannen.
Endymion Struijs
Wat de oorzaken en precieze gevolgen ook mogen zijn van de kennelijke maatschappelijke verontwaardiging binnen en over de accountantsberoepsgroep; een blind paard kan constateren dat het ondernemerschap in de sector, i.c. de oprichting van frisse en vernieuwende accountantspraktijken (met een vernieuwend verdienmodel?), beperkt is...daarmee lijkt innovatie en verandering lastig te realiseren. Kennelijk is de toetredingsdrempel hoog en wordt de markt, en wellicht de noodzakelijke Creative Destruction, daardoor verstoord. Juist op dit aspect hoor of zie ik, ook niet in de 53 punten of het MCA rapport, helaas nauwelijks reflectie!
Jan Bouwens
Beste Marcel,
Het is een bekend verschijnsel dat mensen vast neigen te houden aan standpunten die zij hebben ingenomen, zeker wanneer ze er serieus over hebben nagedacht. Dat doe en dat doe ik. Ik wil mijn gelijk niet halen Ik probeer mensen te overtuigen en ik kan daar al of niet in slagen. Ik neem het standpunt in omdat ik meen dat we niet kunnen gaan roepen dat a oorzaak is van b (ook niet als de sector dit roept) en we dan met zijn allen dat probleem gaan oplossen, terwijl het dat probleem niet eens hoeft te zijn.
Onderzoek heeft tot doel ons te leren hoe zaken in elkaar zitten. Ik ga niet een onderzoek in met het doel te bewijzen dat een verdienmodel al of niet een probleem veroorzaakt. Alleen die gedachts is al fout omdat ik dan een vooroordeel zou hebben over wat er uit moet komen. Dat is het laatste wat een onderzoekers mag doen. Je ontwikkelt theorie en die ga je testen. Daaruit kunnen we leren en kunnen we beleid maken, ook dat schrijf ik niet voor. Men kan wel of niet gebruik maken van bevindingen. Waar ik geen heil in zie is dat we gaan roepen a veroorzaakt b en dat we daar beleid op maken. Ik heb zeker gezien dat jullie de sector verzoeken onder meer het verdienmodel te bespreken. Dat moeten ze ook doen. Waar ik moeite mee heb -en nu val ik in herhaling- is dat een autoriteit dit punt herhaalt en daarmee een self-fulfilling prophecy oproept. Ik ben daar in mijn discussie met Wim uitgebreid op ingegaan. Spreek de sector aan op resultaten, en schrijf hen niet voor wat ze moeten doen om de problemen op te lossen tenzij je redelijk zeker bent van je zaak. Dat is alles wat ik zeg. Bedrijven en dus ook ook accoutantskantoren zijn complexe organisaties. Het zou wel heel toevallig zijn als al die kantoren dezelfde problemen hebben als het gaat om het handhaven van kwaliteit.
Ik weet ook niet uit jullie rapport welke accountants dit antwoord hebben gegeven.
Marcel Pheijffer
@Jan
Het is duidelijk dat je hoe dan ook je gelijk wilt halen. Prima hoor, ik gun je uiteraard jouw gelijk.
Maar ik neem aan dat je ook hebt gezien dat het MCA-verhaal van wicked problems met name in het perspectief van 'bespreekbaar maken' wordt geplaatst en dat het ook op pagina 66 in het perspectief van te bespreken punten staat? En ik neem ook aan dat je bijlage 3A hebt gezien waar het verdienmodel vanuit de sector zelf als een oorzaak wordt benoemd en aangedragen (en de MCA dus niet zomaar zelf iets heeft verzonnen)?
De sector heeft in het werkgroeprapport iets benoemd, in het MCA-onderzoek wordt het door anderen dan de MCA als oorzaak genoemd en de MCA doet niet meer en niet minder dan mede op basis daarvan vaststellen dat het aspect verdienmodel in de oorzakenanalyses tot op heden te weinig aan bod is gekomen en dat in d toekomst met name naar schadelijke prikkels dient te worden gekeken.
Je kan en mag daar op afgeven, maar de vraag is of de MCA daar nu zoveel anders mee zegt dan jij: onderzoek deze oorzaak, benoem schadelijke prikkels en - if any - adresseer deze. En onderzoek wil ook zeggen: weerleg de kritiek die er is op het verdienmodel. Toon aan dat die kritiek juist is. En als dat niet kan: zoek naar oplossingen.
Wat er ook van zij, ik ga er verder inhoudelijk niet op in. De sector is aan zet.
En in jouw richting, laten we het nu eens omdraaien: ga jij wetenschappelijk verantwoord aantonen dat het verdienmodel geen enkel effect heeft gehad op de problematiek waarvan de sector zelf aangeeft dat ze daarmee te kampen heeft?
Ga jij op wetenschappelijk verantwoorde wijze bewijzen dat het verdienmodel op geen enkele wijze perverse prikkels bevat?
Ga jij op wetenschappelijk verantwoorde wijze aantonen dat wat jij onder het volk (is dat trouwens niet wat badinerend?) verstaat, dat wat de AFM stelt en de MCA - na eigen onderzoek - op de agenda plaatst volstrekte onzin is?
Dat helpt namelijk: dan kunnen we de discussie over het verdienmodel voor eens en voor altijd afsluiten.
Jan Bouwens
Beste Marcel,
Ik maak eveneens te veel tikfouten.
Je geeft aan dat ik de zaak onjuist frame. Op pagina 66 van het MCA rapport lees ik: "het verdien- & businessmodel is onderdeel van een op winst gerichte ondernemingscultuur. Deze cultuur heeft zich in de afgelopen decennia jaar ontwikkeld naar een te grote focus op resultaat- en partnerfee."
Hoe moet de lezer het woordje TE duiden? Te veel resultaat, te weinig kwaliteit van het werk?
Het is een feit dat het verdienmodel terug blijft komen, het werd ook genoemd in het rapport van september 2014. Dat het verdienmodel vernoemd blijft en MCA toch ook een normatieve uitspraak doet of overneemt, duidt er op dat MCA het verdienmodel als oorzaak aanwijst. Mijn stukje is erop gericht aan te geven dat we dat niet weten en dat het daarom beter is als autoriteiten zich onthouden van een uitspraak als deze. De reden hiervoor heb ik hieronder in de discussie met Wim uitgebreid toegelicht. Kort gezegd komt het erop neer dat als autoriteiten speculaties uit de maatschappij gaan bevestigen, de maatschappij deze punten voor waar gaat aannemen.
