Opinie 23 september 2015

Geitenvel en internet

Soms gaat er een paar maanden over heen voordat iets me dusdanig raakt dat ik meen daar iets over te moeten zeggen. Nu was het moment daar op 18 september toen ik plichtsgetrouw de online nieuwsbrief van Accountant.nl doornam.

Mijn aandacht werd getrokken door twee berichten. Allereerst het bericht over het Hoogheemraadschap De Stichtste Rijnlanden, dat rente moet betalen op een obligatie uit 1648, welke in bezit is van de Amerikaanse Universiteit van Yale. Het artikel vermeldt droogjes dat het is geschreven op een geitenvel.

Waarschijnlijk ben ik niet de enige wiens nostalgische hart sneller ging kloppen bij het lezen van die laatste zin. Een zin van verlangen, rust, eenvoud en schoonheid. Van handgeschreven uitnodigingen, deuren openhouden voor vrouwen, polygoon-journaal-achtige uitspraken en telefoontoestellen met draaischijven.

Direct daarna las ik het stuk van Jan de Rooij over IBMs Watson. Een computer met het cognitieve vermogen van de mens. Observe, interpret, evaluate and decide - maar dan met een onmenselijke hoeveelheid aan data. Volgens de website van IBM een tool die ons leven zal verbeteren door het faciliteren van onderzoek op ‘cold cases’, het aanjagen van levensreddende research, toepassingen in de zorg, feedback van klanten en wellicht nu dus ook toepasbaar in de controlepraktijk.

Mijn eigen cognitieve proces werd direct in werking gesteld. Wat als deze techniek wordt ingezet op de beurzen? Er wordt al veel gewerkt met geautomatiseerde technieken in de beleggingswereld. Maar wat als deze techniek een dusdanige kracht heeft en daardoor zo aantrekkelijk wordt dat het alleen kan worden aangeschaft door bijzonder kapitaalkrachtige bedrijven en instellingen? Als de tool dan ook nog voorspellende werking blijkt te hebben, dan zie ik de, sowieso al bijzonder volatiele beurswereld nog kwetsbaarder worden.

Scientia potentia est, sprak Francis Bacon al uit in 1597 (vier jaar na de uitgiftedatum van de oudst bewaarde obligatie). Al die cognitief verworven kennis in de handen van enkelen is uitermate bedreigend. Ik mag alleen maar hopen dat het internet hier een hand in zal hebben. Een level playing field creërend voor iedereen, waardoor we excessen kunnen beperken.

Tenminste, als het internet tegen die tijd nog bestaat. De komst van ad-blockers is een even grote dreiging. Het zijn de beta-blockers van het internet - leuk voor even maar je gaat onderdoor aan de bijwerkingen. Advertenties zijn namelijk cruciaal in de financiering van dit medium.

Hoewel ik heimelijk het liefst met een ganzenveer en een lakzegel een brief naar mijn geliefde zou schrijven, roep ik toch: Leve het internet en Leve advertenties!