Let wel, ik zeg niet dat verdienmodellen niet een oorzaak vormen, en ook niet dat de sector beter er het zwijgen toe doet over zijn verdienmodel. Wat ik zeg is dat als volk en autoriteit maar op dat aspect blijft hameren de aantijging een werkelijkheid op zichzelf wordt. Vandaar mijn oproep: beoordeel de sector uit resultaten (kwaliteit van de audit) en schrijf niet voor wat men moet doen en hoe in de sector.
Jan Weezenberg
@jules muis 19 november 2016 (andere Jan) Beste Jules, Op 17 november 2016 schreef ik Jammer genoeg kunnen we de voorgestelde of vergeten maatregelen en ervaringen niet projecteren tegen een door NBA helder geformuleerde strategie. Vandaag las ik een verhaal van Peter Diekman, waarin een duidelijke visie wordt geformuleerd over toekomst van ons beroep. Die mooie situatie levert een set doelstellingen, die met een heldere strategie zouden moeten worden gerealiseerd. Als NBA voorlopig deze set doelstellingen als uitgangspunt neemt kan het strategie -formuleringsproces handen en voeren en krijgen Ziehier het uiterst leerzame citaat: Peter Diekman: De accountant van de toekomst BRON : ACCOUNTANCY VANMORGEN 18 NOVEMBER 2016 NA EEN KORTE BERSCHOUWING OVER DE ACCOUNTANT IN HET VERLEDEN GEEFT PROF. D IEKMAN ZIJN VISIE (!!!!!., JNW) OP TOEKOMSTIGE ONTWIKKELING( BEPERKTE AANPASSING LAY-OUT J.N.WEEZENBERG)
*De accountant van de toekomst werkt in een volstrekt andere infrastructuur. De algemeen accountant van vroeger maakt plaats voor gespecialiseerde accountants in bepaalde sectoren van het bedrijfsleven of de overheid. *De accountant van de toekomst beschikt over gespecialiseerde kennis om de strategie en het bedrijfsproces van de cliënt te kunnen begrijpen en om op hoog niveau met bestuurders en commissarissen te kunnen praten. Hij is niet langer de vertrouwensman van de directie, maar een baken voor het auditcomité of de raad van commissarissen. Hij moet voldoen aan maatschappelijke verwachtingen, die veel verder reiken dan het geven van zekerheid omtrent het beeld dat de jaarrekening oproept. Commissarissen zijn namelijk veel meer geïnteresseerd in het accountantsoordeel over de kwaliteit van interne beheersing en de bestuurders en/of de vraag hoe met fraude of onregelmatigheden is omgegaan, dan in de vraag of de jaarrekening getrouw is. *De accountant van de toekomst is goed te vergelijken met de huisarts, een eerstelijns dienstverlener die een diagnose stelt en daarop professioneel acteert. Hij signaleert dat er specialistische dienstverlening nodig is voor complexe vraagstukken bij cliënten. En hij zal cliënten, precies zoals de huisarts dat doet, voor dergelijke specialistische diensten doorverwijzen naar specialisten. Immers, net zoals een huisarts zelf geen orthopedische operaties uitvoert, zal de accountant van de toekomst zelf geen forensisch onderzoek doen, geen acquisitietraject begeleiden noch een aandelenemissie met de cliënt voorbereiden.De tijd dat er louter naar de jaarrekening werd gekeken om daarbij een verklaring af te geven, ligt achter ons. *De accountant van de toekomst bekent kleur, houdt zich er zelf wel degelijk verantwoordelijk voor om frauderisico’s te analyseren en om zoveel mogelijk fraudes te ontdekken. Hij weet dat hij zich duidelijk moet uitspreken over de kwaliteit van ICT, het management of soft controls. * De accountant van de toekomst is een huisarts die het hele ‘lichaam’ diagnosticeert en niet alleen een beperkt deel daarvan. Daar zet hij meer mensen, deskundigheden, geld en middelen voor in. Stellen dat dit niet de verantwoordelijkheid is van de accountant is ‘oude taal’, die onverstaanbaar wordt in de toekomst. Een beroep op het axiomatisch voorbehoud, ondanks het feit dat dit in de controle-standaarden wordt erkend, zal steeds moeilijker worden. Met de technische en elektronische middelen waarover de accountant in de toekomst kan beschikken, nemen de mogelijkheden om de dienstverlening te verbeteren bijna exponentieel toe. *De accountant van de toekomst is doelgerichter, scherper, kritischer en daarmee veel meer een vertrouwensman van het maatschappelijk verkeer. Prof. Dr. Peter Diekman RA, Partner BDO Accountants. Academisch directeur voor het Executive program ‘Financieel Forensisch Deskundige’ binnen de Erasmus School of Accounting & Assurance.
Marcel Pheijffer
@Marcel
typefout: ramen= framen
Met excuses!
Marcel Pheijffer
@Jan
Je blijft de discussie - al dan niet bewust - fout ramen.
De MCA stelt niet dat er sprake is van een verderfelijk verdienmodel dat fouten veroorzaakt.
De MCA stelt dat het verdienmodel beter bespreekbaar moet worden gemaakt en dat eventuele schadelijke prikkels moeten worden weggenomen. Daarin zit in het geheel geen (waarde)oordeel, hetgeen jij telkens blijft suggereren.
Dat is jammer en helpt de discussie niet heel veel vooruit.
Jan Bouwens
@Jules
Ik ben teruggekeerd van De Efteling.
Tja ontsnap de wetenschapper aan de gevaren die Plato neerzette. Dat is een heel terechte vraag. Het antwoord is NIET. Ook de wetenschap kijkt met een lens. Zo zien we in een onderzoek van Lennox terug dta bij niet-verplichte controle bedrijven die kiezen voor een vrijwillige controle beter toegang hebben tot leningen dan vergelijkbare bedrijven die dat niet deden. Dat is een manier van kijken om te bezien of de audit een effect heeft. Het zegt nog niets over de vraag of deze bedrijven inderdaad terecht of onterecht een grotere kans maakten op een lening. Hoe stel je bijvoorbeeld vast wat de kwaliteit van het zittende management is en hoe lang ze zitten? Nee, ook met wetenschappelijke bevindingen kun je geen antwoord geven dat je voor altijd en eeuwig als WAAR kunt aanduiden. Wel kun je zien of data met een goed onderbouwde theorie overeenstemt. Zo'n uitkomst geeft in mijn ogen meer inzicht dan de vaststelling dat als een reeks fouten aan het licht komt, we meteen gaan roepen dat het verderfelijke verdienmodel causaal de fouten verklaart.
Jan Bouwens
Beste Toine,
Ik noem de verdienmodellen maar geef geen goedkeuring. Ik stel vast dat men kennelijk weet dat het verdienmodel fouten verklaart.
Ik probeer niet te oordelen. Mijn bijdrage bestaat er uit vragen te blijven stellen waar mensen menen dat ze het probleem hebben doorgrond en dat ze daar ook oplossingen voor kennen. Te meer omdat deze meningen door autoriteiten als MCA en AFM deze meningen bevestigen.
Ik lees het blad filosofie magazine niet. Filosofen (ben ik niet!) hebben geen waarde-oordelen. Zij stellen vragen. Het punt dat het Filosofie magazine De Staat als verderfelijk hebben aangemerkt geeft aan dat de redactie van het magazine weinig kaas heeft gegeten van filosofie.
jules muis
@ Jan Bouwens
Beste Jan,
Ik kan je leed niet terug vinden in het hieronder door mij gestelde. En krijg tegelijk in je reactie geen antwoord op het wel door mij gestelde - onder duidelijke citering van jezelve. Dus we gaan maar naar het voetballen, of de Efteling, of de kerk dit week-end.
@ Jan Weezenberg, je voorlaatste reactie hieronder.
Ook beste Jan,
Volg met veel waardering je aanhoudende poging gezond sequentieel verstand terug te stoppen in het structuur/strategie debat. Waar het NBA niet is, verliest het lid misschien niet zijn/haar recht, maar wel misschien wel de moed. Gewoon blijven pompen.
h. groet,
Jules Muis
Ron
Beste Jan Weezenberg,
Ik vind het vreemd dat je als individuele toezichthouder waakt over spelregels (afkomstig van de maatschappij), terwijl ik nooit heb begrepen waarom je niet meedoet in discussies en meestal begint met ' Geachte Redactie'. Misschien was het je niet opgevallen; ze geven geen antwoord en het ligt allemaal vast aan mijn waarnemingsfouten als mens.
Groet, R.
Jan Weezenberg
L.S. Ik citeer "Spelregels voor debat: 5. Accountant.nl is geen schandpaal en is niet de plek voor het uitvechten van specifieke conflicten door betrokken personen of het bewust uitlokken van emotionele reacties" . Mijn advies: wissel een paar e-mailadressen uit en spreek dan af om een keer een goed glas wijn te gaan drinken.
De positieve accenten komen dan vanzelf !
Vriendelijke groet, Jan Weezenberg
Toine Goossens
Beste Jan,
Dit artikel is een samenvatting van je opinie in het FD. Je verwijt mij dat ik:
´Sorry Toine maar als je me woorden in de mond gaat leggen dan houdt de discussie op. Van wat je schrijft heb ik geen woord opgeschreven.´
Dat verwijt is niet terecht en dat weet je. In het FD artikel schrijf juist wel over de onwerkbare verdienmodellen. Ik mag toch aannemen dat je daarmee refereert aan het wicked problem dat de MCA heeft benoemd.
Vanuit de situatie van de accountant die veel werk aan anderen uitbesteed is het volkomen logisch dat die in dat kader wijst op de anomalie van enerzijds het provisieverbod en het anderzijds delen van winst over uitbesteed werk via een partnership.
Het is nodig om die anomalie fundamenteel aan de orde te stellen.
De allegorie van Plato die je aanhaalt komt uit zijn dialoog de Staat. In dat werk bouwt Plato zijn visie op dat de wereld slechts bestuurd kan worden door filosofen, omdat slechts zij het onderscheid tussen de werkelijkheid en de waarneming kunnen maken. Alleen de filosoof overstijgt de beperkingen van de gevangen in de grot. De visie die Plato daarin ontwikkeld is een extreem voorbeeld van exclusief denken. Slechts de filosoof is in staat om de werkelijk buiten de grot te zien en te begrijpen. Het Filosofie Magazine heeft dit boek terecht op de lijst van de tien meest verderfelijke boeken van de wereld gezet.
Ik acht het bijzonder ongepast dat je deze vergelijking in dit kader gebruikt. Daarmee ondergraaf je het besef van voortschrijdend inzicht waar wij juist de MCA voor hebben ingesteld.
Hartelijke groet, Toine
Jan Weezenberg
@jules muis 18 november 2016 Geachte Heer Muis, U doet een voorstel : "eerst aan de andere kant te beginnen, bij het begin: Te bewijzen dat de functie wel degelijk werkt" Reusachtig goed idee ! Plak er het etiket "hypothese" op en je hebt een uitstekende start voor een mooi wetenschappelijk onderzoek. Met te onderzoeken groepen en controlegroepen, en liefst nog een promotie-onderzoek. Mooi project voor ons Accounting Lab.! Plus een spectaculaire presentatie door Cees van Riel op de Accountantsdag samen met Roger Dassen voor het aanpassen van de eindtermen, dit ter waarborging van het universitair niveau En niet te vergeten: een positieve tekst in het FD met als thema "Wie had dat gedacht ? Plezierig weekend, Hartelijke groet, Jan Weezenberg
Jan Bouwens
Dag Jules,
Het verwijt dat je me maakt over preken voor eigen parochie is eigenlijk te treurig om op te reageren. Nu heel kort dan.
1. Als je mijn publicatie in de top journals (JAR, JAE, TAR, CAR, AOS) bekijkt en telt hoeveel papers auditing als onderwerp hebben dan kom je uit op NUL. Mijn onderzoeksveld is management accounting en control. Mijn carrière hangt nu niet en morgen niet af van auditing research. 2. Ik heb 15 jaar op deze site en in het FD gepleit voor investeringen in auditingonderzoek omdat dit achterbleef bij financial en management accounting. Dat in het licht van de toenemende ongelukken over de tijd leek me ongewenst.
Verder wens ik hier geen woord meer aan te besteden. Nu niet en nooit weer!
Arnout Van Kempen
Beste Jules, mijn verwijt was maar beperkt in jouw richting. Er is geen accountant die ik zozeer respecteer en erken als lastige buiten de lijnendenker als jij :)
Goed weekend!
jules muis
Psssjt, het weekend is nigh.
Volgens NBA insiders wordt de accountant.nl site dan maar zeer spaarzaam bezocht: Naast een paar verloren wereldburgers die naar de National Basketball Association zoeken, door overwegend locale accountantsfanaten die tijdens de preek, voetballen of een bezoek aan de Efteling even peepen naar mogelijke tipping points in de evolutie van het beroep.
(Waarschuwing : dit wordt geen verhaal voor taalpuristen).
Als kickstarter van onderstaande reacties heb je toch enige verantwoordelijkheid dit gewaardeerd gesprek niet uit te doen gaan als een nachtkaars.
Allereerst, iedereen bedankt voor het feit dat niemand me verweten heeft mijn eerste reactie te beginnen met een onheuse suggestie door @Jan Bouwens te tekenen als mogelijke ‘rainmaker’ voor zijn eigen wetenschappelijke akkers. Eigenlijk doe je dat niet, hoeveel vraagtekens er ook achter staan.
Ik kreeg wel het verwijt van een meest gerespecteerde stem, @Arnout van Kempen, dat ik doorvragen in de kiem te willen smoren. Ik hoop dat ik daar het juiste antwoord op heb kunnen vinden: “Bin von Kopf bis Fusz auf Durchfragen ( is dat goed Duits?) eingestellt”.
Jan Bouwens heeft, naast erkenning dat ook 'de wetenschap' een echokamer kan zijn, een alternatief antwoord geformuleerd door ons een blik te gunnen in de practische toepassing van zijn versie van wetenschappelijk onderzoek. En dan alleen nog maar op het punt van kantoor roulatie: ”Zo’n (multi-variabel JWM) model testen we op honderden, liefst duizenden audits, pas dan weten we of de relatie bestaat. Gewoon roepen dat roulatie kwaliteit verklaart is niet overtuigend”.
Hier wordt een job voor 10+ AFM’s neergezet.
En ja, de dialoog tussen @Wim Nusselder en @Jan Bouwens maakt duidelijk dat je er dan nog niet bent. Veel speelt zich tussen de oren af, hoe je al die dossiers ook wetenschappelijk afgraast. En het hart heeft in een publieke dienstsector in een ‘for profit setting’ ook zo zijn redenen die het hoofd niet kent ( courtesy Pascal). Dus tel vanwege deze scharnierwerking bij Jan’s voorstel maar gerust de inzet van 10 goed bemande afdelingen van de Rijks Psychiatrische Dienst.
Even het MvF bellen.
Als het refuteren van gevestigde meningen over status quo- verschuivende-mogelijke- veranderingen zoveel inspanning vereist, kan het misschien goed zijn voor ’de wetenschap’ om eerst aan de andere kant te beginnen, bij het begin: Te bewijzen dat de functie wel degelijk werkt. Dan hebben we een baseline, en vinden we het misschien niet meer nodig naar de oorzaak van afwijkingen te zoeken. Zou wel jammer zijn voor de research gemeenschap, maar veel goedkoper.
(NB: Je kunt soms om de verkeerde redenen tot de juiste conclusie komen, en omgekeerd).
@Dekkers spreekt voor mij het verlossende woord, zij het om die verkeerde redenen.
“Aan jumping to conclusions hebben we niet zoveel”.
Dat weggooiertje wordt veel gebruikt, misbruikt, ook door mij als ik me te veel laat gaan.
Mijn vader deed aan jumping to to(t) conclusions. Mijn moeder ook. Mijn broer en zussen doen het. En mijn vrouw en kinderen al te vaak.
Ik zou zelf mijn leven niet hebben kunnen overleven zonder jumping to(t) conclusions. Prive, maar ook in het werk. Heb me er nooit naar bij gevoeld; het heeft wel realiteitszin bijgebracht. Zonder ‘jumping to conclusions’ draait de wereld niet door.
Imperfecte informatie is life. Het perfectioneren ervan een zaak van kosten/baten en uitzicht op betere resulaten.
Nee, in dit geval, het gesprek alhier aangehoord hebbende, laat mij maar jumpen.
In andere gevallen wil ik graag bij ‘de’ wetenschap aankloppen. Maar wel goed nadenken wie je daar voor vraagt. Dat vraagt al weer om aanzienlijke jumping to conclusions.
Dan zijn we toch weer terug bij af.
Goed week-end @allen
Wim Nusselder
Beste Alle, Klopt, met daarbij de kanttekeningen: - In hoeverre is (controle)kwaliteit een onafhankelijke realiteit t.o.v. (betrouwbaarheids)resultaat (zoals die pas later blijkt) en IQ t.o.v. leerprestaties? - Is het niet te makkelijk om verbetering te verwachten van toezichthouders die accountants positiever benaderen? Accountants regelen voor een groot deel zelf waaraan ze moeten voldoen en het toezicht daarop.
Alle Bergsma
Als ik het artikel en de reacties goed begrijp gaat het dus eigenlijk om het volgende:
1) Wat is nu het werkelijke probleem: de accountants en regelgeving? Of de verwachting van de maatschappij?
2) Stel dat autoriteiten in officiele rapporten niet de hele tijd zouden een bevestiging zouden geven van slechte kwaliteit en problemen, maar van goede punten en verbeteringen. Zou dan de opinie in de maatschappij ook positiever worden?
3) Stel dat accountants niet negatief worden benaderd, maar positief (vgl de opmerking over IQ). Zou dat niet veel meer stimulans geven om te blijven verbeteren en streven naar goede kwaliteit.
4) Stel dat beloningen alleen afhankelijk zijn van kwaliteit en niet van resultaat...
Wim Nusselder
Beste Jan, Ik probeer het kort te houden om niet de redactie op mijn dak te krijgen. Ga daardoor soms kort door de bocht; sorry dat het dan op verdraaien lijkt.
Wat ik ter discussie stel, de paradigma/perspectief-wisseling die ik bepleit, zijn: - Is IQ echt een onafhankelijke, onderliggende werkelijkheid van die prestaties? - Zijn ‘economische gezondheid’ en ‘controlekwaliteit’ echt wetenschappelijk vast te stellen los van percepties? Vanuit een ander paradigma/perspectief zien bevindingen er anders uit.
Jan Bouwens
@Wim
Ik vind het moeilijk discussiëren Wim als je zelfs bevindingen gaat verdraaien om je gelijk te halen. De kinderen kregen positieve aandacht en gingen beter presteren. Ze werden niet intelligenter maar hun prestaties verbeterden zich door de positieve aandacht. Zie het werk van Deci. Andersom werkt ook, als je mensen maar vaak genoeg negatieve aandacht geeft, of zegt dat ze er niks van kunnen gaan ze slechter presteren dan zonder negatieve feedback. Zoet werkt beter dan zuur!
Wim Nusselder
Beste Jan, Nee, die kinderen kregen daadwerkelijk een hoog IQ doordat hen dat werd toegedicht. Dat wat als waar gedefinieerd werd, WERD waar en was dus geen misvatting meer. Accountancy die als ongeloofwaardig wordt beschouwd, wordt ongeloofwaardig. Een stelling die leeft maakt zich waar, of hij nu ‘bewezen’ is of niet. Tot op zekere hoogte…
Goedkeurende accountantsverklaringen dragen bij aan het succes van een organisatie. Totdat er zoveel risico’s genomen worden dat de performativiteit ervan tekortschiet.
Ken de je literatuur over performativiteit in de economie en de rol van boekhouden daarin? Zie bijv. The ‘performativity thesis’ and its critics: Towards a relational ontology of management accounting van Ed Vosselman. In elk geval mijn denken over ‘waarheid’ en ‘bewijs’ in de sociale wetenschappen (waaronder economie) is op zijn kop komen te staan door het begrip performativiteit.
Ron
Marcel Pheijffer, wat ben ik blij voor het accountantsberoep dat jij bestaat. Ik hoop dat ik dat ook van AFM kan zeggen, die ik niet echt ken.
Sommigen, nee waarom zou ik ( het volk??? al jaren gebruik ik lid van het maatschappelijk verkeer (van Nederland en Europa)), bescheiden zijn, de meesten kunnen het maar niet begrijpen. Daar ben ik in ieder geval helemaal klaar mee.
Nog een feit: En hoe bescheiden is het volk wetende dat het velen voor de rechter hoort te slepen beginnend bij NBA, maar dit niet heeft gedaan.
Jan Weezenberg
Geachte auteurs, Mooie discussie in diverse opzichten. Jammer genoeg kunnen we de voorgestelde of vergeten maatregelen en ervaringen niet projecteren tegen een door NBA helder geformuleerde strategie. Dus we kunnen er geen waarde aan toekennen, laat staan een ranking.
Misschien wedden we op de verkeerde paarden ? Of ben ik weer te bedrijfskundig bezig ? Vriendelijke groet, Jan Weezenberg
Jan Bouwens
@Toine
Sorry Toine maar als je me woorden in de mond gaat leggen dan houdt de discussie op. Van wat je schrijft heb ik geen woord opgeschreven.
Jan Bouwens
@ Wim
De inzichten van Thomas zijn precies massaal gebruikt om aan te tonen dat misvattingen voortleven ondanks hun onwaarheid. Je expose ziet er overtuigend uit maar is dat niet. Bijvoorbeeld op Harvard is op basis van zijn theorie gekeken of kinderen die een hoog IQ werd toegedicht (terwijl ze dat niet hadden) hogere punten kreeg van de leraar. Afijn, dat accounatnts moeten handelen nu het volk ook nog eens wordt bevestigd op basis van onbewezen stellingen door onze toezichthouders kunnen ze niet anders. Vraag is: wie schiet hier iets mee op? Ik wil hier zelfs de vraag opwerpen of het wel maatschappelijk verantwoord is dat autoriteiten onbewezen stellingen die leven kracht bij te zetten door ze ook te noemen.
Toine Goossens
Beste Jan,
Als adviserend MKB accountant hebben ik mij altijd vol overgave gehouden aan het provisieverbod. Omdat ik veel externe specialisten inschakelde heeft mij dat de nodige winst gekost. Voor mij stonden de fundamentele beginselen van het beroep echter voorop.
Blijkbaar acht jij het wel geoorloofd dat ik die provisies had verkregen door deze fiscalisten en adviseurs, in een partnerverband te contracteren. Gewoon een tijdelijk partnerschap in een mondelinge maatschap met afroming van de omzet van de betreffende fiscalist of adviseur.
Dat is namelijk in essentie wat alle grote controle accountants doen. Meedelen in de winst van het werk van anderen.
Laten we dit wicked problem oplossen door dat als een verboden vorm van het commissieverbod te beschouwen.
Wim Nusselder
Beste Jan, Het theorema van Dorothy en William Thomas uit 1926 (‘If men define situations as real, they are real in their consequences.’) had geen betrekking op waardeoordelen (bijv. meningen over de wenselijkheid van Mexicanen in de USA en Marokkanen in NL), maar op zijnsoordelen (bijv. het nog steeds Mexicaan resp. Marokkaan zijn van tot Amerikaan resp. Nederlander genaturaliseerden of zelfs daar geborenen met Mexicaanse resp. Marokkaanse voorouders). Het is geen waarschuwing voor zelfversterkende effecten, maar een constatering dat onze sociale werkelijkheid bestaat uit gedrag op basis van taalconstructies (een set definities van actoren en relaties die ons gedrag vormgeeft). Er is geen andere sociale werkelijkheid waarop meningen gefundeerd kunnen worden dan sociale werkelijkheid die als zodanig gedefinieerd en in praktijk gebracht wordt door mensen.
Een accountant behoeft geen bewijs van daadwerkelijke malversaties om aan te dringen op aanpassing van de AO/IC bij gebrek aan functiescheiding. Niet-accountants behoeven evenmin bewijs van slechte ‘controlekwaliteit’ om de weeffout te vinden dat de controleur financieel afhankelijk is van de gecontroleerde. Budgetdruk (gecontroleerden die slechts betalen voor afvinken en niet voor goed onderzoek), rationalisatie (alles afgevinkt wat ik moest doen) en gelegenheid (niemand die meekijkt hoe diep het controleteam werkelijk graaft in de ordners die je tijdelijk op hun bureau parkeert; inspanningsaansprakelijkheid i.p.v. resultaatgaranties en resultaataansprakelijkheid) volstaan als verklaring voor (een te hoog percentage) ondeugdelijke accountantsoordelen. Dat te veel controledossiers niet kloppen (inspanning onvoldoende gedocumenteerd) zou wel eens een indicatie kunnen zijn - dat veel accountants hun prioriteiten GOED leggen: bij beter onderzoek doen i.p.v. bij het beter documenteren daarvan en - dat controlebudgetten niet toereikend zijn om beide goed te doen.
Accountants die ‘goede controle’ definiëren als ‘alle COSsen nageleefd’ creëren een werkelijkheid die verschilt van die van het publiek die ‘geloofwaardige controle’ afmeet aan diverse indicatoren van onafhankelijkheid en onbaatzuchtigheid. Accountants die zeggen te werken in het publieke belang zullen zich moeten voegen naar de werkelijkheid van het publiek om geloofwaardig te zijn.
Ron
Nee, Redactie,
Het weghalen van de reacties toont geen pki-houding, graag meedoen of anders leren begrijpen wat een ander bedoelt. De heer Jan Bouwens geeft in zijn stuk goed weer waar in zijn beleving problemen liggen binnen het beroep. Ik vind en mag van hem verwachten dat hij eerst kijkt naar de accountants hoe zij functioneren, want het afgelopen 5 jaar heb ik dat niet veel gezien. Veel nutteloos praten en heel veel nutteloos schrijven geeft geen vertrouwen aan het maatschappelijk verkeer. En hij is mijn liefste, daar kan niemand wat aan veranderen!
Marc Schweppe
De redactie heeft twee reacties verwijderd omdat deze gezien de toon als ongepast worden beschouwd voor dit platform.
Dekkers
@allen
Prachtig bijdrage dit keer. Wat mij in de hele verder discussie opvalt is vooral dat er onenigheid is over de aanpak. Als er, zoals nu, rapporten komen over mogelijke oorzaken, moet je dan meteen maar (drastische) maatregelen nemen? - hoe volledig zijn de geconstateerde oorzaken? - wat is de weging van de gevonden mogelijke oorzaken? - zijn er statistische gegevens verzameld? - hoe ga je effecten van te nemen maatregelen meten? Zomaar even wat vragen uit de losse pols. Jan Bouwens benaderd het geheel terecht vanuit een meer wetenschappelijke hoek: "Er is nog veel meer onderzoek nodig voor we weten wat de oorzaken zijn". Aan jumping to conclusions hebben we niet zoveel. Dat is hetzelfde als naar de huisarts gaan en een middeltje krijgen dat de pijn bestrijdt. Maar wordt je dan beter? Er zijn gelden beschikbaar gesteld voor wetenschappelijk onderzoek in de accountancy. Ik zou zeggen: aanpakken, goed onderwerp! Maar dan ook echt wetenschappelijk en niet weer een ''beperkte'' analyse. Met anderen dan accountants die het onderzoek uitvoeren. In het algemeen schieten we als accountants te kort in het wetenschappelijk denken.
Jan Bouwens
@ Marcel.
Ik ben het eens met je vaststelling dat sector in moet gaan om meningen die leven en deze aan te pakken of deze te bestrijden als daar aanleiding toe is.
Waar ik bezwaar tegen maak is dat een autoriteit (MCA of AFM) de sector aanspoort om deze ' oorzaken' aan te pakken terwijl niet duidelijk is dat het DE oorzaken zijn. Alleen al door de mening van het volk in een openbaar gemaaktrapport te bevestigen, vergroot de autoriteit de acceptatie van deze mening als DE verklaring voor de problemen. Ik vind dat een autoriteit dat niet moet doen omdat daar precies het zelf0versterkend effect optreedt dat William Thomas beschrijft. Hiermee slaan we de weg in van regressie in plaats van progressie. Als MCA/AFM dan meent dat de sector zich in onvoldoende mate verhoudt tot de meningen, dan was de zaak beter gediend als dit in een management letter van AFM en/of MCA aan de kantoren werd aangeraden.
Marcel Pheijffer
@Jan
Als lid van de MCA past mij terughoudendheid. Ik zal dan ook niet inhoudelijk reageren.
Wel wijs ik op de volgende passage in je laatste reactie: 'Het helpt dan niet als de toezichthouder (MCA, AFM) of zelfs zittende accountants ongefundeerd de mening van het volk bevestigen.'
Even los van de vraag of de MCA een mening van het volk heeft bevestigd: de MCA stelt dat zaken als het verdienmodel beter bespreekbaar zouden moeten worden gemaakt.
Niet meer en niet minder.
Het is wel goed om in de discussie zuiver te blijven ten aanzien van wat is gezegd en wordt gesteld door anderen.
Jan Bouwens
@WIm
Ik accepteer dat meningen die leven in de maatschappij FEITEN vormen waartoe we ons moeten verhouden. Als deze meningen berusten op onwaarheden, moeten we die onwaarheden bestrijden, niet met deze mening meebuigen. Laat ik een beladen voorbeeld nemen om mijn punt te adstrueren. In de USA wordt waarschijnlijk een muur gebouwd tussen Mexico en de USA omdat een groot deel van het volk de mening is toegedaan dat Mexicanen een pest vormen voor de samenleving in de USA. Zelfs een grote hoeveelheid genaturaliseerde Latino’s lijkt die mening te zijn toegedaan gelet op het feit dat 30 procent van de Latino’s stemden voor Trump. Deze mening werd uitgedragen door de president elect Donald Trump. Dat men die mening heeft, is een feit, maar de mening is zeer waarschijnlijk niet gebaseerd op waarheid. En zelfs als het waar is dat onder de immigranten verhoudingsgewijs meer dan onder de zittende bevolking van de USA zich mensen bevinden die zich onwelgevallig gedragen, dan betekent dat feit niet dat de Mexicaanse immigrant een pest is, maar dat onder de immigranten meer dan onder de zittende Amerikanen zich mensen bevinden die zich onwelgevallig gedragen. Het is wel waarschijnlijk dat als de immigrant met weerzin door de inwoner van de USA wordt bekeken, een steeds groter deel van hen zich zal afwenden van de samenleving waar ze in leven. Wellicht gaan ze zich dan ook onwelgevallig gedragen . Dat is het zichzelf-versterkend-effect waar de socioloog William Thomas ons voor waarschuwde. Ik meen dat we er weinig mee opschieten om de mening van het volk te laten prevaleren als het gaat om het maken van beleid. Sterker, ik weet zeker dat de samenleving dan geen progressie maar regressie mag verwachten zo leert ons de geschiedenis! Wel moeten we ongefundeerde meningen weerleggen. Toegepast op accountancy, als men van mening is dat de kwaliteit van het werk van de accountant tekort schiet omdat het verdienmodel niet klopt, dan betekent dat niet dat de sector nu met onmiddellijke ingang het model moet veranderen omdat het volk dit wil zien. Wat wel moet gebeuren is dat de sector de samenleving ervan overtuigt dat deze mening onjuist is als dat zo is (we weten het niet!). Het helpt dan niet als de toezichthouder (MCA, AFM) of zelfs zittende accountants ongefundeerd de mening van het volk bevestigen. Daarmee wordt een zichzelf-versterkend-effect opgeroepen waar de sector noch de samenleving mee is geholpen. In tegendeel. Kortom, meningen die geen hout snijden moeten we op overtuigende wijze weerleggen. Maar onbewezen meningen accepteren om daarop beleid te baseren leidt tot het bouwen van muren!
Martin Koelewijn
@Arnout,
Een diepe buiging voor je en een groen handje, ondanks alle eerdere contacten met andere strekking.
Één van mijn reacties had ooit het bijschrift "Quo vadis, domine?". Deze lijkt alsmaar meer van toepassing. En dan ook nog maar één erbij: "Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald."
Arnout Van Kempen
Herformuleren wat iemand zegt en het dan weerleggen noemt men een drogreden.
Wim Nusselder
Ergens halverwege je opinie stel je impliciet dat het op te lossen probleem ‘tekortschietende kwaliteit’ is, Jan. Is het probleem echter niet veeleer tekortschietend (of zelfs afkalvend) vertrouwen in de beroepsgroep? Vereng je je blik niet tezeer als je veronderstelt dat vertrouwen slechts berust op kwaliteit? En moet je altijd (alleen) op zoek naar oorzaken om een probleem op te lossen of zijn er ook motieven, onderbewuste drijfveren en publieke framing in het spel? Is zoeken naar correlaties tussen abstracte factoren en bepaling in hoeverre die factoren afhankelijk (gevolg) dan wel onafhankelijk (oorzaak) zijn de enige of zelfs de belangrijkste methode om daar greep op te krijgen?
‘Wat mensen als waar definiëren is waar in zijn effecten’, zegt het Thomas theorema in de sociologie, Arnout. Als alle niet-accountants (die ik spreek) het een weeffout vinden dat de controleur betaald wordt door de gecontroleerde, dan heeft de beroepsgroep een probleem. Dat neemt niet weg dat ook ik denk dat wettelijke controleplicht geen oplossing is en grote nadelen heeft.
Jan Bouwens
@Arnout
AH Sorry, ik doelde op de alternatieven dat je zonder meer zou moeten geloven dat de oorzaken aangedragen door AFM en ja ook de accountants zelf die zijn ondervraagd door MCA (weet niet wie dat zijn) ook de oorzaken zijn. Jules gaf aan hen te geloven. Ik heb daar reserves bij.
Arnout Van Kempen
Dat voorbeeld snap ik, maar je spreekt twee mensen samen aan met "jij". Ik weet niet of ik me aangesproken moet voelen :)
Jan Bouwens
@Arnout Bedankt voor je vraag. Laten we roulatie als verklaring nemen voor kwaliteit. Als iemand zegt dat roulatie kwaliteit verklaart dan klinkt dat plausibel zo gauw als hij daar theorie voor heeft. Om dan te testen of roulatie kwaliteit verklaart moeten we gaan meten of dat waar is. Het is dan niet voldoende om uit te rekenen of roulatie en kwaliteit alleen geassocieerd zijn. Immers, roulatie gaat vaak samen met budgetaanpassingen en als zo’n aanpassing wordt doorgevoerd kan deze de kwaliteitsverandering verklaren. De test omvat dus op zijn minst: Verandering Kwaliteit = a*roulatie + b*Budget + nog meerdere andere mogelijk verklarende variabelen. Zo’n model testen we op honderden, liefst duizenden audits, pas dan weten we of de relatie bestaat. Gewoon roepen dat roulatie kwaliteit verklaart is niet overtuigend.
Arnout Van Kempen
Jan, welke alternatieven die wie aandraagt bedoel je nu?
Jan Bouwens
@ Jules en Arnout
Bedankt Arnout en Jules.
As een bedrijf een nieuwe product lanceert, dan staat het bloot aan de tucht van de markt en de marktkrachten bepalen of een product overleeft. Wetenschappelijk onderzoek is soortgelijk ingericht. Alleen de verklaring die alternatieve verklaringen overleeft wordt aanvaard, de rest valt af. Zo'n methode is toch echt beter dan de alternatieven die jij aandraagt zou ik zeggen. maar garanties zijn er niet. Die claim kan niemand aan.
jules muis
@ Jan Bouwens.
" De manier waarop de wetenschap dat tracht te doen is door een vraag met verschillende methoden te beantwoorden. Dat geeft geen garanties maar als we langs verschillende manieren op dezelfde uitkomst uitkomen dan zegt dat wat. "
Maar Jan, dat doen we allemaal, iedere dag. Vraag maar aan mijn vrouw. De suggestie dat dat elders niet/nooit gebeurd, ook niet door het MCA of AFM, of 'de 'werkgroep' gaat me te ver. Onvoldoende misschien? Kan best. Maar met het wachten op verder wetenschappelijk onderzoek, vooral bij redelijke consensus tussen pluriforme partijen, dan zijn er in 2020 nog niet.
@ Arnout "Maar zodra vragenstellers, zoals nu Jan Bouwens, geen vragen meer mogen stellen, ga ik me toch echt zorgen maken". Prachtig. Je hoeft je die zorgen niet te maken Arnout, ik reken me zelf tot de club van doorvragers, vandaar. Tja, en heb daarbij ook wel mijn terleurstellingen gekend.
Mijn wijzen op het feit dat er prealable vragen zijn waarop sommige antwoorden binnen handbereik liggen snijdt niemand af van verder neuzen. Ik wil er alleen op dit moment niet op het antwoord wachten. Remember 'paralyses by analyses'.
Jan Bouwens
Beste Jules,
Bedankt voor je reactie. Ik begrijp heel goed dat het van belang is dat we naar de sector luisteren. Waar het om gaat is dat de usual suspects als oorzaken worden opgevoerd die endemisch zijn voor de sector. Natuurlijk zijn er problemen maar om dan te zeggen dat de oorzaken bekend zijn is op zijn minst overmoedig. Het is zeer waarschijnlijk dat de fouten die we signaleren zeer veel en ook verschillende oorzaken kennen. Een van die oorzaken kan zijn een gebrek aan kennis (accountant of team wist te weinig). Echter, om te beweren dat dit de hele sector raakt gaat te ver. De veelheid aan mogelijke oorzaken ligt ten grondslag aan mijn pleidooi om de sector alleen op fouten aan te spreken en ze zelf de problemen te laten opsporen en oplossen. De sector kan hulp gebruiken en inzetten bij de opsoring van problemen, maar of het dan nodig is dat iemand zegt: "dit zijn de wicked problems, rapporteer wat je daar aan doet, lost in mijn ogen het probleem niets op." Je vraag aangaande of de wetenschap weet te ontsnappen aan de boodschap van Plato is een terechte. De manier waarop de wetenschap dat tracht te doen is door een vraag met verschillende methoden te beantwoorden. Dat geeft geen garanties maar als we langs verschillende manieren op dezelfde uitkomst uitkomen dan zegt dat wat.
Arnout van Kempen
"‘Wicked problems’ zijn problemen, vraagstukken, onderwerpen of thema’s die zeer moeilijk of niet bespreekbaar dan wel oplosbaar zijn."
Letterlijk citaat uit het rapport van de MCA.
Wij leven in een wereld waar niks zo gewaardeerd lijkt te worden als conformiteit in denken.
Als iedereen zegt dat we een door de mens veroorzaakt en op te lossen klimaatprobleem hebben, dan is dat zo. En wie iets anders zegt is gek.
Als iedereen zegt dat Clinton een fantastische president van de VS zou zijn, en Trump een gevaarlijke gek, dan is dat zo. En wie iets anders zegt is gek.
Als iedereen zegt dat het accountantsberoep een weeffout heeft, omdat de gecontroleerde betaalt, terwijl het maatschappelijk verkeer de echte "klant" is, dan is dat zo, en wie iets anders zegt is gek.
En het gaat nog verder: als iemand de simpele vraag stelt of "we" niet wat al te makkelijk besluiten dat de oorzaken van het probleem zijn, wat de meerderheid van de spraakmakende gemeente vindt dat ze zijn, dan is hij gek.
Ik weet niet of de academische wereld fout zit, en ik weet niet of Jan water troebel maakt.
Gerard Reve zei al ooit zoiets als: motieven zijn nooit zuiver, we hebben allemaal een winkeltje.
Maar wat hij gelukkig ook deed, was wijzen op de persoonlijke integriteit van, in zijn geval, de schrijver. Het individu.
Ook al proberen we allemaal een boterham te verdienen, dat sluit niet uit dat we ook nog gewoon oprecht zijn.
Ik vind het raar dat het stellen van de kritische vraag op rode duimpjes en op verwijten over vissen in troebel water komt te staan.
Ja, toezichthouders over de hele wereld komen onafhankelijk van elkaar tot dezelfde conclusies. Maar hoe onafhankelijk ben je in je denken als je allemaal in hetzelfde stelsel van zekerheden, aannames, kennis en pseudo-kennis bent opgevoed?
Natuurlijk, de accountantssector heeft het afgelopen decennium geleerd deemoedig te zwijgen of instemmend te knikken als weer eens dezelfde kritiek werd uitgestort.
Maar is de vermeende waarheid daarmee de objectieve waarheid geworden? Of is de waarheid dat wat de meerderheid om allerlei moverende redenen als waarheid heeft geaccepteerd?
Brenda Westra begon ooit, ik was maar net gestart als student accountancy, haar pleidooi tegen de toenmalige fusie van NIVRA en NOvAA, met het pleiten voor een veel grondiger analyse van wat er aan de hand was. De voorlopige uitkomst van haar analyse was dat de wettelijke regeling van het beroep en de controleplicht zelf de werkelijke bron van de problemen zijn. Ik dacht toen dat ze een punt had, ik ben er nu volstrekt van overtuigd dat ze gelijk had.
Ik denk dat de MCA, de toezichthouders, de wetgever, en al die accountants die geleerd hebben te zeggen dat er een weeffout zit in het beroep, maar die intussen angstvallig vasthouden aan de status quo van hun denken, ongelijk hebben. En ik snap zonder enige moeite dat werkelijk NIEMAND mij daarin serieus zal nemen. Dat hoeft ook niet, want ik heb geen wetenschappelijk bewijs, ik kan niet verwijzen naar de talloze boeken en rapporten van elkaar napratenden. Dus dat is prima.
Maar aangezien ik ook niet kan accepteren dat ik volstrekt dom ben (dat is toevallig wel wetenschappelijk verantwoord getoetst), dat ik geen benul heb van wat in deze sector gebeurt (werkgevers NIVRA en AFM dachten dat ik daar wel enig benul van had), of dat ik niets zou snappen van het accountantsvak (Universiteit Nyenrode vond vak na vak van wel), zit ik toch met het punt dat ik weiger te accepteren dat de meerderheid van de welbespraakte goegemeente gelijk heeft, enkel omdat ze zeggen wat volgt uit door bijna iedereen gedeelde "waarheden".
Natuurlijk is de kans groot dat ik er compleet naast zit, en alle verstandige mensen gelijk hebben.
Maar zodra vragenstellers, zoals nu Jan Bouwens, geen vragen meer mogen stellen, ga ik me toch echt zorgen maken.
Zet uw duimpjes maar. Maar heel eerlijk, ze boeien me niet. Wat me boeit is antwoord op de vraag of deze sector bereid is haar most wicked problem te erkennen: de vanzelfsprekendheid dat de wereld is zoals "we" dat allemaal op school geleerd hebben.
jules muis
Jan, Jan,
Waarom krijg ik hierbij het gevoel dat je weer zit te vissen in je eerst troebel gemaakt water? Of bezig bent te timmeren aan je eigen "wetenschappelijk exceptionalism" platvorm?
Ik zal het niet in brand steken, maar heb wel de nodige vragen.
Natuurlijk kan ieder aanvullend, ook wetenschappelijk onderzoek, nieuwe gezichtspunten geven.
Maar voor we twijfel gaan zaaien over de integriteit van de conclusies van de AFM, en, en de sector zelf, om dan meteen om meer wetenschappelijk onderzoek te gaan roepen? Waarom niet eerst zoeken naar andere bronnen binnen handbereik: lees de gezamelijke conclusies van de AFM's van deze wereld, per het IFIAR rapport, die duidelijke onafhankelijk van elkaar convergeren op essentiele pijnpunten in de accountantspraktijk.
Bovendien, waarom onsnapt de toch ook aangeschoten wetenschappelijke gemeenschap zelf aan de gevangene allegorie?
Nee, ik hoop best dat je wat vangt. Maar zou graag een stukje van je willen zien waarom academia, vooral de Nederlands universitaire accountancy gemeenschap, nog nooit echt de hand in eigen boezem heeft gestoken ten aanzien van haar totale afwezigheid in het waarschuwen voor de situatie 'as is'.
'Gebrek aan toegang' krijg je gratis van me mee als eerste povere uitleg. Maar dat is geen excuus voor de andere gemiste signalen die zeer onwetenschappelijk voor het grijpen lagen, en wel tijdig zijn gesignaleerd door binnen -en buitenstaanders van het beroep.
Niets tegen aanvullende waarheidszoekers. Wel tegen degenen die niet bij zichzelf beginnen.
Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.
Aanmelden nieuwsbrief
Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.
